De rechter kan deze maatregel opleggen aan mensen die een zwaar misdrijf pleegden en daarvoor geheel of gedeeltelijk ‘ontoerekeningsvatbaar’ zijn verklaard. Het misdrijf kan de dader niet (volledig) aangerekend worden, doordat de dader lijdt aan een persoonlijkheidsstoornis en/of een ernstige psychiatrische stoornis. Daardoor bestaat ook het gevaar dat hij of zij opnieuw in de fout gaat.
1) TBS met bevel tot verpleging. Deze variant wordt in een tbs-kliniek ten uitvoer gelegd.
2) TBS met voorwaarden. Hierbij is geen sprake van opname in een tbs-kliniek. Houdt men zich echter niet aan de door de rechter opgestelde voorwaarden, dan kan hij de voorwaardelijke TBS alsnog omzetten in een TBS mét bevel tot verpleging en komt de betrokkene alsnog in een TBS-kliniek.