10.2 Dekolonisatie en multiculturele samenleving (B)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Tijd van Televisie en Computers

10.2 Dekolonisatie en multiculturele samenleving (B)

Wat gaan we doen?

1. Leerdoelen

2. Theorie

3. Beeldmateriaal

4. Aan de slag

5. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je kunt de oorzaken van het dekolonisatieproces noemen.

2. Je kunt beschrijven hoe de dekolonisatie van Brits-Indië verliep en wat de rol van Gandhi was.

3. Je kunt met voorbeelden beschrijven hoe het dekolonisatieproces in Afrika verliep. 

Leerdoelen

1. Je kunt de gevolgen noemen die de dekolonisatie van Nederlands-Indië had voor de politieke, economische en sociaal-culturele ontwikkelingen in Nederland. 

2. Je kunt wederom uitleggen:

- verzorgingsstaat - veranderende bevolkingssamenstelling - multiculturele samenleving - ontkerkelijking - individualisering - 

Theorie

We weten dat Nederland niet een al te beste geschiedenis heeft met Nederlands-Indië. 

Uitgebuit door de VOC en de Nederlandse staat werd de slavernij eindelijk (en pas) afgeschaft halverwege de 19e eeuw. 

Toch was er weinig 'onafhankelijk'  aan Nederlands-Indië. Dit veranderde door de komst van de Japanners. 

Theorie

Nederlands-Indië was tot 15 augustus 1945 bezet door Japan. Toen Japan capituleerde (..?) (en waarom ook alweer..?) ontstond er een machtsvacuüm: Japan had zich overgegeven, maar Nederland was niet in staat de macht direct over te nemen (waarom niet ..?).

Theorie

Twee nationalistische leiders, Soekarno en Hatta, riepen de Republik Indonesia uit. 

Theorie

Een periode van hevig geweld volgde. Bendes jongeren mishandelden en vermoordden tienduizenden Nederlanders, indo's (mensen met gemengd bloed) en Chinezen. 

Plundering was hierbij vaak een belangijker motief dan de onafhankelijkheid. 

Om de chaos te beëindigen stuurde Nederland een grote troepenmacht naar Nederlands-Indië. 

Theorie

Opschrijven:

In de periode 1946-1949 is er sprake van een dekolonisatieoorlog in Nederlands-Indië. Nederland wil met twee 'politionele acties' de rust doen terugkeren maar dit mislukt - bloedige oorlog! 

Nederland wordt internationaal met de nek aangekeken. De Amerikanen kozen partij voor de nationalisten (Soekarno had Communistische opstand neergeslagen) en dreigde met stopzetting van Marshallhulp. Indonesië wordt een onafhankelijke staat in 1949.

Wat is verzuiling?

1. Bouwstijl uit de 20ste eeuw die gebouwen met zuilen maakt.
2. Politieke stroming uit de 20ste eeuw.
3. Verdeling van samenleving in groepen, de groepen gaan niet met elkaar om.
4. Begrip dat we gebruiken om openbaar en bijzonder onderwijs te onderscheiden.

Wat is GEEN groep van de verzuiling?

1. Liberalen
2. Katholieken
3. Communisten
4. Socialisten

Theorie

Mensen in Nederland waren bang voor een economische crisis met het verliezen van Nederlands-Indië. Maar gebeurde dit ook .. ? 

Theorie

Dat bleek niet zo te zijn. De economie groeide in de jaren 50 en 60 enorm. De oorlogsschade werd hersteld en de welvaart nam snel toe. 

Aan werkgelegenheid was geen gebrek - wie wilde en kon werken vond snel een baan. 

Soms was er zelfs een tekort aan arbeidskrachten waardoor gastarbeiders naar Nederland kwamen. 

• Marshallplan (1948).

Theorie

Dankzij de economische voorspoed kwamen er veel wetten tot stand, zoals de Algemene Ouderdomswet (AOW) en de Algemene Bijstandswet. Hierdoor ontwikkelde Nederland zich tot een verzorgingsstaat = samenleving waarin de overheid alle burgers een bestaansminimum garandeert.

Nadeel: Werkloosheid nam echter toe in de jaren 70 - meer mensen hebben een uitkering nodig - stijgende kosten verzorgingsstaat zorgt voor meer kritiek. 

Theorie

In de periode waarin Nederlands-Indië dekoloniseerde, kwam een grote groep Nederlanders en indo's naar Nederland. Zij werden repatrianten - mensen die terugkeren naar hun land. 

In 1951 en 1957 kwamen twee groepen Zuid-Molukkers naar Nederland. Zij hadden op de Zuid-Molukse eilanden de onafhankelijkheid uitgeroepen maar Soekarno had hier met veel geweld een einde aan gemaakt. 

Zij stelden Nederland verantwoordelijk voor hun veiligheid en de rechter gaf hen gelijk. Hierop scheepten ze zich in naar Nederland voor wat zou worden een tijdelijk verblijf. Echter, een terugkeer bleek niet mogelijk en hierdoor raakten Zuid-Molukkers steeds gefrustreerder over het feit dat ze geen eigen staat konden krijgen.. 

Theorie

Radicale jongeren gingen zelfs zo ver tot terroristische acties en gijzelden treinpassagiers en leerlingen van een basisschool. 

Theorie

Na 1970 nam het aantal mensen dat naar Nederland verhuisde snel toe: 

• Eerst een groot aantal mensen uit Indonesië.
• Gezinshereniging werd toegestaan voor gastarbeiders.
• Suriname werd onafhankelijk maar veel Surinamers kwamen juist hierom naar Nederland toe.
• Oorlogsvluchtelingen 
• Na de Koude Oorlog veel arbeidsmigranten uit voormalig Oostblok (Polen, Roemenië en Bulgarije).

Theorie

Nederland aan begin van de 21e eeuw een multiculturele samenleving = samenleving waarin verschillende bevolkingsgroepen, ieder met een duidelijk verschillende cultuur, naast elkaar bestaan. 

Toch veel onenigheid = veel mensen integreerden niet of niet goed. Mensen zagen een 'islamisering van de samenleving'. Dit vonden ze met de aanslagen in New York (2001) niet een positieve ontwikkeling. 

Theorie

De komst van grote groepen migranten was niet de enige reden voor sociaal-culturele veranderingen in Nederland. Wat speelde in de jaren zestig en zeventig nog meer in Nederland .. ? 

Theorie

Redenen voor sociaal-culturele veranderingen in Nederland: 

• Komst van groepen migranten
• Ontzuiling = wegvallen van de verdeling van de bevolking in groepen (zuilen)
• Ontkerkelijking = proces waarbij Kerk invloed op samenleving verliest
• Individualisering = ontwikkeling waarbij individuele belang voorrang heeft boven het groepsbelang.
• Resultaat: Nederland is veranderd in een pluriforme samenleving = samenleving waarin grote verschillen tussen verschillende personen bestaan op het gebied van normen, waarden, religie, politiek, niveau en vrijetijdsbesteding. 

Van 1948 tot 1973 vonden een snelle wederopbouw en een sterke economische groei plaats in NL.
a Geef met een voorbeeld aan welke economische sector het snelst groeide.
b Noem twee buitenlandse en twee binnenlandse factoren die de economische groei en de toenamen van de welvaart bevorderden.
De overheid gebruikte de welvaart voor de financiering van de uitbreiding van de verzorgingsstaat.
c Geef met een voorbeeld aan wat de verzorgingsstaat is.
d Geef aan vanuit welk idee en welk ideaal de verzorgingsstaat werd uitgebreid.

Beeldmateriaal

Aan de slag

1. Begin met studeren HC 3 en paragraaf 10.2 

2. Lees de LessonUps door. 

3. Oordopjes mee? Filmpjes kijken.

Leerdoelen

1. Je kunt de gevolgen noemen die de dekolonisatie van Nederlands-Indië had voor de politieke, economische en sociaal-culturele ontwikkelingen in Nederland. 

2. Je kunt wederom uitleggen:

- verzorgingsstaat - veranderende bevolkingssamenstelling - multiculturele samenleving - ontkerkelijking - individualisering -