Farmacokinetisch redeneren voor infectiologen

• Geneeskunde
• Beroepsopleiding

Farmacokinetisch redeneren voor infectiologen

16 oktober 2025

Een patiënt krijgt ivm CAP (sputumkweek positief voor Legionella), claritromycine 2dd 500 mg po. Ivm een leverings-probleem wordt er geswitched naar claritomycine retard 500 mg 2dd. Hoe veranderen AUC, Tmax, Cmax en Cmin?

Absorptie

K_a =  1^e orde absorptiesnelheid beinvloed T_max en C_max

           Geen invloed op F

_{AUC = D * F / CL} 

Je dient 460 mg gentamicine ihkv hospital acquired sepsis in 1 minuut iv toe aan een 70 kg wegende patiënt. Wat wordt de piekconcentratie?

(Vd 0.33 L/kg, eiwitbinding 10%, t_1/2 3 uur)

Je dient 460 mg gentamicine ihkv hospital acquired sepsis in 1 minuut iv toe aan een 70 kg wegende patiënt. Wat wordt de piekconcentratie?
(Vd 0.33 L/kg, eiwitbinding 10%, t1/2 3 uur)

1. 15 mg/L
2. 16.5 mg/L
3. 20 mg/L
4. 22 mg/L

Piek concentratie

C_max = D * F / Vd 

Een patient, 80 kg, krijgt flucloxacilline 6 gram/dag continu iv ivm een Staph aureus bactermie. Door vulling heeft deze patient een 2x zo groot Vd dan normaal. Hoe verandert de flucloxacilline concentratie?
(Vd normaal 0.25 L/kg, eiwitbinding 95%, t1/2 1.5 h)

1. Verdubbelt
2. Halveert
3. Verandert niet
4. factor 4 lager

Steady-state concentratie

C_ss = (D * F) / (CL * doseringsinterval)

Wat verandert er dan wel?
(Een patient, 80 kg, flucloxacilline 6 g/dag continu iv met 2x zo groot Vd dan normaal.
(Vd normaal 0.25 L/kg, eiwitbinding 95%, t1/2 1.5 h)

1. De halfwaardetijd waardoor eerder op steady state
2. De halfwaardetijd waardoor later op steady state
3. De klaring waardoor eerder op steady state
4. De klaring waardoor later op steady state

Halfwaardetijd

t_1/2 = ln2 * Vd / CL

(integratie van: 

k_el = CL / Vd, en

k_el = ln2 / t_1/2)

Wat is de klinische consequentie van een verdubbeld Vd en daardoor verdubbelde t1/2?
(Een patient, 80 kg, flucloxacilline 6 g/dag continu iv met 2x zo groot Vd dan normaal.
(Vd normaal 0.25 L/kg, eiwitbinding 95%, t1/2 normaal 1.5 h)

1. Geen
2. 2x zo hoge dosis nodig (12 gram/dag)
3. 2x zo lage dosis nodig (3 gram/dag)
4. Oplaaddosis nodig bij start kuur

Een patient, ESBL+ in VG, krijgt ivm sepsis eci meropenem 3dd 1 gram. Hoe veranderen de AUC, Cmax en Cmin als Vd is verdubbeld door vulling?
(Vd normaal= 0.4 L/kg, eiwitbinding 2%, t1/2 normaal 1.5 h)

Een patiënt, ESBL+ in VG, krijgt ivm sepsis eci meropenem 3dd 1 gram. Hoe verandert de T > MIC als Vd is verdubbeld door vulling?
(Vd normaal= 0.4 L/kg, eiwitbinding 2%, t1/2 normaal 1.5 h)

1. Wordt groter
2. Wordt kleiner
3. Verandert niet

Halfwaardetijd

t_1/2 = ln2 * Vd / CL

(integratie van: 

k_el = CL / Vd, en

k_el = ln2 / t_1/2)

Patiënt krijgt ivm cellulitis 4dd 500 mg flucloxacilline. De pt wil naar 3dd vindt dat praktischer. Hoe veranderen AUC per 24 uur, Cmax en Cmin bij 3dd 1000 mg (Vd normaal= 0.24 L/kg, eiwitbinding 90%, t1/2 normaal 1.5 h, F=0.5)?

Patiënt krijgt ivm cellulitis 4dd 500 mg flucloxacilline. De pt wil naar 3dd vindt dat praktischer. Hoe verandert T > MIC bij switch naar 3dd 1000 mg? Aanname: MIC = 1 mg/L
(Vd normaal= 0.24 L/kg, eiwitbinding 90%, t1/2 normaal 1.5 h, F=0.5)?

1. Wordt groter
2. Wordt kleiner
3. Verandert niet

Met 4dd 500 mg is er ongeveer 10 h T>MIC bij MIC van 1 mg/L (totale conc dus ongeveer 10 mg/L). Dat is 43%T>MIC

Met 3dd1000 mg is dat 12.5 h dus 52%T>MIC. T>MIC neemt dus toe, ondanks lagere dalspiegels, maar dankzij hogere Css (door hogere dagdosis). NB als de MIC op 0.25 mg/L had gelegen, dus 2.5 mg/L voor totale conc, dan had 4dd500mg meer T>MIC gehad, nl 100%, terwijl 3dd1000mg grofweg 90% zou hebben (beide genoeg voor cellulitis)

Een patient, ESBL+ in VG, krijgt ivm sepsis eci meropenem 3dd 1 gram. Hoe verandert de AUC, Cmax en Cmin als CL is gehalveerd door AKI?
(Vd normaal= 0.4 L/kg, eiwitbinding 2%, t1/2 normaal 1.5 h)

beta-lactams

Te onthouden:

AUC = D * F / CL

t_1/2 = ln2 * Vd / CL (bepaalt C_min en wanneer SS bereikt wordt)

C_ss = (D * F) / (CL * doseringsinterval), (bij continu toedienen)

C_max = D * F / Vd, (bij intermitterend toedienen)

Patient met een acute paracetamol intoxicatie. Spiegel 4 uur na inname = 160 mg/L. De vervolgspiegel 4 uur later is 30 mg/L. Heeft deze patiënt een verhoogd risico op leverschade?

1. Ja
2. Nee

Patient met een acute paracetamol intoxicatie. Spiegel 4 uur na inname = 160 mg/L. De vervolgspiegel 7 uur later is 63 mg/L. Heeft deze patiënt een verhoogd risico op leverschade?

1. Ja
2. Nee

Wat is de halfwaardetijd?

Spiegel 4 uur na inname = 160 mg/L. De vervolgspiegel 7 uur later is 63 mg/L. 

Wat is de halfwaardetijd?

Spiegel 4 uur na inname = 160 mg/L.
De vervolgspiegel 7 uur later is 63 mg/L. 

C_t =C₀ * e^{-kel * t}

63 = 160 * e^{-kel * 7}

ln 63/160 = -k_el * 7

k_el = 0.13

t_1/2 = ln2 / k_el -> = 0.693 / 0.1 = 5.3 h (t_1/2 >4 h = risico leverschade)

Te onthouden:

AUC = D * F / CL

t_1/2 = ln2 * Vd / CL

C_ss = (D * F) / (CL * doseringsinterval), (bij continu toedienen)

C_max = D * F / Vd, (bij intermitterend toedienen)

C_t =C₀ * e^{-kel * t}