BSR 10/5 2t Grammatica ZD §4 samengestelde zinnen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

Kijk je huiswerk na in tweetallen.

Lees de theorie op blz. 204.

Maak de startvraag.

§4: Samengestelde zinnen

Voordat we beginnen:

GRAMMATICA

ZINSDELEN

Maak van onderstaande twee zinnen één lange zin.

Het gaat morgen regenen.

De sportdag is uitgesteld.

• Je weet hoe je in een zin de persoonsvorm, het onderwerp,
  het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp kunt vinden.
• Je kunt enkelvoudige en samengestelde zinnen herkennen.

Lesdoelen

In deze les gaan we:

• Terugblikken op de herhaling van leerjaar 1 (vorige les);
• de uitleg behandelen van
  paragraaf 4 (en hierbij aantekeningen maken);
• de opdrachten van paragraaf 4: samengestelde zinnen maken.
• gezamenlijk afronden.

Vul hier jouw uitwerking van de startopdracht in.

In 'The Legend of Zelda' speelt het personage Link de hoofdrol.

Werkwoordelijk gezegde

Lijdend voorwerp

Onderwerp

Ander zinsdeel

In 'The legend of Zelda'

de hoofdrol

het personage Link

speelt

Deze zwart-wit foto laat heel duidelijk de historische voetstap op de maan zien.

Werkwoordelijk gezegde

Lijdend voorwerp

Onderwerp

Ander zinsdeel

Deze zwart-wit foto

de historische voetstap op de maan

heel duidelijk

laat zien

Het American Hotel aan het Leidseplein in Amsterdam gooit het roer om met de nieuwe naam Hard Rock Hotel.

Werkwoordelijk gezegde

Lijdend voorwerp

Onderwerp

Ander zinsdeel

gooit om

Het American Hotel aan het Leidseplein in Amsterdam

het roer

met de nieuwe naam Hard Rock hotel

Noteer van de volgende twee zinnen de persoonsvorm, het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp (als het er is). Let op: niet elke zin bevat ieder zinsdeel.

1. Ilse bakt ieder weekend een appeltaart.

PV =                                                          OW = 

WG =                                                            LV=

2. Ik heb gisteren een nieuwe fiets gekregen. 

PV=                                                       OW=

WG=                                                          LV=

Twee zinnen ontleden

§4 Samengestelde zinnen

blz. 204-205

Samengestelde zinnen

• In teksten kunnen enkelvoudige en samengestelde zinnen staan. Een enkelvoudige zin heeft één persoonsvorm. Als je twee enkelvoudige zinnen aan elkaar plakt, krijg je een samengestelde zin. Een samengestelde zin heeft twee persoonsvormen.

Samengestelde zinnen

Enkelvoudige zinnen	Samengestelde zinnen
Hakan kiest de muziek uit. Britt maakt de hapjes.	Hakan kiest de muziek en Britt maakt de hapjes.
Ik fluit een liedje. Ik fiets naar school.	Ik fluit een liedje, terwijl ik naar school fiets .
Het gaat morgen regenen. De sportdag is uitgesteld.	Omdat het morgen gaat regenen, is de sportdag is uitgesteld.

In een samengestelde zin staat ook een voegwoord: een woord waarmee je de zinnen aan elkaar plakt. Voegwoorden zijn bijvoorbeeld: en, terwijl, omdat, zodat, nadat, als, toen, want, maar, of, dus. Vaak staat het voegwoord tussen de twee zinnen, maar het kan ook vooraan staan. Een voegwoord geeft een verband aan.

Zware stormen krijgen van weerdienst KNMI een naam, zodat mensen de storm serieus nemen.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Eerst bezoeken we het Rijksmuseum en daarna gaan we naar het strand.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Enkelvoudige zin

Samengestelde zin

Mijn moeder vroeg of ik mijn huiswerk al gemaakt had.

Samengestelde zin

Enkelvoudige zin

Vandaag leer ik over samengestelde zinnen.

Ik ga naar school, omdat ik slim wil worden.

Ik kan een moeilijke en lange samengestelde zin herkennen.

Deze stof vind ik makkelijk en ik hoef niet veel te leren.

Uitlegfilmpje!

Aan het werk

Wat?	Cursus 5.4 Samengestelde zinnen. Opdracht 1 t/m 4. In je (online) boek.
Hoe?	Keuze: zelfstandig of in stilte.
Hulp	De 4 B's.
Tijd	Timer.
Klaar?	Werk alvast verder aan paragraaf 5.6 Meewerkend voorwerp.

'Ik snap het niet'

• Je weet hoe je in een zin de persoonsvorm, het onderwerp,
  het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp kunt vinden.
• Je kunt enkelvoudige en samengestelde zinnen herkennen.

Lesdoelen

Geef aan of de volgende zinnen enkelvoudig of samengesteld zijn.

enkelvoudig

een enkelvoudige zin heeft maar één persoonsvorm. Er kunnen wel meer werkwoorden zijn. Deze werkwoorden zijn samen onderdeel van het gezegde (werkwoordelijk of naamwoordelijk)

EV

samengesteld

een samengestelde zin heeft twee (of meer) persoonsvormen.

Verander de zin van tijd om te zien wat de persoonsvormen zijn.

SG

enkelvoudige zin

Samengestelde zin

Tijdens de voetbalwedstrijd mogen de supporters niets drinken op de tribune.

Hoewel het kampioenschap de club niet meer kon ontgaan, bleef de trainer zenuwachtig voor de wedstrijd.

De uitblinkende middenvelder wilde nog niet zeggen of hij nog een jaar blijft.

De supporters hopen dat hij besluit nog een jaar bij hun club blijft.

Hij heeft het enorm naar zijn zin, maar een avontuur is ook interessant.

De trainer blijft nog een seizoen of hij gaat toch met pensioen.