Breuklijnen in de samenleving

• Opvoedkunde
• Secundair onderwijs

Breuklijnen in de samenleving

Leerplandoelstellingen:

• Je bespreekt de gevolgen van globalisering
• Je herkent in concrete situaties factoren die sociale stratificatie in onze tijd bepalen
• Je herkent breuklijnen in onze samenleving
• Je toont de invloed aan van actuele maatschappelijke tendensen op sociale stratificatie

Opdracht: krijg gelijk!

Google Classroom

Werkbundel: het debat

Intro: paperman (disney)

1. Beantwoord de vragen en lees de tekst over standpunt & stelling.
2. Maak de oefening stelling/argumenten

Breuklijnen 

Breuklijnen

= verdeeldheid in de samenleving

• komt voort vanuit conflicten
• kunnen onze samenleving opsplitsen in wij/zij-groep

Opdracht: politieke partijen

Maak in Google Classroom de opdracht van de politieke partijen.

Sociale stratificatie

SOCIALE STRATIFICATIE =

Groepen binnen de maatschappij worden in lagen ingedeeld. Tussen die lagen bestaat ongelijkheid. Er ontstaat bijgevolg een hiërarchie of maatschappelijke rangorde.

Standenmaatschappij evolueerde naar een meritocratie

= een samenleving waarin individuen een positie (=plaats) innemen op basis van hun eigen capaciteiten en kennis en niet via geboorte, ...

Sociale mobiliteit

- = opklimmen op de sociale ladder
-  wordt niet enkel door opleiding en intelligentie bepaald maar ook door:

• economisch kapitaal
• cultureel kapitaal
• sociaal kapitaal

Sociale stratificatie

• = indelen van groepen mensen waardoor een ongelijke verhouding ontstaat
• de samenleving wordt verdeeld in sociale klassen

op welke manier kan een persoon zich onderscheiden van klasse?

Bekijk de afbeelding, de quizvraag staat op de slide na de afbeelding. 

Welke maatschappij zien we hier?

1. Standenmaatschappij
2. Klassenmaatschappij
3. Meritocratische samenleving (huidige maatschappij)

Welke maatschappij zien we hier?

1. Standenmaatschappij
2. Klassenmaatschappij
3. Meritocratische samenleving (huidige maatschappij)

Welke maatschappij zien we hier?

1. Standenmaatschappij
2. Klassenmaatschappij
3. Meritocratische samenleving (huidige maatschappij)

Toepassing: sociale ongelijkheid

Maak in Google Classroom opdracht 4

Vandaag, binnen onze huidige maatschappij, bepaalt vooral ... tot welke 'klasse' iemand behoort.

1. het economische verschil
2. je afkomst
3. de sociaal-economische status (SES)

Begrippen mobiliteit:

Horizontale mobiliteit = binnen dezelfde sociale laag, dezelfde SES

Verticale mobiliteit = veranderen van sociale laag (stijgen of dalen), andere SES

Begrippen mobiliteit:

Intragenerationele mobiliteit = binnen je eigen leven (verticaal of horizontaal)

Intergenerationele mobiliteit = t.o.v. de vorige generatie (verticaal of horizontaal)

Socio-economische groepen

• sociaal-economische status bepaald je positie op de welvaartsladder (SES)
• factoren: inkomen, opleidingsniveau, buurt waar je woont, woning, ...
• Op basis van die factoren kan je in maatschappij groepen maken.

Meritocratie

Meritocratie is een concept dat verwijst naar een samenleving waarin sociale status, privileges en kansen worden verdeeld op basis van individuele verdiensten, vaardigheden en prestaties. In het onderwijs houdt meritocratie in dat leerlingen/studenten beloond worden op basis van hun academische prestaties, inzet en talenten.

breuklijnen

Wat zijn breuklijnen?

= ernstige conflicten tussen grote sociale groepen waarbij men andere ideeën heeft over de organisatie van de samenleving.

4 voorbeelden van breuklijnen:

1. levensbeschouwelijke breuklijn
2. sociaal economische breuklijn
3. breuklijn tussen arm en rijk
4. breuklijn tussen laaggeschoolden en hooggeschoolden

Breuklijn 1: levensbeschouwelijke breuklijn

-> scheiding tussen kerk en staat

-> gelovigen en niet-gelovigen staan tegenover elkaar (wij-zij verhaal)

Discussiepunten

We bespreken 2 discussiepunten tussen christenen en vrijzinningen in onze maatschappij.

Thema's: relaties, kinderen, onderwijs, levenseinde

Stille schrijfdiscussie

Breuklijn 2: sociaal - economische breuklijn

-> verschil tussen werknemers en werkgevers

-> vrouwen versus mannen

-> kinderarbeid

-> ontstaan van vakbonden

Breuklijn 3: tussen arm en rijk

-> armoede is reeds decennia lang aanwezig

-> niet enkel in de derde wereld is er armoede maar ook in ons klein België

-> armoede is voor bepaalde gezinnen een vicieuze cirkel waar je moeilijk uitgeraakt

-> generatiearmoede: armoede generaties lang na elkaar

Kringloop armoede 

1. onderwijs
2. inkomen en schulden
3. huisvesting
4. gezondheid
5. gezin
6. cultuur
7. justitie 

www.vrt.be

Breuklijn 4: laaggeschoold versus hooggeschoold

• ASO, TSO, BSO
• Hoge school versus universiteit

ongelijkheid.be

Globalisering?

Globalisering

• globalisering wil zeggen dat mensen wereldwijd steeds meer met elkaar in verbinding staan
• gebeurtenissen, beslissingen en activiteiten aan één kant van de wereld hebben erg belangrijke gevolgen voor individuen en/of gemeenschappen aan een andere kant van de wereld

Globalisering

• globalisering zorgt voor diversiteit
  
• mensen van over de hele wereld gaan sociale, culturele en economische relaties met elkaar aan

Libalisering van de handel

-> Internationale samenwerkingen tussen bedrijven

-> Alle producten van allerlei merken kun je overal ter wereld kopen

Maak de logo-quiz in Google Classroom

Soorten globalisering

• economisch
• politiek
• sociaal en cultureel 

Positieve gevolgen van globalisering:

1. Wereldburgerschap
2. Toenemende mobiliteit en betere  communicatiemogelijkheden
3. Openstellen van de grenzen 
4. Meer werkgelegenheid 

Negatieve gevolgen van globalisering:

1. Herdefiniëren van de rol van de staat
2. Impact op mensenrechten (winstbejag)
3. Samenwerkingsverbanden (nationaal, regionaal & internationaal)
4. éénzelfde cultuur
5. Impact op het milieu