5h poëzie - les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

ma. 11 jan. - 5H - 6e uur

Poëzie les 4

Klassieke meesters

Programma

• Bespreken opdr. 4 les 5 Welkom in Nederland blz. 32-33 - 5'
• Uitleg les 4: stijlfiguren, strofebouw, sonnet, analyse - 10'
• Maken opdr. 2 blz. 21 t/m 23 Passage in groepjes - 10'
  
• Vragen stellen over opdr. 2 - 10'
• Samen lezen opdr. 3 blz. 24-25 Marc groet 's morgens de dingen - 5'

Welkom in Nederland

Anne Vegter

les 5 - opdr. 4 blz. 32-33

Poëzietheorie les 4

• Kenmerk poëzie: bladwit
• Beeldspraak: vergelijking, metafoor, personificatie (les 3)
• Stijlfiguren: tegenstelling, paradox, eufemisme, hyperbool, herhaling, opsomming 
• Enjambement: zin wordt afgebroken op onlogische plek
• Strofebouw: distichon t/m octaaf
• Sonnet: veertienregelig gedicht met 'wending' in het midden

Stijlfiguren

• b.v. leven – dood; zomer – winter; oud – jong.
  
• --> Tegenstelling
  

• b.v. schrijven is schrappen; kalm aan en rap een beetje
  
• --> Paradox: schijnbare tegenstrijdigheid
  

• b.v. overlijden (i.p.v. doodgaan); het kleinste kamertje (i.p.v. wc)
  
• --> Eufemisme: ‘verzachting’
  

Stijlfiguren

• b.v. ze weende een zee van tranen; de regen valt met bakken uit de lucht
  
• --> Hyperbool: sterke overdrijving
  

• b.v. uur na uur; drommels, drommels en nog eens drommels…
• --> Herhaling: (vrijwel) ongewijzigde herhaling van een woord(groep)
  

• b.v. wij kopen wijn, kaas en brood 
• --> Opsomming: van namen, feiten of gegevens
  

Enjambement

• Bij een enjambement wordt de zin op een onnatuurlijke plek afgebroken. De zin loopt door op de volgende versregel.
• Daar waar je een pauze hoort of een komma ziet, is er dus géén sprake van een enjambement.
• Doel enjambement: het versterken van de laatste woorden van een versregel en/of  het versterken van de eerste woorden van de volgende versregel.

Strofebouw

Strofe = een alinea of couplet van een gedicht
Verschillende soorten strofen:

• Distichon = strofe van 2 versregels
• Terzine = strofe van 3 versregels
• Kwatrijn = strofe van 4 versregels
• Kwintet = strofe van 5 versregels
• Sextet = strofe van 6 versregels
• Septet = strofe van 7 versregels
• Octaaf = strofe van 8 versregels 

Sonnet

• Gedicht bestaande uit veertien regels;
• meestal twee kwatrijnen en twee terzines;
• soms ook een octaaf en een sextet.
• Na de eerste acht versregels vindt een 'wending' plaats in de inhoud. 

Passage

Gerrit Achterberg

les 4 - opdr. 1 blz. 21-23

Ga in break-outrooms aan de slag in groepjes van drie.

Je hebt 10 minuten de tijd. Daarna kun je 5 minuten vragen stellen in de chat.

vr. 15 jan. - 5H - 4e uur

Poëzie les 4 - deel 2

Klassieke meesters

Programma

• Bespreken laatste vragen Passage blz. 22 - 5'
• Bespreken opdr. 2 Marc groet 's morgens de dingen blz.24-25 - 10'
• Herhaling uitleg les 4: stijlfiguren, strofebouw, sonnet, analyse - 5'
• Maken opdr. 3 blz. 25 t/m 26 Wanneer ik morgen doodga in groepjes - 10'
  
• Vragen stellen over opdr. 3 - 5'
• Laatste info SE's - 10'

Passage

Bespreken laatste vragen

gedicht van Chloë

Marc groet 's morgens de dingen

Paul van Ostaijen

les 4 - opdr. 2 blz. 24-25

a. Waar gaat het gedicht volgens jou over?

b. Welk gevoel of welke sfeer roept dit gedicht op?

https:

c. Past de verfilming van dit gedicht bij jouw antwoord op vraag b over de sfeer? Waarom wel/niet?

d. Dit gedicht is niet opgebouwd uit strofen en de versregels zijn van ongelijke lengte en zijn niet gebonden aan eindrijm. Hoe noemen we deze opbouw?

Stijlfiguren

• b.v. leven – dood; zomer – winter; oud – jong.
  
• --> Tegenstelling
  

• b.v. schrijven is schrappen; kalm aan en rap een beetje
  
• --> Paradox: schijnbare tegenstrijdigheid
  

• b.v. overlijden (i.p.v. doodgaan); het kleinste kamertje (i.p.v. wc)
  
• --> Eufemisme: ‘verzachting’
  

Stijlfiguren

• b.v. ze weende een zee van tranen; de regen valt met bakken uit de lucht
  
• --> Hyperbool: sterke overdrijving
  

• b.v. uur na uur; drommels, drommels en nog eens drommels…
• --> Herhaling: (vrijwel) ongewijzigde herhaling van een woord(groep)
  

• b.v. wij kopen wijn, kaas en brood 
• --> Opsomming: van namen, feiten of gegevens
  

Enjambement

• Bij een enjambement wordt de zin op een onnatuurlijke plek afgebroken. De zin loopt door op de volgende versregel.
• Daar waar je een pauze hoort of een komma ziet, is er dus géén sprake van een enjambement.
• Doel enjambement: het versterken van de laatste woorden van een versregel en/of  het versterken van de eerste woorden van de volgende versregel.

Strofebouw

Strofe = een alinea of couplet van een gedicht
Verschillende soorten strofen:

• Distichon = strofe van 2 versregels
• Terzine = strofe van 3 versregels
• Kwatrijn = strofe van 4 versregels
• Kwintet = strofe van 5 versregels
• Sextet = strofe van 6 versregels
• Septet = strofe van 7 versregels
• Octaaf = strofe van 8 versregels 

Sonnet

• Gedicht bestaande uit veertien regels;
• meestal twee kwatrijnen en twee terzines;
• soms ook een octaaf en een sextet.
• Na de eerste acht versregels vindt een 'wending' plaats in de inhoud. 

Wanneer ik morgen doodga

Hans Andreus

les 4 - opdr. 4 blz. 25-26

Ga in break-outrooms aan de slag in groepjes van drie.

Je hebt 10 minuten de tijd. Daarna kun je 5 minuten vragen stellen in de chat.

Tot slot

• Gezamenlijk poëziebundel doornemen
• SE poëzie = ma. 25/1  9.00-9.45 uur
  
• Classroom bekijken voor documenten betoog
• Gang van zaken rondom presentaties

Veel succes met de SE's!

Vragen/twijfels? Mail mij.

Fijn weekend!