2.2 Het verhaal van de gesteenten 3 havo/vwo

HERHALING Onderbouw
1 / 47
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 47 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

HERHALING Onderbouw

Slide 1 - Slide

Waarom ontstaan bij divergente plaatbewegingen lichte aardbevingen?

Slide 2 - Open question

Waarom komen er bij Japan zoveel aardbevingen voor?

Slide 3 - Open question

Stelling: Subductie is altijd convergentie, maar convergentie is niet altijd subductie.
A
Juist
B
Onjuist

Slide 4 - Quiz

Sleep de begrippen naar de juiste plek. 
Gesteentesoort
Gesteentesoort
Stratovulkaan
Oceanische korst
Continentale korst
Trog
Mantel
Subductie
Basalt
Graniet

Slide 5 - Drag question

Hypocentrum
Epicentrum

Slide 6 - Drag question

Bij welke plaatbewegingen kunnen tsunami’s ontstaan?
A
Transforme en convergente plaatbewegingen
B
Alleen convergente plaatbewegingen
C
Divergente en convergente plaatbewegingen
D
Alle soorten plaatbewegingen

Slide 7 - Quiz

Waarom wordt de tsunami hoger zodra deze dichter bij de kust komt?
A
De diepte neemt af waardoor het water automatisch omhoog geduwd wordt
B
De diepte bij de kust neemt af, daardoor remt de golf af maar omdat de energie behouden blijft wordt hij hoger.
C
De kust bestaat uit ander materiaal dan de zeebodem, hierdoor gaat de golf langzamer en wordt hij hoger

Slide 8 - Quiz

Dit gesteente erodeert het snelste
A
sedimentgesteente
B
metamorfgesteente
C
stollingsgesteente

Slide 9 - Quiz

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Vandaag:
Vanalles over
gesteenten... 

Slide 13 - Slide

We gaan vandaag eens kijken naar het levensverhaal
van meneer Steen. 




  • Dit verhaal is een stuk minder saai dan je misschien zou denken….!

Slide 14 - Slide

Meneer Steen werd zo’n 500 miljoen jaar geleden geboren bij deze vulkaan:

Slide 15 - Slide

Nadat Meneer Steen is afgekoeld, noemen we hem een stollingsgesteente.



Slide 16 - Slide

Hier zie je meneer Steen tussen zijn familie:

Meneer Steen vindt het wel best prima onderdeel van deze berg uit te maken… 

Slide 17 - Slide

Maar helaas, de zon, neerslag en ijs gooien roet in het eten….!  

  • Meneer Steen valt door al al deze krachten uiteen…
  • = verwering

Slide 18 - Slide

  • In de rivier zorgt hij voor erosie: hij schuurt hard gesteente af/uit.
  • Uiteindelijk wordt het materiaal afgezet in de oceaan → sedimentatie 

De stukjes meneer Steen komen in een rivier terecht.

Slide 19 - Slide

Er vindt veel sedimentatie plaats in de oceaan..

  • Het afgezette materiaal wordt samengeperst en er ontstaat een nieuw gesteente, namelijk een sedimentgesteente

Slide 20 - Slide

De sedimentatie blijft doorgaan en er komen steeds meer zware lagen gesteente boven meneer Steen te liggen…

  • meneer Steen komt dichter bij het warme magma te liggen. 

Slide 21 - Slide

Meneer Steen heeft het heet. Het grote gewicht boven meneer Steen zorgt ook voor een zware druk op hem. 

  • Hierdoor gaat hij veranderen en ontstaat er een metamorf gesteente.

Slide 22 - Slide

De gesteentelaag waarin meneer Steen zit komt door subductie in de mantel terecht.

  • Op een diepte van zo’n 100 km begint meneer Steen te smelten

  • Na verloop van tijd begint zijn leven opnieuw… 

  • Dit verhaal van meneer Steen is een voorbeeld van de gesteentekringloop.

Slide 23 - Slide

Gesteentekringloop

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Kennen
Gesteenten:
  1. stollingsgesteenten
  2. sedimentaire gesteenten
  3. metamorfe gesteenten


Processen:
  1. Afkoelen
  2. verwering en erosie
  3. samenpersen
  4. hitte en druk 
  5. smelten

Slide 26 - Slide

3 soorten gesteenten
  • Stollingsgesteente:
    Ontstaan door afkoeling en stolling van magma/lava
  • Sedimentgesteenten:
    Ontstaan uit afgezet materiaal dat wordt samengeperst.
  • Metamorfe gesteenten:
    Ontstaan wanneer een gesteente onder invloed van druk en hoge temperatuur in een nieuwe gesteente veranderd.

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Marmer in de Alpen
  • Kalksteen → hoge druk en temperatuur → miljoenen jaren → marmer

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Slide

Kalksteen

Slide 32 - Slide

Zandsteen

Slide 33 - Slide

Schalie

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Slide

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Slide

Graniet 
- Kristallen
- Langzamer afgekoeld dan basalt
- Stolt 'in de aardkorst' (uit het zicht)

Slide 39 - Slide

Slide 40 - Slide

Basalt
- Geen zichtbare kristallen
- Sneller afgekoeld dan graniet
- Koelt af boven aardkorst

Slide 41 - Slide

Slide 42 - Slide

Slide 43 - Slide

Slide 44 - Slide

Slide 45 - Video

Slide 46 - Link

Er zijn 3 soorten gesteenten:
1. Sedimentgesteente - gesteente die laag voor laag worden afgezet, waarbij de onderste laag het oudst is. BV: zandsteen, kalksteen, schalie 

2. Stollingsgesteente - gesteente gevormd door vulkanische activiteit. Door het stollen van magma (in de aarde) of lava (op de aarde). BV: graniet, basalt.

3. Metamorf gesteente - dit is sediment- of stollingsgesteente wat door invloed van  hoge druk en hogere temperatuur veranderd (metamorfose) van structuur. BV: kalksteen veranderd in marmer / schalie veranderd in leisteen. 

Slide 47 - Slide