4.3 Een agrarische samenleving

terugblik 4.2
1 / 38
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

This lesson contains 38 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

terugblik 4.2

Slide 1 - Slide

Wat is ook wel een andere benaming voor de tijd van monniken en ridders?
A
De hoge middeleeuwen
B
De late middeleeuwen
C
De vroege middeleeuwen
D
De eerste middeleeuwen

Slide 2 - Quiz

De middeleeuwen loopt van
A
400 - 1500
B
600 - 1500
C
500 - 1500
D
600 - 1600

Slide 3 - Quiz

De vroege middeleeuwen loopt van
A
500 - 1500
B
1000 - 1500
C
500 - 1000

Slide 4 - Quiz

Karel de Grote regeerde over......
A
heel Europa
B
bijna heel West-Europa
C
bijna heel Oost-Europa
D
Europa en het Midden-Oosten

Slide 5 - Quiz

Wat beloofde een leenman en wat kreeg hij daarvoor terug?
A
Hij beloofde trouw te zijn aan de koning. In ruil daarvoor kreeg hij een stuk land in leen.
B
Hij beloofde belasting te betalen. In ruil daarvoor kreeg hij bescherming.
C
Hij beloofde christen te worden, in ruil daarvoor kreeg hij geld.
D
Hij beloofde te werken op het land van de koning. In ruil daarvoor kreeg hij bescherming.

Slide 6 - Quiz

Welke zin over het leenstelsel is NIET juist?
A
Leenmannen bestuurden het land van Karel de Grote
B
Leenmannen legden een eed van trouw af
C
Leenmannen kregen een salaris van Karel de Grote
D
Op een leen werkten horigen op het land

Slide 7 - Quiz

De paus kroonde Karel de Grote in 800 tot keizer.
Welke reden had de paus daarvoor?
A
Karel had veroveringen aan de paus geschonken
B
Karel had de moslims uit Spanje verdreven
C
Karel had de paus veel geld geschonken
D
Karel had de paus beschermd

Slide 8 - Quiz

Nakijken 4.2
terugblik 4.2

Slide 9 - Slide

H4 Geloof en geweld
4.3 Een agrarische samenleving

Slide 10 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe edelen hun grondgebied organiseerden en bestuurden, en hoe het leven van de boeren er uit zag.

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Gevolgen van de val van het Romeinse Rijk
- Het werd onveilig in Europa
  •  Er was geen sterk leger meer
  •  de bruggen en wegen werden niet langer onderhouden.
  • De handel kwam 'stil' te liggen en de steden lopen leeg
  • Geen geldeconomie
  • Geen centraal bestuur
  • oorlog en roofovervallen


Slide 14 - Slide

Gevolgen
  • Men trekt zich terug in kleine gemeenschappen (domeinen) die autarkisch (zelfvoorzienend) zijn.

De Romeinse agrarisch-stedelijke samenleving werd weer een agrarische samenleving.

Slide 15 - Slide

Een zelfvoorzienende samenleving is een samenleving waarin men
A
Zelf kan bepalen wat men koopt
B
alles zelf maakt wat men nodig heeft
C
Zelf kan bepalen wat voor werk je doet
D
zelf gaat handelen in producten die de ze maken.

Slide 16 - Quiz

Wat is een domein?
A
het gebied van een horige
B
het gebied van een koning
C
het gebied van een halfvrije boer
D
het gebied van een edelman of klooster

Slide 17 - Quiz

Wat is een domein?
A
een kleine nederzetting met landbouwgrond
B
een land met een centraal bestuur
C
een stad aan een handelsroute
D
een horige die werkt voor een heer

Slide 18 - Quiz

AGRARISCHE SAMENLEVING:





- Bijna alle mensen woonden op het platteland en leefden van de landbouw.

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Het domein:
  • Een domein: dorp met landbouwgrond dat bewerkt werd volgens het hofstelsel.
  • Mogelijk eigenaren: een koning, edelman, bisschop of abt (hoofd van een klooster).
  • De domeinen waren zelfvoorzienend!

Slide 21 - Slide

Het hofstelsel:
De grond op het domein werd verdeeld in 2 stukken, ene deel akkers van de heer (leenman) andere deel 'eigen' akkkers van horige boeren.

Slide 22 - Slide

Een horige:
Boeren die horen bij een domein, zijn gebonden aan de grond van de heer. Verkoopt de heer de grond of geeft hij dit weg dan horen de horigen daar ook bij!

Een horige mag niet:
- zonder toestemming het domein verlaten.
- trouwen zonder toestemming van de heer.

Slide 23 - Slide

     Hofstelsel-> Herendiensten
Een gevluchte horige was na een jaar en een dag een vrije boer (als hij/zij niet gepakt was)

Slide 24 - Slide

Een donjon, of mottekasteel, was een versterkte wachttoren. Hier woonde de heer als er gevaar was.
Het gebied buiten het domein bestond uit de grond van de vrije boeren en de woeste gronden, onontgonnen gebied en bossen.
De vrije boeren moesten tijdens een oorlog wél meevechten met de heer. De wapenuitrusting moesten ze zelf betalen.
De akkers van de heer werden bewerkt door horigen. Er waren akkers waarbij de volledige opbrengst naar de heer ging, en er waren akkers waarbij een deel van de opbrengst voor de horige boeren was. Overigens moesten ze hun pacht ook weer van deze opbrengst betalen.
Het vroonhof was de boerderij (hoeve) van de heer. Hier woonde de heer als er geen gevaar was. De opbrengsten van zijn akkers werd in schuren opgeslagen. In woningen naast een vroonhof woonden de horige boeren in geval van gevaar, zoals oorlog.
Bij het vroonhof waren stallen voor de dieren en boomgaarden.
Horigen woonden in vredestijd buiten het vroonhof
Met het hofstelsel bedoelen we het hele systeem (stelsel) van heren en horigen, inclusief de pacht en de herendiensten.

Slide 25 - Slide

Machtige boeren, halfvrije boeren



paragraaf 4.3

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Nu doen
Learnbeat 4.3: maken opdracht 1 t/m 8
dat is huiswerk voor de volgende keer.

Slide 28 - Slide

Standenmaatschappij
3 groepen
In de middeleeuwen had je in de samenleving drie standen:
Geestelijken
Adel
Boeren/horigen
Elke groep heette  een stand. Letterlijk waar jij staat in de maatschappij, wat jouw plek is. 

Slide 29 - Slide

standensamenleving
zij die bidden
zij die vechten
zij die werken

Slide 30 - Slide

Standenmaatschappij
Geestelijkheid en edelen
Hebben heerlijke rechten:
  • jachtrecht
  • molenrecht
  • spreken van rechten
Betalen geen belastingen
geestelijkheid
adel
boeren
bidden
beschermen
werken
voorrechten
of privileges

Slide 31 - Slide

Standenmaatschappij
Boeren
Hebben vooral plichten:
  • herendiensten
  • molen verplicht gebruiken
Betalen wel belastingen
geestelijkheid
adel
boeren
bidden
beschermen
werken
voorrechten
of privileges
belastingen

Slide 32 - Slide

Welk stand had geen privileges?
A
Geestelijkheid
B
Adel
C
Boeren

Slide 33 - Quiz

Welk stand moest belasting betalen?
A
Geestelijkheid
B
Adel
C
Boeren

Slide 34 - Quiz

Tot welke stand kon je wel toetreden?
A
Geestelijkheid
B
Adel
C
Boeren

Slide 35 - Quiz

Hiernaast zie je een domein. Wie was de baas van een domein?
A
Een horige
B
Een vrije boer
C
Een landheer
D
de burgemeester

Slide 36 - Quiz

Nu doen
Lezen tekst 4.3
opdrachten maken bij 4.3 in Learnbeat

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Video