Meewerkend voorwerp en bijwoordelijke bepaling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Lesdoelen 

Je weet wat een meewerkend voorwerp is 

Je kan een meewerkend voorwerp in de zin benoemen. 

Meewerkend voorwerp 

Stappen

• Persoonsvorm
• Onderwerp
• Werkwoordelijk gezegde/naamwoordelijk gezegde
  
• Lijdend voorwerp (is er niet altijd!)
  
• Meewerkend voorwerp (is er niet altijd)
  

meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Aan wie/wat of voor wie?

Voor wie is het bestemd?

Meewerkend voorwerp (mv)

Het meewerkend voorwerp is een zinsdeel. 

Dit zinsdeel geeft aan voor wie iets bestemd is. 

Meewerkend voorwerp (mv)

meewerkend voorwerp

Welke vraag stel je om het meewerkend voorwerp in een zin te vinden?

1. zin vragend maken
2. wie / wat + pv?
3. wie / wat + onderwerp + gezegde?
4. aan wie / voor wie?

Wat is in de volgende zin het meewerkend voorwerp?
De postbezorger overhandigde de klant de bestelling.

1. De postbezorger
2. de klant
3. de bestelling
4. Er is geen meewerkend voorwerp

Mijn moeder heeft aan mijn oma een nieuwe jas gegeven.
Hoe heet het zinsdeel "Mijn moeder"?

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Mijn moeder heeft aan mijn oma een nieuwe jas gegeven.
Hoe heet het zinsdeel "aan mijn oma"?

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Mijn moeder heeft aan mijn oma een nieuwe jas gegeven.

Hoe heet het zinsdeel "een nieuwe jas"?

1. onderwerp
2. meewerkend voorwerp
3. lijdend voorwerp

Met welke vraag vind je het meewerkend voorwerp in deze zin:

'De ober overhandigde de directeur de rekening.'

1. voor wie overhandigde de rekening de directeur?
2. aan wie overhandigde de ober de rekening?
3. waaraan overhandigde de ober de directeur?
4. aan wie overhandigde de rekening de directeur?

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin?

De overledene bleek de Vogelbescherming een flink bedrag nagelaten te hebben.

Stappen

• Persoonsvorm
• Onderwerp
• Werkwoordelijk gezegde
• Lijdend voorwerp
• Meewerkend voorwerp
• Bijwoordelijke bepaling(en)

Bijwoordelijke bepaling(en)

Dit zijn de zinsdelen die antwoord geven op de vragen als

Wanneer,  waar ..........., hoe.........?

Let op:

Geen wie of wat gebruiken  --> onderwerp of lijdend voorwerp

Bijwoordelijke bepaling(en)

1. Wanneer ? 

2. Waar...... waardoor, waarvoor, waarheen, waarmee ?

3. Hoe ....... hoeveel, hoe lang, hoe vaak? 

Let op:

Geen wie of wat gebruiken --> onderwerp of lijdend voorwerp

Wat is in deze zin een bijwoordelijke bepaling?

Gisteren heeft de directeur een lezing gehouden.

1. Gisteren
2. de directeur
3. een lezing
4. heeft gehouden

Wat is de bijwoordelijke bepaling in de volgende zin?

Een van hen is de volgende dag behoorlijk ziek geworden.

Waarom wil mijn oma altijd een zoen hebben?
Hoe heet het zinsdeel "Waarom"?

1. Persoonsvorm
2. Onderwerp
3. Lijdend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Benoem het zinsdeel dat tussen haakjes staat:

Waarom wil [mijn oma] altijd een zoen hebben?

1. Onderwerp
2. Lijdend voorwerp
3. Meewerkend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Benoem het zinsdeel dat tussen haakjes staat:

Waarom wil mijn oma [altijd] een zoen hebben?

1. Ondewerp
2. Lijdend voorwerp
3. Meewerkend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

Wat is de bijwoordelijke bepaling?

Mijn opa wil met deze auto rijden.

1. Mijn opa
2. rijden
3. wil
4. met deze auto

Ga verder oefenenmet de opdrachten:

ThiemeMeulenhoff

Blok 4

Grammatica

Wat is het meewerkend voorwerp?
Vorige week zaterdag heeft het Isendoorn Open Huis gehad.

1. Vorige week zaterdag
2. het Isendoorn
3. Open Huis
4. Geen meewerkend voorwerp

Wat is het meewerkend voorwerp?

Binnenkort gaat de leraar zijn leerlingen een toets grammatica geven.

1. Binnenkort
2. de leraar
3. zijn leerlingen
4. een toets grammatica

Bijwoordelijke bepaling(en)?
In de kantine zijn tegenwoordig heerlijke broodjes te koop.

1. In de kantine
2. In de kantine (en) tegenwoordig
3. tegenwoordig
4. heerlijke broodjes

Wat is de bijwoordelijke bepaling?

Ik ga deze lieve kinderen een ballon geven.

1. Ik
2. deze lieve kinderen
3. een ballon
4. geen bijwoordelijke bepaling

Wat is (zijn) de bijwoordelijke bepaling(en)?

Vandaag hebben we het meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling behandeld.

1. Vandaag
2. we
3. het meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling
4. hebben behandeld