Bijwoordelijke bepaling les 6

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Zinsdelen

Leerdoelen

• Ik weet wat een bijwoordelijke bepaling is;
• Ik kan bijwoordelijke bepalingen herkennen/benoemen in een zin. 

Een bijwoordelijke bepaling

• Eerder gevonden zinsdelen: persoonsvorm, onderwerp, gezegde, lijdend voorwerp , meewerkend voorwerp. 
• Wat overblijft is meestal de bijwoordelijke bepaling (bwb). 
• Een bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen als  wanneer, waar, waarmee, hoe, door wie, met wie enzovoort:

Bijwoordelijk bepaling

Een bijwoordelijke bepaling (bwb) geeft antwoord op vragen als: 

Hoe? Hoelang? Hoever? Waar? Waardoor? Waarheen? Waarom? Waarover? Waarvandaan? Waar? Wanneer?

BWB

•  We noemen de bijwoordelijke bepaling ook wel de ‘prullenbak’.
  

• Alles wat je overhoudt na het benoemen van de zinsdelen, noem je een bijwoordelijke bepaling.

Maar let op!

Niet alle bijwoordelijke bepalingen geven antwoord op een vraag. Ook woorden als niet, wel, zeker, absoluut, eigenlijk, allicht, natuurlijk, misschien, vermoedelijk en waarschijnlijk zijn bijwoordelijke bepaling.

Bovendien hoeft een zin niet altijd een bijwoordelijke bepaling te hebben.

Schrijf de zin over:

Hij heeft aan Sanne voor haar verjaardag een cadeau gegeven.

Stappenplan: 

• pv: 
• zinsdelen maken
• wwg: 
• ow: wie/wat heeft gegeven?
• lv: wie/wat heeft hij gegeven?
• mw: aan (voor) wie heeft hij een cadeau gegeven?
• Wat blijft er over=BWB

Uitwerking

pv: heeft

zinsdelen maken

wwg: heeft gegeven

ow: wie/wat heeft gegeven?: hij

lv: wie/wat heeft hij gegeven?: een cadeau

mw: aan (voor) wie heeft hij een cadeau gegeven?: aan Sanne

bwb: voor haar verjaardag

BWB voorbeeld

Een bijwoordelijke bepaling

In één zin kunnen meerdere bijwoordelijke bepalingen voorkomen:

Er / woonden/ eens /een man en een vrouw /arm maar gelukkig 

/samen met hun twee kinderen/ in een donker bos.

bwb

bwb

bwb

bwb

Wat is de bijwoordelijke bepaling/wat zijn de bijwoordelijke bepalingen in deze zin?

Ik zou in Egypte willen wonen.

Wat is de bijwoordelijke bepaling/wat zijn de bijwoordelijke bepalingen in deze zin?

Deze zomer heb ik in Italië heerlijk gegeten.

Maak nu zelf een zin met een bijwoordelijke bepaling.