4H 6.4 Beïnvloeden van gedrag les 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Thema 6 Waarneming en gedrag

6.1 Zintuigen 

6.2 Het oog 

6.3 Gedrag

6.4 Beinvloeden van gedrag les 2

6.5 Sociaal gedrag bij dieren

6.6 Gedrag  bij mensen

Programma

• Leerdoelen 
• Uitleg basisstof 6.4 Beinvloeden van gedrag les 2
• Met veel filmpjes 
• Opdrachten maken
• Afsluiting 

Leerdoelen 

• Je kunt verklaren dat gedrag deel erfelijk bepaald is
• Je kunt leerprocessen herkennen en de functie daarvan uitleggen

Welk gedrag hoef je niet te leren?

Aangeboren gedrag:

Reflexen: zuigreflex, slikreflex, grijpreflex bij baby's

Erfelijk gedrag: spergedrag bij vogels, bijen die naar bloemen gaan om nectar te zoeken

Leerprocessen

Erfelijk gedrag is in een onverwachte situatie niet altijd effectief.

Daarom moet je leren.

Leerprocessen:

• Gewenning -> reactie op prikkel neemt af
• Inprenting -> in gevoelige periode
• Imitatie -> na doen
• Conditionering (Klassiek en Trial and error)
• Inzicht -> ervaringen uit het verleden

Gewenning

Niet meer reageren op prikkels wanneer deze geen zinvolle informatie meer bevatten

• Paarden die moeten leren om niet meer te reageren op knallen
• Vogels die niet meer schrikken van vogelverschrikkers
  

Inprenting

Een leerproces dat plaatsvindt gedurende een gevoelige periode, meestal de eerste levensfase

Hier leren jonge dieren bijvoorbeeld hun soortgenoten herkennen

Belangrijk voor band met de ouders

Inprenting

Inprenting: wanneer dieren alleen iets leren in een bepaalde, korte periode in hun leven.

Inprenting

Iets kan alleen in een korte periode geleerd worden (= de gevoelige periode)

Wie zijn je soortgenoten?

Wie zijn je ouders?

Tam worden huisdier.

Imitatie

Leren door het gedrag na te doen.

Wat heb jij geleerd door imiteren?

Imitatie

Leerproces: imitatie

Conditioneren

Een verband leggen tussen tussen het gedrag en het gevolg daarvan

Bijvoorbeeld dat je gaat staan en het lokaal verlaat als de bel gaat.

Conditioneren

• Als de dolfijn een kunstje doet, krijgt hij een vis
• Als een hond gaat zitten, krijgt hij een koekje
• Als het dier het kunstje niet doet, krijgt het geen beloning, dat is eigenlijk een straf

Dieren kan je trainen door beloning en straf

Conditioneren

Leren door positieve en negatieve ervaringen.

• Trial and error (proefondervindelijk)
  
• Klassiek conditioneren (Pavlov)
  

 = natuurlijke prikkel vervangen

    door kunstmatige prikkel

Trial and error

Leren door uit te proberen (= trial) (en te falen = error)

Proefondervindelijk 

leren

Inzicht

In een onbekende situatie wordt de oplossing van een probleem gevonden door verschillende vroeger opgedane ervaringen te combineren.

v.b.: een wiskunde vraagstuk oplossen

4H opdracht Dagboek / Logboek - maandag 

Lief dagboek, wat ik vandaag weer meegemaakt heb……

Je gaat een eigen dagboek/logboek bijhouden van gebeurtenissen uit jouw leven waarin je allerlei soorten gedrag laat zien. Dit kan sociaal gedrag zijn zoals territoriumgedrag, groepsgedrag, baltsgedrag, broedzorg en rangorde, maar je mag ook andere prikkels en reacties daarop benoemen zoals sleutelprikkels en motivatie.

Tip: kijk naar de dikgedrukte woorden in je boek.

Deze opdracht voeg je toe aan je practicummapje.

4H Opdracht Dagboek / Logboek - maandag

Lief dagboek, wat ik vandaag weer meegemaakt heb……

Deze opdracht voeg je toe aan je practicummapje.

Opdracht:

• Beschrijf 2 gebeurtenissen die met gedrag te maken hebben. Beschrijf dit zoals je in een dagboek zou schrijven.
  
• Schrijf op wat er gebeurde.
  
• Geef aan over welk gedrag de gebeurtenis gaat.
  
• Beschrijf waarom deze gebeurtenis onder dit gedrag valt.

Huiswerk

Lezen 6.4

Maken opdracht 47 t/m 54

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist uitlegvideo's

Oefenen

Effectief leren video's