Observeren

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 3

Observeren les 1 

OBSERVEREN

Programma

Check in 

Lesdoelen

Belang observeren 

Objectief en subjectief observeren 

Observatieplan

Stappenplan

Opdracht

Uitchecken

Vandaag voel ik me goed

Ja

Nee

Lesdoelen

Aan het eind van deze;

• Kun je uitleggen wat observeren is 
• Kun je de 7 stappen van het observatieplan benoemen
• Herken je het verschil tussen objectief en subjectief observeren
• Kun je observatievragen formuleren

Wat is observeren? 

Observeren = het waarnemen van een persoon en het beschrijven van wat je ziet. 

• Wanneer je observeert doe je dit doelgericht en volgens een bepaalde methode
• Je formuleert dus altijd vooraf het doel van je observatie
• Je beschrijft wie, wat, waar en wanneer je gaat observeren 

Objectief en subjectief observeren

-> Wanneer je observeert, is het van belang dat je niet interpreteer. Je blijft dus zo objectief mogelijk

-> Bij objectief observeren mag je je niet laten beïnvloeden door je eigen mening, ervaring, betrokkenheid (dit noem je subjectief)

DUS; 

Objectief: op feiten gebaseerd

Subjectief: op eigen mening gebaseerd 

Even oefenen..

Zijn de volgende zinnen objectief of subjectief?

1.  Zij was erg slordig gekleed.
2. Het meisje komt de winkel binnen en loopt naar de winterjas
3. Toen het Joost voor de derde keer niet lukte, gooide hij de puzzel op de grond
4. Die lamp is waanzinnig duur
5. De jongen kijkt op zijn horloge

Observatieplan

Een observatieplan stel je op, omdat je niet zomaar kunt observeren.  Dit overleg je vooraf bijvoorbeeld met je begeleider

Observeren is dus doelgericht! 

Om doelgericht te werken, moet je precies weten wat je moet doen. 

Dit beschrijf je in een observatieplan

Eerst een stappenplan

Wanneer je gaat observeren, doe je dit altijd aan de hand van een vast observatieplan

Stap 1: beginsituatie

Stap 2: achtergrondinformatie

Stap 3: observatie, doelgroep +observatiedoel

Stap 4: observatievragen

Stap 5: obervatie moment

Stap 6: observatiehulpmiddelen

Stap 7: manier van rapporteren

Stap 1: beginsituatie

Aanleiding voor observatie, dus waarom observeren 

Mogelijke onderwerpen: 

klachten, vermoedens?

Voorbeeld: J. gedraagt zich anders dan voorheen. Ze is stiller en heeft minder contact met de andere kinderen 

Stap 2: achtergrondinformatie 

Wat weet je al over het kind of de situatie? 

1. Kind gegevens: leeftijd, geslacht, medicijngebruik?
2. Thuissituatie: opvoeder, broers/zussen
3. Gedrag: ontwikkelt het kind zich naar zijn leeftijd?

Observatie doelgroep + doel 

• Observatiedoelgroep:
  

wie ga je observeren?

een kindje of een groep kinderen 

maak het anoniem

• Observatiedoel:
  

Wat wil je te weten komen?

observatiedoel beginnen met: 'Ik wil weten..' ' Ik wil weten hoe het komt dat..'

Stap 4: observatievragen

Op welk gedrag en welke activiteiten ga je precies letten?

Op welke vragen wil je na de observatie antwoord op hebben?

Vragen sluiten aan bij het doel!

Voorbeeld:

- Tijdens welke activiteit slaat Kim een ander kindje?

- Welk kind wordt door Kim geslagen?

- Op welk moment van de dag slaat Kim?

Observatiemoment 

Op welk moment?

- Datum, tijdstip en plaats 

Hoe lang. Hou rekening met observatiedoel

Voorbeeld: ik ga Kim observeren op 2 april tussen 12:00 uur en 12:15 uur tijdens het buitenspelen

Stap 6: observatiehulpmiddelen

Hulpmiddelen die je in kunt zetten;

- Stopwatch

- Pen en papier

- Laptop/ Ipad

- Camera of mobiel

Stap 7: manier van rapporteren

Hoe breng je het verslag uit aan je collega's? 

1. Mondeling of schriftelijk?

2. Waarom?

3. Wat zijn de voor en nadelen hiervan?

Vandaag 

1. Casus observeren afmaken klassikaal
   
2. Ontwikkelingspsychologie -> keuze 1 linkerkant lokaal
3. Zelfstandig werken -> keuze 2 rechterkant lokaal

Opdracht observatieplan

Casus:

Rob, een jongen van 6, gaat drie dagen per week na schooltijd naar de bso. Het valt de activiteitenbegeleidster op dat Rob niet lang met hetzelfde speelgoed kan spelen. Ook bij andere activiteiten is zijn aandacht snel weg. Rob heeft een normale intelligentie. Hij heeft niet zo veel andere kinderen bij wie hij aansluiting vindt. De activiteitenbegeleidster wil graag van jou weten of Rob inderdaad een korte spanningsboog heeft of dat ze zich dat inbeeldt.

Vul het observatieplan in voor deze casus

Ik weet hoe ik een observatieplan in kan zetten op stage?

Ja

Nee