De opkomst van de stedelijke burgerij

Tijd van steden en staten 
1000 - 1500

De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden 
1 / 16
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

This lesson contains 16 slides, with interactive quizzes and text slides.

Items in this lesson

Tijd van steden en staten 
1000 - 1500

De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden 

Slide 1 - Slide

Wat was géén oorzaak voor de grotere landbouwopbrengsten in de elfde eeuw?
A
IJzeren ploegen met paarden
B
Vierslagstelsel
C
Betere bemesting
D
Beter klimaat

Slide 2 - Quiz

Zet in de goede tijdsvolgorde van boven naar beneden.
Boeren kunnen producten ruilen voor geld
Agrarische-stedelijke samenleving is ontstaan
Er komen verbeteringen in de landbouw. zoals ijzeren ploeg en drieslagstelsel
Ontstaan van steden bij belangrijke handelswegen
Landbouwopbrengsten worden hoger 

Slide 3 - Drag question

Wat bleef hetzelfde en wat er veranderde er na het jaar 1000
Continuïteit 
Verandering
Gebruik ijzeren ploeg
Drieslagstelsel
Geloof speelt belangrijke rol
Standenmaat-schappij
Bevolking groeit
Ontginningen
Meeste mensen werken in landbouw
Paard als trekdier 

Slide 4 - Drag question

Ontstaan steden 
oorzaken:
sterke bevolkingstoename
toename van handel (en hierdoor terugkeer geldeconomie)

Slide 5 - Slide

Stadslucht maakt vrij
De opkomst van steden zorgde voor meer vrijheid voor boeren.
  • Horigen trekken naar de stad, na 1 jaar + 1 dag zijn ze vrij!)
  • in de stad bestaan geen herendiensten en hoefden ze geen tienden (=belasting) te betalen
  • Door deze trek naar de stad vinden op het platteland ook hervormingen plaats; de horigheid verdwijnt en maakt plaats voor betalingen

Slide 6 - Slide

Stadslucht maakt vrij
De stedelingen krijgen ook steeds meer vrijheid. Steden ontvangen stadsrechten van de heer. 
In ruil voor de stadsrechten betalen de steden belastingen.
Stadsrechten gaven het recht op het vormen van een aparte gemeenschap met eigen bestuur, eigen wetten en eigen rechtspraak

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Stadsrechten
politieke rechten
  • eigen bestuur
  • eigen rechtspraak
  • eigen verdediging

Slide 9 - Slide

Stadsrechten
economische rechten
  • organisatie van een jaarmarkt
  • tolheffing 
  • oprichten van gilden
  • het slaan van eigen munten

Slide 10 - Slide

Gilden
Samenwerkingsverband tussen vaklieden binnen de stad
  • zorgen voor leden
  • reguleren van scholing (leerling, gezel, meesterstuk, meester)
  • bewaken kwaliteit van de producten
  • vaststellen van prijzen voor de stad
  • zorgen dat buitenstaanders het ambacht niet kunnen uitoefenen in de stad 


Slide 11 - Slide

Macht in de stad
Het stadsbestuur lag in handen van de patriciërs, de rijke burgers met veel grond. 
Maar door toenemende handel en nijverheid neemt de welvaart bij de handelaars en de gilden toe. Zij eisen ook invloed op het bestuur. 

Slide 12 - Slide

Wie profiteert niet van de opkomst van de steden?
A
burgers
B
hoge adel
C
lage adel
D
handelaren

Slide 13 - Quiz

Wat kreeg een leenheer/man in ruil voor het verstrekken van stadsrechten?

Slide 14 - Open question

Oorzaken ontstaan van steden
Gevolgen ontstaan van steden
Geldeconomie
Uitvindingen landbouw
Oprichting Hanze
Toenemende handel
Ontstaan marktplaatsen
Ontstaan ambachten
Kopen van stadsrechten

Slide 15 - Drag question

werk zelfstandig verder
lees § 4.1 vanaf stadsstichtingen
maak opdr. 5 en 6 (blz 80) 

Slide 16 - Slide