Moderne imperialisme

Moderne imperialisme
Moderne imerialisme
Dekolonisatie
Kolonisatie na kolonisatie (neo- en postkolonialisme)

Bijzondere aandacht voor Congo
1 / 83
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisHoger onderwijs

This lesson contains 83 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

Items in this lesson

Moderne imperialisme
Moderne imerialisme
Dekolonisatie
Kolonisatie na kolonisatie (neo- en postkolonialisme)

Bijzondere aandacht voor Congo

Slide 1 - Slide

Modern imperialisme

Slide 2 - Slide

Modern imperialisme

Slide 3 - Slide

Begrippen 
Kolonialisme -  Kolonie 
Imperialisme

Slide 4 - Slide

Kolonialisme

 1500 - 1850

Handelsnederzettingen aan de kust

Verhandelen van goederen 
(specerijen, slaven (!), textiel, ...)

vooral in Amerika
Modern imperialisme
 
 1850 - 1950

Grote gebieden, niet enkel kust

Intensieve controle 
(bestuur, grondstoffen, handel, ...)

vooral in Afrika en Azië
let op continuïteit - discontinuïteit! 

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Push
- bevolkingsoverschot
- bekeringsijver
- beschavingsijver
- nationalisme


Pull
- grondstoffen 
- afzetmarkten
- arbeidskrachten

Slide 7 - Slide

Econ. oorzaken
Culturele oorzaken
   Politieke oorzaken
I.R. !

nood aan:

- grondstoffen
-afzetmarkten
- wereldwijde steunpunten
 (vb. Hong Kong)

Kapitalisme
1. West vs. Rest
(culturele kloof)

superioriteitsgevoel:

morele plicht om "Rest" te beschaven
(white man's burden)

2. christelijke bekeringsijver
1. NATIONALISME
(groot rijk uit vaderlandsliefde)
2. internationaal aanzien 
3. afleiding van binnenlandse problemen
4. gekrenkte nationale trots? Kolonies als oploss.

Slide 8 - Slide

Twee fasen: 1. Azië
  • Engeland breidt bezit in India uit 
  • Nederland verovert geheel Ned-Indië in de Atjeh-oorlog (1873-1903)
  • Frankrijk veroverde Indochina (Vietnam, Laos en Cambodja)
  • Amerika versloeg Spanje (1898, Cuba) en verwerft de Filippijnen (!!)

Slide 9 - Slide

2e fase: Afrika
  • Andere West-Europese staten richtten zich op gebieden in Afrika >
  • spanningen tussen Eurpese landen >
  • Conferentie van Berlijn (1884-85): 
  • initiatief Bismarck
  • Afrika verdeeld
  • Europese oorlog voorkomen tot 1914

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

White man's burden
Een gedicht van de Engelse dichter en schrijver Rudyard Kipling (1899)

Take up the White Man's burden—
Send forth the best ye breed—
Go bind your sons to exile
To serve your captives' need;
To wait in heavy harness,
On fluttered folk and wild—
Your new-caught, sullen peoples,
Half-devil and half-child.

Slide 18 - Slide

''White mans burden''

Slide 19 - Slide

Waardoor konden Westerse landen zo betrekkelijk eenvoudig deze immense rijken innemen?
 
  1. De transportrevolutie versterkte de koloniale expansie.
  2. De industrialisatie leverde een militair overwicht op.
  3. Men maakte handig gebruik van de inheemse bevolking bij het besturen van deze gebieden.  

Slide 20 - Slide

 Racisme
  • 16e, 17e en 18e eeuw --> Transatlantische slavenhandel (Driehoekshandel WIC). 
  • Afschaffing slavenhandel: Denemarken 1803, Engeland 1807, VS 1808, Nederland, Frankrijk en Portugal in 1814-1815.
  • MAAR: het hebben van slaven was nog geaccepteerd. 

Slide 21 - Slide

Een plaat uit 1850
Een aantal verschillende 'mensenrassen'. 
De hoogste rassen waren het verst ontwikkeld.
De wilde, onbeschaafde Afrikaan staat helemaal onderaan. 

Slide 22 - Slide

Mensentuin

Slide 23 - Slide

Mensentuin
"België geniet de twijfelachtige eer de allerlaatste 'mensentuin', de koloniale variant van de dierentuin, te hebben georganiseerd. Op de Wereldtentoonstelling in 1958 konden bezoekers zich vergapen aan mensen die uit Congo kwamen." 

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Brits-India
Nederlands-Indië
Frans-Indochina 
Soekarno
Gandhi
Ho Chi Minh
Congrespartij
Vietminh
PNI

Slide 28 - Drag question

Twee fasen van kolonisatie

Eerste fase:
Veroveringen in Azië door o.a. Engeland (India), Nederland (Indië/Indonesië) & Frankrijk (Indochina/Vietnam).


Deze landen hadden al handelsposten sinds de 17e eeuw. Vanaf 1800 gaan zij zich vestigen in de binnenlanden en zich bemoeien met het bestuur van de inheemse bevolking.

Slide 29 - Slide

Azië
- Brits-Indië
- Frans Indochina
- Nederlands-Indië

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Slide

Twee fasen van kolonisatie
Tweede fase:
De Conferentie van Berlijn (1884-1885) (of: de verdeling van Afrika).

Duitsland is het machtigste land in Europa (na Frans-Duitse oorlog) maar had geen koloniën. Door Afrika onderling te verdelen voorkomen de landen oorlog in Europa (tot 1914).

Hier profiteren de 'nieuwe' landen in Europa van: Duitsland, België en Italië.

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Slide

Slide 39 - Slide

Slide 40 - Slide

Slide 41 - Slide

Slide 42 - Slide

Slide 43 - Slide

Leopold I
Leopold II
Leopold III
Albert I
Albert II
Filip I
Boudewijn

Slide 44 - Drag question

Leopold I: Santo Tomas de Castilla

Slide 45 - Slide

de lange geschiedenis van het Kongo-koninkrijk laat toe om bepaalde stereotypen over de geschiedenis van Afrika en de kolonisatie te ontmantelen:

    Afrikanen leefden vóór de Belgische kolonisatie niet als ‘stammen’, onafhankelijk van elkaar. Er waren machtige politieke en economische structuren in Afrika aanwezig.
    Toen Leopold II militairen naar Congo stuurde, hadden de kustgebieden al een lange gemeenschappelijke geschiedenis met Europa. .
    Net als de Europeanen heeft de bevolking van Centraal-Afrika zich vaak over grote afstanden verplaatst en onderhield ze lange handelsroutes. De Belgische 'pioniers' doorkruisten tijdens hun 'verkenningen' geen ‘oerwouden’. Ze gebruikten die eeuwenoude handelsroutes.
    De bodem en de rijkdommen werden al lang voor de komst van de Europeanen geëxploiteerd

Slide 46 - Slide

Slide 47 - Slide

1876: Internationale Vereniging tot Verkenning en Beschaving van Midden-Afrika.
-> wetenschappelijke doeleinden
-> Stanley

Slide 48 - Slide

Stanley's routes (jaren 1870-1880)

Slide 49 - Slide

1885: Conferentie van Berlijn
Drie beloftes van Leopold II
  1. Beschaving te brengen;
  2. De slavenhandel te stoppen;
  3. Een vrijhandelszone te installeren: andere landen mochten er vrij komen handelen.
==> Congo-Vrijstaat

Slide 50 - Slide

Verzet:
de Yeke

Slide 51 - Slide

Controle: huurlingen, missionarissen, industrielen

Slide 52 - Slide

Slide 53 - Slide

Slide 54 - Slide

Slide 55 - Slide

Slide 56 - Slide

Slide 57 - Slide

Afrika-museum

Slide 58 - Slide

Slide 59 - Slide

Jubelpark

Slide 60 - Slide

Koninklijk Paleis

Slide 61 - Slide

Koninklijke serres, Brussel
Koninklijke serres, Brussel

Slide 62 - Slide

voedingsbodem dekolonisatie
1. Wereldoorlogen
2. Onafhankelijkheidsbewegingen
3. Koude Oorlog

Slide 63 - Slide

Wereldoorlogen
  • Gekoloniseerde volkeren in verplicht deel te nemen aan de oorlogsvoering
  • Europeanen blijken niet zo superieur te zijn
  • Moeder-kind beeld verdwijnt
  • Europa in puin: herstel
  • Vrijheid, democratie, ... ook voor de kolonie
Maharadja van Patiala, Bhupinder Singh, luitenant-kolonel aan het front in Pervijze (WOI).

Slide 64 - Slide

Onafhankelijkheidsbeweging
  • Vrijheid, democratie, ... ook voor de kolonie
  • leidersfiguren aan Europese universiteiten
  • Ho Chi Minh
  • Gandhi
  • Nkrumah
Maharadja van Patiala, Bhupinder Singh, luitenant-kolonel aan het front in Pervijze (WOI).

Slide 65 - Slide

Oorzaak 2:
Economische problemen: Geldgebrek in moederland



- landen hebben het zwaar gehad tijdens de Tweede Wereldoorlog;
- landen beginnen met de wederopbouw ( het herstel);
- niet genoeg geld voor de koloniën.


Oorzaak 3: 
Het beeld van de Superieure europeanen verdwijnt



- de europeanen zijn verslagen tijdens de Tweede Wereldoorlog;
- het Moeder/kind beeld verdwijnt;
- wat houdt dat beeld eigenlijk in? 
- landen hebben geen voorbeeld meer.

Slide 66 - Slide

Oorzaak 4: SU en VS beide tegen imperialisme
- de VS en de SU waren de nieuwe grootmachten;
- ze waren beide tegen imperialisme;
- de VS was ertegen, omdat ze zelf een kolonie waren geweest;
- de Su was ertegen, want zij wouden altijd gelijkheid en niet gevangenschap;
- de Europeanen waren niet meer een voorbeeld voor de wereld en de SU en de VS werden daarom steeds belangrijker;
- wat wouden de VS en SU bereiken?

Slide 67 - Slide

Koude Oorlog
VS: zelf kolonie geweest
SU: gelijkwaardigheid

Nieuwe landen ==> marxistisch ==> voor VS "vijandig"

Slide 68 - Slide

Slide 69 - Slide

Slide 70 - Slide

Slide 71 - Slide

Slide 72 - Slide

1

Slide 73 - Video

Slide 74 - Slide

Slide 75 - Video

Slide 76 - Slide

Slide 77 - Slide

Slide 78 - Video

Slide 79 - Slide

Slide 80 - Slide

Slide 81 - Slide

Slide 82 - Slide

Slide 83 - Video