Ethische dilemma's

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

Ethiek

Ethische dilemma's 

Lesdoelen

- De student kan benoemen wat een ethisch dilemma inhoud.

- De student kan benoemen hoe hij een discussie over een ethisch dilemma kan voeren.

- De student kan zelf een ethisch dilemma formuleren/vanuit de praktijk benoemen. 

- De student heeft geoefend met het discussiëren over ethische dillema’s.

Wat is ethiek?

Wat is ethiek 

Ethiek is nadenken over menselijk handelen en menselijk leven onder het opzicht van goed of juist en kwaad of slecht.

Als zorgverlener werk je intensief samen met collega’s en mantelzorgers om goede zorg te leveren. 

Ook een goede verstandhouding met je cliënt is hierbij essentieel. 

Maar de meningen over wat goede zorg is, lopen weleens uiteen.

Ethisch dillema

Wanneer verschillende waarden met elkaar botsen is er sprake van een ethisch dilemma.

De zorg wordt steeds complexer. Door ontwikkelingen en nieuwe inzichten heb je in de langdurende zorg steeds vaker te maken met moeilijk te beantwoorden vragen.

In iedere situatie is het opnieuw afwegen wat passende zorg is voor de cliënt. 

Mensen leven langer en hebben vaak meerdere gezondheidsproblemen.

Mensen wonen langer thuis en zijn meer aangewezen op zorg van familie.

De opvattingen over beslissingen in de laatste levensfase veranderen.

Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van technologie in de zorg. 

Voorbeelden dilemma's 

Iedereen kent wel dilemma’s uit zijn eigen zorgpraktijk. 

Een aantal voorbeelden:

- Wat is een goede balans tussen het geven van autonomie (vrijheid, eigen regie) aan cliënten en het beschermen van deze kwetsbare mensen door vrijheidsbeperking op te leggen om risico's te voorkomen?

- Hoe moet je omgaan met wensen van naasten die vanuit goede zorg en professioneel inzicht niet in het belang zijn van een dementerende cliënt?

- Mag je als zorgprofessional afwijken van protocollen en standaarden als het in het belang van de cliënt is?

Hoe ga je om met je beroepsgeheim en de privacy van een cliënt bij de samenwerking met hulpverleners met verschillende beroepsachtergronden?  

Hoe maak je het bespreekbaar?

Voor al deze dilemma's zijn geen pasklare oplossingen. 

Maar door ze te bespreken met je team of een professional kun je ze wel ontrafelen. Ga na over welke waarden het gaat, vergelijk verschillende standpunten met elkaar, en maak weloverwogen keuzes in het belang van goede zorg voor de cliënt. 

Mag je als professional afwijken van protocollen en standaarden in het belang van de cliënt?

Eens

Oneens

Welke kies jij? 

Gesprekstechnieken

Werkvorm 1

- Beschrijf een dilemma uit jouw praktijk 

(geef de situatie zo volledig mogelijk weer) 

Werkvorm 2

- Uitwisselen van dilemma's

Wat zou jij doen? 

Waarom kies je voor deze aanpak?

Aan de slag... 

Dilemma methode

Aan de hand van de dilemmamethode kun je een ethisch dilemma bespreken.

1. Wat is er aan de hand?

2. Welke normen en waarden zijn in het geding?

3. Wat zijn je handelingsmogelijkheden?

4. Welke normen en waarden wegen het zwaarst?

Nabespreken dilemma's  

Werkvorm 3 ''Wisbordjes''

Noteer op je wisbordje...

Eens of Oneens

Ethisch dilemma 1

Stelling:

‘Mensen met een beperking mogen geen kinderen krijgen ondanks zij een kinderwens hebben.’

Ethisch dilemma 2

Stelling:

Afwijken van het protocol, mag dat? 

Iemand met slikproblemen wil genieten van het eten en dus het liefst klein gesneden voedsel. Maar de kno-arts adviseert gemalen voedsel. Volg je het doktersadvies op, of kom je tegemoet aan de wens van de cliënt? Wat zou jij doen? Waarom kies je voor deze aanpak?

Ethisch dilemma 3

Stelling:

Een vrouw met milde dementie kruipt ’s nachts bij een medebewoner in bed. Mag dat? 

Iemand met slikproblemen wil genieten van het eten en dus het liefst klein gesneden voedsel. Maar de kno-arts adviseert gemalen voedsel. Volg je het doktersadvies op, of kom je tegemoet aan de wens van de cliënt? Wat zou jij doen? Waarom kies je voor deze aanpak?

Ethisch dilemma 4

Stelling:

Een vrouw met milde dementie kruipt ’s nachts bij een medebewoner in bed. Mag dat? 

Iemand met slikproblemen wil genieten van het eten en dus het liefst klein gesneden voedsel. Maar de kno-arts adviseert gemalen voedsel. Volg je het doktersadvies op, of kom je tegemoet aan de wens van de cliënt? Wat zou jij doen? Waarom kies je voor deze aanpak?

www.zorgvoorbeter.nl

Einde van de les

Wil je nog iets vragen, stel je vraag gerust.. 

Tot volgende week.