SW 1 H10 Evolutie Les 3 Soorten veranderen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Verandering

10.2 Populaties veranderen

Deze les

Populaties kunnen veranderen door evolutie.

Maar niet alle verandering is door evolutie. 

Hoe herken je evolutie en wat zijn andere oorzaken van verandering?

Mogelijke oorzaken veranderingen in de soort

Wel evolutie:

• Verandering van de soort door natuurlijke selectie (adaptatie)
• Er ontstaat een nieuwe soort door natuurlijke selectie
• Er ontstaan verschillen tussen man-vrouw (seksuele selectie)

Geen evolutie

•  verandering van de soort door toeval (genetic drift)
• verandering van de soort door kunstmatige selectie

Aanpassen

Populaties veranderen omdat ze zich aanpassen aan de omgeving:

survival of the fittest.

Hiervoor is dus variatie nodig en selectiedruk.

Wat gebeurt er als:

Er is geen variatie, maar wel selectie?

Er is geen selectie, maar wel variatie?

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van evolutie: aanpassing/adaptatie.

Een eigenschap levert dan voordeel op voor overleving of voortplanting.

Als populatie geïsoleerd is van een andere populatie kan een nieuwe soort ontstaan.
(bijv. darwinvinken)

Verandering?

Bijzondere vorm van natuurlijke selectie is seksuele selectie.

Interseksuele selectie: vrouwtjes selecteren mannetje op aantrekkelijke eigenschappen.

Intraseksuele selectie: mannetjes vechten onderling. De sterkste meeste kans op voorplanting.

Dit verklaart verschillend uiterlijk man - vrouw.

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er ook sprake zijn van toeval. 

Dit gebeurt bij genetic drift.

Heeft niet te maken met selectie of fitness van deze populatie. Geen evolutie, maar toeval.

Verandering?

Als een populatie verandert (evolueert) kan er sprake zijn van menselijke bemoeienis:

kunstmatige selectie.

Heeft niet te maken met selectie of fitness van deze populatie. Geen evolutie.

Exit-opdracht

Belangrijke begrippen: mutaties, recombinatie,
natuurlijke selectie, adaptatie, selectiedruk, fitness.

Opdracht: leg uit wat deze begrippen met evolutie te maken hebben. Vul hiervoor in de volgende dia's in lesson-up.

Waarom zijn mutaties belangrijk voor evolutie?

Waarom is recombinatie belangrijk voor evolutie?

Wat is natuurlijke selectie?

Waarom is selectiedruk belangrijk voor evolutie?

Wat heeft fitness te maken met evolutie?

Waarom kunnen individuen niet evolueren?