bs7 Bescherming tegen ziekten en plagen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

BS 7 Bescherming tegen ziekten en plagen

thema 7 Mens en milieu

Planning

Herhalingsvraag bs 3 Het broeikaseffect

Uitleg bs 7 Bescherming tegen ziekten en plagen

Afsluiting les. 

Hieronder staan 2 beweringen over klimaatverandering:

1. Door hogere gemiddelde temperatuur zijn koude gebieden minder geschikt voor landbouw
2. Door langere droge perioden breiden woestijnen zich uit?

Welke beweringen is(zijn) juist?

1. de beweringen zijn beide onjuist
2. alleen bewering 1
3. alleen bewering 2
4. de beweringen zijn beide juist

thema 7 mens en milieu

bs7 Beschermen tegen ziekten en plagen

Er is een sterke bevolkingstoename en om al deze mensen te kunnen voeden, zal de voedselproductie moeten verdubbelen.

Er zijn drie soorten landbouw:

• akkerbouw (grote velden met aardappels, suikerbieten, graan)
• veeteelt (weilanden en stallen met koeien, varkens, kippen, schapen, geiten)
• tuinbouw (kassen en kleine velden met groenten en fruit)

bs7 Beschermen tegen ziekten en plagen

In de landbouw worden voedingsgewassen beschermd tegen ziekten:

1. chemische gewasbeschermingsmiddelen 
2. biologische manier.
   

bs7 Beschermen tegen ziekten en plagen

Chemische gewasbescherming zijn biociden.

Biociden: Middelen die levende organismen doden.

Voordelen

1. Snel effect (ziekten en plagen kunnen goed bestreden worden).
   

Nadelen

1. Veel biociden zijn niet selectief: ze doden veel soorten organismen, ook onschadelijke en nuttige soorten.
   
2. Er treedt resistentie op.
   
3. Er treedt accumulatie op.
   

bs7 Beschermen tegen ziekten en plagen

Resistentie: Minder gevoelig of ongevoelig zijn voor gewasbeschermingsmiddelen.

Organismen die ongevoelig zijn voor een gewasbeschermingsmiddel
(of een bepaalde hoeveelheid) blijven in leven en planten zich voort.

Wat is resistentie?

1. Het ongevoelig worden van een gewas voor een ziekteverwekker
2. het overgevoelig worden van een gewas voor een ziekteverwekker
3. Het overgevoelig worden van een ziekteverwekker voor bepaalde bestrijdingsmiddelen
4. Het ongevoelig worden van een ziekteverwekker voor bepaalde bestrijdingsmiddelen

bs7 Beschermen tegen ziekten en plagen

Accumulatie: In een voedselketen hopen de biociden zich op, doordat ze niet of zeer langzaam biologisch worden afgebroken. Vooral in dieren die aan het eind van een voedselketen staan hopen de gewasbeschermingsmiddelen zich op.

De bestrijdingsmiddelen worden langzaam afgebroken + opgeslagen in vetweefsel van dieren.

In een voedselketen:

- Bij elke schakel de biomassa af.  (verbranding)

- Gewasbeschermer neemt niet af.

- DUS: Verhouding gewasbeschermer wordt steeds groter -> Dodelijk

In een bepaald gebied hadden aardappelplanten last van een plaag coloradokevers. De kevers werden besteden met een chemische gewasbeschermingsmiddel. Dit gewasbeschermingsmiddel kan niet door organismen worden afgebroken. Een bioloog vergeleek 100 gram biomassa van aardappelplanten, coloradokevers, insectenetende vogels en roofvogels. In welk van deze organismen zal zij de grootste hoeveelheid van dit gewasbeschermingsmiddel aantreffen?

1. in de aardappelplanten
2. in de coloradokever
3. in de insectenetende vogels
4. in de roofvogels

bs7 Beschermen tegen ziekten en plagen

Biologische gewasbescherming: gebruik van natuurlijke vijanden, door lokken met keuren of door vruchtwisseling.

Natuurlijke vijanden: Organismen die plagen bestrijden, bijvoorbeeld een dier dat een vijand is van een insect

Voordelen:  Vaak selectief + Er treedt geen resistentie op.

Nadelen:  Mogelijk iets minder snel effectief.

De larven van de nonnetjes vlinder eten uitsluiten de naalden van bomen. Soms is de plaag zo groot dat de bomen kaal worden. De plaag kan worden bestreden met slijpwespen. De slijpwespen leggen eieren in de larven van nonnetjes, en eten de larven van binnenuit op.
Is dit een voorbeeld van biologische of van chemische gewasbescherming? Zal het aantal sluipwespen in de eerste weken afnemen of toenemen

1. biologisch en afnemen
2. biologisch en toenemen
3. chemisch en afnemen
4. chemisch en toenemen

Afsluiting / aan de slag

Besproken: 

• Chemische gewasbescherming
  
• Biologische gewasbescherming,
  
• Resistentie
  
• Accumulatie

Huiswerk: 39a, 39b, 39c, 40

Volgende les: Huiswerk bespreken + Kahoot