15.1 blokschema's

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

leerdoelen

• Je leert het verschil tussen bulk- en fijnchemie en tussen een continu- en een batchproces.
• Je leert hoe je blokschema's interpreteert, opstelt en aanvult.

Fijnchemie

• Kleine hoeveelheden, ingewikkelde processen (medicijnen)
• Batchproces; Afzonderlijke vaten die niet gekoppeld zijn

Filmpje Janssen:

https://www.youtube.com/watch?v=ffmvwwvaCRQ

Bulkchemie

• Grote hoeveelheden, 24/7 geproduceerd (kunstmest)
• Continue proces; Alle vaten zijn aan elkaar gekoppeld, voortdurende aanvoer/afvoer is geautomatiseerd

filmpje DSM

https://www.youtube.com/watch?v=BwQHIPJxzUI

Blokschema's

Om alle stappen in zo'n proces weer te geven, gebruiken we een blokschema;

Elk blok stelt een reactor/scheidingsmethode voor

Elke pijl geeft de stofstroom weer

Sommige stoffen worden weer terug geleid het proces in (recirculatie)

productie van ammoniak

massa- en energiebalans

• Energie gaat nooit verloren.
• Massa gaat nooit verloren:

              alle atomen die het proces ingaan, komen er ook weer uit.

Endotherme reactie      dan       energie toevoegen in het proces.

exotherme reactie         dan        warmte afvoeren                    

(warmtewisselaar)

Wat wordt er gevraagd?

•  Welke scheidingsmethode in blok X?
• Welke stof bij pijl A
•  Maak het blokschema af... vul in op de juiste plek.. (dus zelf blokjes en pijlen toevoegen)
• Geef de (totaal)reactie die plaatsvindt, dus alle stoffen omzetten in een vergelijking (let op! sommige stoffen worden niet verbruikt, bijv katalysator)

Om zoveel mogelijk olie uit de zaden te halen, worden gemalen zaden gemengd met hexaan. Er ontstaat een oplossing van olie in hexaan. Ten slotte scheid je de olie en hexaan van elkaar.

Hoe heet de scheidingsmethode die in blok 1 wordt toegepast? Wat is het principe van deze methode?

(zaadolie)

scheidingsmethode? principe?

Om zoveel mogelijk olie uit de zaden te halen, maal je de zaden, waarna je ze mengt met hexaan. Er ontstaat een oplossing van olie in hexaan. Ten slotte scheid je de olie en hexaan van elkaar.

Hoe heet de scheidingsmethode die in blok 2 wordt toegepast? Wat is het principe van deze methode?

scheidingsmethode? principe?

Om zoveel mogelijk olie uit de zaden te halen, maal je de zaden, waarna je ze mengt met hexaan. Er ontstaat een oplossing van olie in hexaan. Ten slotte scheid je de olie en hexaan van elkaar.

Hoe heet de scheidingsmethode die in blok 3 wordt toegepast? Wat is het principe van deze methode?

scheidingsmethode? principe?

Om zoveel mogelijk olie uit de zaden te halen, maal je de zaden, waarna je ze mengt met hexaan. Er ontstaat een oplossing van olie in hexaan. Ten slotte scheid je de olie en hexaan van elkaar. Het hexaan wordt opnieuw in het proces gebruikt. De olie gaat naar de margarinefabriek.

Vul de juiste stoffen in bij de letter A, B, C en D

Geef de juiste stoffen bij de nummer A, B, C en D

scheidings

methoden:

1: Extractie

2: Filtratie

3: Destillatie

stoffen: 

A: Onopgeloste zaadjes + olie in hexaan

B: Niet opgeloste zaadjes

C: Olie in Hexaan

D: Hexaan (wordt hergebruikt

Aan de slag!

Maak opgave 3 bij H15.1  (blz 160)