Les 9 &10 Levensbedreigende stoornissen in het bewustzijn. Stabiele zijligging Buik naar rug draaien

• Doktersassistent
• MBO
• Studiejaar 2

Les 9 & 10

Levensbedreigende stoornissen in het bewustzijn.

 

Stabiele zijligging

Buik naar rug draaien

Wat versta jij
onder bewustzijn?

Levensbedreigende letsels voor het bewustzijn

1. Schedel- of hersenletsel--> 

Hoofdpijn, sufheid, bewusteloosheid na trauma

2. Elektriciteitsletsel-->

Bewustzijnsverlies door stroomschok

3. Ernstige oververhitting / onderkoeling--> Hitteberoerte of ondertemperatuur beïnvloeden hersenfunctie

  

4. Gevaarlijke stoffen via inname-->

 Intoxicatie (bijv. giftige stoffen) kan bewustzijn aantasten

Schedel en hersenletsel

Ernstig hersenletsel

Steeds erger wordende hoofdpijn

- Reageert niet of slecht

- Niet goed wakker te krijgen

→ Bel 112, voorkom beweging i.v.m. wervelletsel

Lichttraumatisch hersenletsel (voorheen: hersenschudding)

 Tijdelijk geheugenverlies

- Hoofdpijn

- Misselijkheid en braken

→ Contacteer huisarts(enpost), laat slachtoffer rusten

Schedelbasisbreuk 

Bloed of vocht uit neus of oor

- Blauwe plekken rond ogen/achter oren (soms pas na uren zichtbaar)

- Mogelijke uitval van hersenzenuwen

→ Contacteer huisarts(enpost)

Mogelijke uitvalsverschijnselen bij schedelbasisbreuk:

Verlies van reuk- of gezichtsvermogen

Oogbewegingsstoornissen

Verminderde motoriek

Bewusteloosheid

Bel altijd 112 en of laat iemand 112 bellen.

Wanneer het slachtoffer bewusteloos is met een goede ademhaling, leg het slachtoffer in de stabiele zijligging.

Welke ziekten kunnen
levensbedreigend zijn
voor het bewustzijn?

Epilepsie

Diabetes(hypo) 

Beroerte: CVA/TIA

Flauwte

Hartstilstand( komt terug bij ciruculatie)

Epilepsie is een aandoening waarbij iemand herhaaldelijk aanvallen krijgt door tijdelijke verstoringen in de hersenactiviteit. Een veelvoorkomende aanval is een tonisch-clonische aanval, waarbij de persoon het bewustzijn verliest, verstijft en vervolgens schokkende bewegingen maakt.

Wat te doen bij een epileptische aanval:

 

Blijf kalm en zorg voor veiligheid: verwijder gevaarlijke voorwerpen in de buurt.

Bescherm het hoofd met iets zachts (jas, tas).

Noteer de duur van de aanval.

Niet tegenhouden of iets in de mond stoppen.

Laat de persoon na de aanval in zijligging (stabiele zijligging) om vrij te kunnen ademen.

Bel 112 als:

de aanval langer dan 5 minuten duurt,

de persoon meerdere aanvallen achter elkaar krijgt,

de persoon niet bijkomt na de aanval,

of als je twijfelt.

Diabetes – Hypo (te lage bloedsuiker)

Een hypo ontstaat wanneer de bloedsuikerspiegel te laag is. Dit kan gebeuren bij mensen met diabetes, vooral als ze te weinig hebben gegeten, te veel insuline hebben gebruikt of intensief hebben bewogen.

Herkenning van een hypo:

• Zweten
• Beven
• Honger
• Wazig zien
• Verwardheid of ongewoon gedrag
• Soms bewustzijnsverlies

Wat te doen bij een hypo:

Laat de persoon snel suiker innemen: bijvoorbeeld 6 dextrotabletten, zoete drank of druivensuiker.

Laat hem/haar daarna iets eten met langzame koolhydraten (boterham, koek).

Bij bewustzijnsverlies: bel 112 en leg de persoon in stabiele zijligging.

Geef nooit eten of drinken bij bewusteloosheid!

Een beroerte (CVA/TIA) ontstaat door een verstopping of bloeding in de hersenen. 

Snelle herkenning en actie zijn van levensbelang!

Doe de FAST test!

Face: scheve mond of gezicht?

Arm: kan één arm niet omhooggehouden worden?

Speech: onduidelijke of verwarde spraak?

Time: tijd = cruciaal → bel direct 112! (binnen 6 uur voor trombolyse)

Wat te doen:

Bel direct 112, ook als de symptomen tijdelijk verdwijnen.

Laat de persoon zitten of liggen, met hoofd en schouders iets omhoog.

Blijf rustig bij de persoon en observeer ademhaling en bewustzijn.

Laat niets eten of drinken, in verband met slikproblemen.

Flauwte 

Een flauwte (of bijna-flauwvallen) ontstaat meestal door een tijdelijk tekort aan bloed (en dus zuurstof) naar de hersenen. Dit kan bijvoorbeeld komen door schrik, pijn, benauwdheid of lang stilstaan.

Herkenning:

Licht gevoel in het hoofd

Zweten

Misselijkheid

Wazig zien of zwarte vlekken

Bleek gezicht

Inzakken of vallen

Wat te doen bij flauwte:

Laat de persoon liggen met de benen omhoog (tenzij er een ander letsel is).

Zorg voor frisse lucht en maak strakke kleding los.

Stel gerust en laat de persoon rustig bijkomen.

Blijft de persoon langer dan 1 minuut bewusteloos, bel 112.

Na het bijkomen: laat iemand niet te snel opstaan.

Stabiele zijligging

• Ga op je knieën naast het bovenlichaam zitten.
• Pak de schouder en heup van de kant die van jou af ligt.
• Trek de persoon in één beweging naar je toe.
• Laat hem tegen je aan rusten op de zij, kantel het hoofd een beetje naar achteren en zorg dat de mondholte vrij is.

• Ga aan de kant van het hoofd zitten op beide knieën. Spreek het slachtoffer aan en schud zachtjes aan de schouders                                         
• Leg de benen naast elkaar                                                                                 
• Leg de arm naast het lichaam met de handpalm naar boven gedraaid.

• Breng de andere arm van het slachtoffer voorzichtig naast het gezicht omhoog. Leg de hand boven het hoofd met de handpalm naar beneden.
• Til de schouder die het dichtst bij je ligt omhoog tot het slachtoffer op de zij ligt.
• Ondersteun met één hand het hoofd en draai door tot het slachtoffer op de rug ligt.
• Controleer de ademhaling
  
• Leg een hand op het voorhoofd en kantel het hoofd voorzichtig naar achteren om de luchtweg te openen. Til de kin op met 2 vingertoppen van de andere hand.
  
• Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden of er ademhaling is.
  

Oefenen

duo's