H3B Lezen H5 Functiewoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leesvaardigheid

Lezen H5

Functiewoorden

Wat gaan we vandaag doen?

1. Huiswerk bespreken (20 minuten)
2. Uitleg functiewoorden (15 minuten)
   
3. Samen oefenen (10 minuten)
4. Zelf aan de slag (15 minuten)

Noteer het argument: Ik kan niet goed tegen spanning, dus doe ik liever geen eindexamen.

Is het argument een waarderende uitspraak of een feitelijke uitspraak?

1. feitelijk
2. waarderend

Functiewoorden

Elke alinea heeft een functie

- inleiding: ...

- slot: ...

res.cloudinary.com

Welke functie kan een inleiding hebben?

Welke functie kan een slot hebben?

Functiewoorden

• Elke alinea heeft een functie
  inleiding: onderwerp introduceren, standpunt noemen, etc.
  slot: conclusie, samenvatting, advies, etc.
  
  
• Herkenbaar aan signaalwoord: daarentegen, daarnaast, etc. 

Functiewoorden

• Vaak voorkomende functiewoorden:
• aanbeveling
• probleemstelling
• tegenwerping
• uitwerking
• verklaring
• weerlegging

Functiewoorden

• Vaak voorkomende functiewoorden:
• aanbeveling: advies/goede raad
• probleemstelling: probleem omschrijven
• tegenwerping: reactie op een mening/stelling
• uitwerking: extra informatie over een (deel)onderwerp
• verklaring: uitleg waarom iets zo is
• weerlegging: ontkrachting argumentatie

Functiewoorden.
Wat is een aanbeveling?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Weerlegging

1. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is.
2. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp
3. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
4. Formulering van een probleem met de bedoeling het te gaan oplossen

Uitwerking

1. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
2. De schrijver laat de betrekkelijkheid van iets zien, zwakt iets af.
3. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is
4. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp

Wie doet er wel eens boodschappen bij een supermarkt?

Elke stelling heeft een eigen functie

Elke stelling een functie 1

Loop je vanaf de ingang door de Jumbo dan herken je vanzelf de functie van elke stelling. De macaroni staat in een andere stelling dan de bevroren pizza's.

Elke stelling een functie 2

Vaak hangen er bordjes boven de stellingen. Meestal heb je ze niet nodig. Je verwacht de potten pastasaus bij de pakken macaroni.

Elke alinea een functie 1

In een tekst heeft elke alinea een functie. Die hangt meestal niet als tussenkopje boven die alinea. Al lezend herken je de functie aan de woorden en zinnen.

Elke alinea een functie 2

Je verwacht de oplossing niet in de inleiding en de oorzaken niet aan het einde van de tekst.

De macaronizakken staan ook niet naast de pizzadozen.

Functiewoorden

De functie van een tekstdeel kun je vaak in één woord samenvatten. Die woorden noemen we functiewoorden.

Functiewoorden

Een tekstgedeelte (één of meer alinea's) heeft binnen een tekst een bepaalde functie, die je kunt aanduiden met een functiewoord als: 

aanbeveling, aanleiding, constatering, probleemstelling, uitwerking en verklaring. 

Soms kun je zo'n functie herkennen aan een signaalwoord, zoals 'dus' bij een conclusie of 'zo' bij een voorbeeld. Er zijn nog heel veel meer functiewoorden.

Let op! Soms worden functiewoorden verward met signaalwoorden. Signaalwoorden geven verbanden aan en worden letterlijk in de tekst genoemd; functiewoorden (meestal) niet!

Signaalwoorden en functiewoorden

Signaalwoorden in een tekst zorgen voor structuur, samenhang en verbinding tussen alinea's.

Een functiewoord geeft de functie van een tekstdeel aan.

Functiewoorden

• Vaak voorkomende functiewoorden:
• aanbeveling
• probleemstelling
• tegenwerping
• uitwerking
• verklaring
• weerlegging

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Constatering
3. Probleemstelling
4. Uitwerking

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanleiding
2. Uitwerking
3. Verklaring
4. Constatering

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Aanleiding
3. Probleemstelling
4. Uitwerking

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Aanleiding
3. Constatering
4. Probleemstelling

Opdr. 1 Lezen H5 maken

- Blz. 146-147

- In tweetallen

- 5 min

- Daarna klassikaal bespreken

Zelf aan de slag, succes!

Maak: opdracht 2 op pagina 147-148 van je boek. 2.2 (moeilijke woorden) mag je overslaan.

Tijd: tot het einde van de les. 

Hulp: steek je vinger op en dan kom ik je helpen.

Niet af? Huiswerk voor dinsdag

0

Wat is een verschil tussen een signaalwoord en een functiewoord?

1. functiewoord geeft een verband aan, signaalwoord niet
2. functiewoord staat niet altijd in de tekst, signaalwoord wel
3. er is geen verschil
4. er zijn veel minder functiewoorden dan signaalwoorden

Functiewoorden.
Wat is een aanbeveling?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Wat doen functiewoorden?

1. Die geven aan wat een schrijver wil doen met een alinea.
2. Die geven aan wat de betekenis is van de alinea.
3. Die geven aan wat de schrijver bedoelt.
4. Die geven aan waar je belangrijke informatie kan vinden.

https:

Ik weet de betekenis van veelvoorkomende functiewoorden.

0100

Ik kan functies van delen van de tekst benoemen.

0100

Lezen

overzicht van de antwoorden

Groep 1: bestaat uit signaalwoorden die duiden op een bepaald tekstverband. 

bovendien – daarna – kortom – omdat – tenzij – vervolgens – zoals

Groep 2: bestaat uit zelfstandige naamwoorden die een soort beschrijving geven van stukjes tekst. 

bewering – definitie – tegenstelling – toelichting – vergelijking – verklaring – voorwaarde

Groep 2 

Aan de slag:

Nieuw Nederlands hoofdstuk 5 lezen: theorie blz. 146

NN Lezen H5 opdracht 4 blz. 149-151

Veel succes!