Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Persoonlijk en bezittelijk voornaamwoord

Grammatica §35

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les: 

- welke woordsoorten we tot nu toe hebben behandeld; 

- wat de kenmerken en functies van persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden zijn; 

- hoe we persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden benoemen. 

Welke 2 soorten grammatica bestaan er ook weer?

Woordsoorten tot nu toe

Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen grammatica woordsoorten en grammatica zinsdelen. 

In de vorige periode hebben we de volgende woordsoorten behandeld: lidwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord en werkwoord. 

Wat weten we hier nog van? 

Wat hoort bij grammatica woordsoort benoemen?

1. bijvoeglijk naamwoord
2. aanwijzen lijdend voorwerp
3. aanwijzen persoonsvorm
4. aanwijzen tijd van een zijn

Als ik zeg 'ik loop naar huis' en wat voor zinsdeel is 'loop' wat ben ik dan aan het doen?

1. aan het lopen
2. woordsoort benoemen
3. redekundig ontleden
4. zinsdelen benoemen

Voornaamwoorden

Dit hoofdstuk gaat dus over het onderdeel 

'woordsoort benoemen' en wel over vier woordsoorten:

persoonlijk, bezittelijke, aanwijzende en betrekkelijke voornaamwoorden

Voornaamwoorden

Voornaamwoorden zijn woorden die we gebruiken om naar personen, dieren, eigennamen of zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden te gebruiken. 

We onderscheiden acht verschillende soorten voornaamwoorden: persoonlijke, bezittelijke, wederkerende, aanwijzende, betrekkelijke, vragende, onbepaalde en wederkerige. 

Welke twee naamwoorden heb je al geleerd?

Persoonlijke voornaamwoorden

Persoonlijke voornaamwoorden kunnen we gebruiken in de plaats van een onderwerp, een lijdend voorwerp of een meewerkend voorwerp: 

Wat is 'ons' in de volgende zin,
'zij hebben ons meegenomen'

1. onderwerp
2. gezegde
3. lijdend voorwerp
4. meewerkend voorwerp

Bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets of iemand is. Meestal staat het direct vóór het zelfstandig naamwoord waarbij het hoort. 

Bij het onzijdige 'het' gebruiken we 'zijn'. 

Zelfstandig gebruikt bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord kan ook zelfstandig worden gebruikt. Dit betekent dat er geen zelfstandig naamwoord achter staat, maar dat het wel aangeeft van wie iets of iemand is. 

Hierbij gaat het om de woorden: 

mijne, jouwe, uwe, zijne, hare, onze, uwe, hunne

Let op

Hun hebben het gedaan is ALTIJD fout. 

het is

Zij hebben het gedaan. Want zij is hier het onderwerp

Twijfel?

Zoals je misschien wel hebt gezien, kunnen sommige woorden zowel persoonlijke als bezittelijke voornaamwoorden zijn.

(denk aan je, haar, ons, jullie, hun)

Twijfel je? Maak de zin dan mannelijk: 

- Verandert het woord in hij of hem? → persoonlijk

- Verandert het woord in zijn? → bezittelijk

Aan de slag

Lees de theorie op pagina 142 nog eens door en 

werk aan opdracht 1 tot en met 4 op pagina 143. 

LEREN

Betrekking betekent dat 'het te maken heeft met' of 'terug slaat op'

Dit was veel! 

Dus huiswerk voor vrijdag is

- dit nogmaals doorlezen in hst 35 blz. 142 en 144 

- maken vraag 1, 2, 5, 6 en 8 van hst 35 

voor morgen: lees je hoofdstuk 42 door. 

cambiumned.nl geeft uitleg