Les 6 uitscheiding

• vaardigheden
• MBO
• Studiejaar 1

Uitscheiding

Welke uitscheidingsproducten ken je?

Uitscheiding

Via je darmen, blaas, huid en longen verlaten afvalstoffen je lichaam. Denk maar aan: poepen, plassen, zweten, scheten laten, overgeven, uitademen. 

Door goed te kijken naar uitscheiding (observeren) kun je veel bijzonderheden zien.

Uitscheidingsproducten

- Urine (mictie)

- Ontlasting (defecatie, feaces)

- Menstruatie 

- Sputum

- Transpiratie

- Braken

 

Uitscheidingsproducten

- Urine: lichaamsvloeistof waarmee afvalstoffen worden uitgescheiden via de urinewegen

- Feces: ook wel ontlasting, defecatie genoemd. Bestaat voor 75% uit water en 25% uit vaste stoffen. Ontlasting is zacht, gevormd en de kleur varieert van licht- tot donkerbruin. 

Waar bestaan de urinewegen uit?

1. Urineleiders, urineblaas
2. Nieren, Urineblaas, urinebuis
3. Urineleiders, Urinebuis
4. Nieren, Urineleiders, urineblaas, urinebuis

Urinestelsel

Hoeveel urine plas je per dag?

1. meer dan 2 liter
2. minder dan een halve liter
3. tussen een halve liter en 1 liter
4. tussen de 1,5 liter en 2 liter

Incontinentie wat is dat?

Incontinentie

Wat is dat nou eigenlijk?

Incontinentie houd in:

Dat je door een aandoening ​

de urine en/of ontlasting ​

niet meer (goed) kunt ophouden.

Hierdoor heeft een cliënt geen controle de lozing van urine en/of ontlasting

Observeren van urine

De kleur 

(licht, donker, rood, vlokken) 

De hoeveelheid 

De geur

Pijn bij het plassen

Verstoring uitscheiding van urine door:

- Prostaatvergroting

- Verzaking van de buikorganen

- Overprikkeling van blaas/darmen

- Stofwisselingsproblemen

- Immobiliteit

- Motorische handicaps

- Verminderde voeding- en vochtopname

De stoelgang

Defecatiepatroon verschilt per persoon. Kan variëren van enkele malen per dag tot twee keer per week. 

Soort en hoeveelheid is bij ieder persoon anders en is afhankelijk van het typen voedsel wat de cliënt eet. 

2 stoelgangproblemen;

- Obstipatie : verstoring van het ontlastingspatroon

- Diarree

Observaties feces

• Frequentie
• Hoeveelheid
• Kleur​
  
• Consistentie
• Geur
• Samenstelling

​

Obstipatie 

• Eigen ontlastingspatroon
• Moeite met poepen en minder dan 3 x per week 
• Te lang in de dikke darm 
•  Hoe langer de poep in de dikke darm zit, hoe harder en droger het wordt. 
• Veel moeite en pijn bij lozing

Diarree

• Waterdunne ontlasting 
• Vaak meerdere keren per dag
•  Aandrang  meestal plotseling
•  Ophouden  meestal niet of moeizaam
•  Andere kleur, geur en substantie
• Voorkom uitdroging van de cliënt

Teken van uitdroging

Weinig urine

Donkere urine

Suf

Droge mond/lippen 

Dorst

Verward

Wat kun je doen om uitdroging te voorkomen

Wat kun je doen tegen uitdroging?

Minimaal 2 tot 3 liter drinken (water-thee-bouillon)

ORS

Als iemand ziek is dan is het advies om kleine slokjes te drinken. 

Hulpmiddelen

incontinentiemateriaal

po en urinaal

postoel

douche stoel

po en urinaal spoeler

bed pan

urinaal

Poep en plas quiz: wat zegt uitscheiding over je gezondheid?

Mictie is een ander woord voor ontlasting produceren

1. Juist
2. Onjuist

Waar let je op bij de uitscheiding?

1. de kleur
2. je hoeft niet te kijken
3. doet de huisarts
4. de kleur, hoeveelheid, bloed, structuur.

Zweet, menstruatie zijn ook vormen van uitscheiding

1. waar
2. niet waar

Een ander woord voor feces is?

1. Incontinentie
2. Ontlasting
3. Geelzucht
4. Urine

Wat betekent incontinent zijn?

1. Dat je ontlasting heel hard is
2. Dat je niet kunt plassen
3. Dat je niet kunt poepen en plassen
4. Dat je geen controle hebt over je sluitspieren

Door de kraan te laten lopen moet je plassen

1. Feit
2. Fabel

Bij diarree gaat er veel vocht verloren. Daarom moet je bij diarree meer vocht innemen dan normaal.

1. Juist
2. Onjuist

Te lang je urine ophouden kan zorgen voor een blaasontsteking?

1. Waar
2. Niet waar

Als urine ‘zoetig’ ruikt kan het wijzen op suikerziekte

1. Waar
2. Niet waar

Maak opdracht 5-6-7