Les 3: Het Parlement

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Maatschappijkunde 2025-2026
Periode 3 Politiek - Les 2: Wat valt er te kiezen?

Startklaar

• Op je plek zitten
  
• Telefoon in het Zakkie
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
  
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat het parlement is (R)
• Je kunt uitleggen wat de taken van het parlement zijn (R)

4.3 Het parlement

Eerste en Tweede Kamer

In Nederland kiezen we zelf onze volksvertegenwoordigers, politici die namens de bevolking besluiten nemen. Zij zitten onder andere in het parlement, dat bestaat uit de Eerste en Tweede Kamer.

• De Tweede Kamer heeft 150 leden. Elke vier jaar kiest de bevolking wie dat zijn. 
  
  
• In de Eerste Kamer zitten 75 leden. Zij zijn geen fulltime-politici zoals de Tweede Kamerleden. Ze hebben vaak nog een andere baan. 

4.3 Het parlement

Taken van het parlement

Het parlement heeft twee taken: 

• Wetgevende taak (over wetten stemmen)
• Controlerende taak (de regering controleren)

4.3 Het parlement

Wetgevende taak

Stel, een Kamerlid wil iets doen aan een probleem, zoals het lerarentekort. Hij maakt dan een voorstel voor een wet: een uitgebreid plan hoe een probleem moet worden aangepakt. Het voorstel gaat eerst naar de Tweede Kamer. De leden kunnen het voorstel nog aanpassen. Vervolgens gaan ze over het voorstel stemmen. 

Als de meerderheid het wetsvoorstel heeft goedgekeurd, gaat het voorstel naar de Eerste Kamer. De leden daarvan kijken vooral of er geen fouten in staan. En of de wet past bij afspraken met andere landen en de Grondwet. De Eerste Kamer mag een wetsvoorstel niet veranderen, maar alleen in zijn geheel goed- of afkeuren. Het werk van de Eerste Kamer is een soort laatste check. 

4.3 Het parlement

Controlerende taak

Wanneer het parlement wetten heeft aangenomen, moeten ministers in de regering deze uitvoeren. De Tweede Kamer controleert of ze dat goed doen. Kamerleden kunnen ministers verplichten naar de Kamer te komen om uitleg te geven. Dat doen ze als ze meer informatie willen of vermoeden dat er iets fout gaat. De Tweede Kamer kan een minister wegsturen. Of zelfs alle ministers, als de meerderheid geen vertrouwen meer heeft in de regering. 

Uit hoeveel leden bestaat de Tweede Kamer?

1. 75
2. 100
3. 150
4. 125

Hoeveel leden moeten er minimaal vóór een wetsvoorstel stemmen om een meerderheid te behalen in de Tweede Kamer?

1. 75
2. 76
3. 149
4. 99

Begrippen uit deze les

• Volksvertegenwoordigers
• Parlement
• Tweede Kamer
• Eerste Kamer