4.2 Cultuur en identiteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4.2 Cultuur en identiteit

4.2 Cultuur en identiteit

Wat gaan we deze les doen?

V4A vrijdag 9 mei

1. Huiswerk:  Maken van 4.1: opdracht 7, 9, 10 en 11
2. Voor jezelf nakijken en daarna lezen 4.2 Cultuur en identiteit
3. Uitleg 4.2 Cultuur en identiteit
4. Actualiteit: AZC in Aalten
5. Aan de slag
6. Huiswerk: AZC vragen maken +  4.2 opdracht 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9

Huiswerk nakijken en lezen

• Huiswerk: maken van 4.1: opdracht 7, 9, 10 en 11
  
• Lezen 4.2 Cultuur en identiteit
• Bijlage: AZC

Inleiding 4.2

• In paragraaf 4.1 hebben we geleerd dat grote culturele diversiteit een kenmerk is van onze pluriforme samenleving. 
• Dit betekent dat je in aanraking komt tijdens je leven met mensen die anders leven, doen en denken dan jij. 

Leerdoelen 4.2

In deze paragraaf leer je:

• Hoe cultuuroverdracht plaatsvindt.
  
• Het verband tussen cultuur en identiteit.
  
• Waarin culturen verschillen van elkaar.

PO Pluriforme samenleving

• Wie is er al gestart met het maken van foto's?

Onthoud deze 2 beelden.......

Hoe wordt cultuur overgedragen?

• Elk mens is uniek en heeft kenmerken en eigenschappen die niemand anders heeft. 
• Voor een deel zijn deze aangeboren (bv. huidskleur) en voor een ander deel je tijdens je leven (bv. taal, geloof). Een groot deel van wie je bent wordt dus bepaald door groepen en culturen waar je deel van uitmaakt. 
• De belangrijkste kenmerken van een cultuur worden telkens aan nieuwe leden overgedragen via socialisatie via imitatie en informatie.

Waar vindt socialisatie plaats?

• vraag 9 a en b maken voor jezelf
• daarna  9 c samen bespreken met je buur
• op blz. 120 in je werkboek

Sociale controle

Een onderdeel van het socialisatieproces is sociale controle.

 

Sociale controle vindt plaats in de vorm van sancties:

• Formeel (politie controleert) en informeel (je ouders spreken je aan op asociaal gedrag)
• Positief (diploma halen) en negatief (boete) 

 

Internalisatie

• Het beoogde doel van socialisatie is internalisatie.
• Overal om ons heen zien we voorbeelden van geïnternaliseerd gedrag: rechts rijden, hoe we elkaar begroeten, op onze beurt wachten in de winkel, vinger opsteken in de klas.
• Als veel mensen zich tegen algemeen aanvaarde normen gaan verzetten, kan dat leiden tot cultuurverandering (Zwarte Piet).

 

Culturen vergelijken

• Het socialisatieproces verloopt overal ter wereld grotendeels op dezelfde manier. 
• WAT er wordt overgedragen verschilt echter per cultuur. 
• Hierdoor gedraagt iemand die in Nederland geboren en getogen is zich anders dan iemand die opgroeit in een miljoenenstad in China of op het platteland van Ethiopië. 
• Cultuur verschilt in de loop van de tijd maar ook per plaats en groep.

Bron 6 blz. 159 lesboek

Dimensies

De Nederlandse socioloog Hofstede onderscheidt vijf  belangrijke dimensies waarop culturen van elkaar verschillen:

 

1. Grote vs. kleine machtsafstand
2. Individualisme vs. collectivisme
3. Masculiniteit vs. feminiteit
4. Lage vs. hoge onzekerheidsvermijding
5. Gerichtheid op de lange vs. korte termijn

De genoemde verschillen zien we niet alleen tussen diverse landen, maar ook tussen dominante culturen en subculturen binnen een samenleving. 

In Nederland mag de dominante cultuur dan feminien en individualistisch zijn en gekenmerkt door een kleine machtsafstand, er zijn diverse subculturen die hiervan afwijken. 

• Studentvereniging waar 1e jaars accepteren dat ouderejaars macht uitoefenen

• Een reformatorische gemeenschap waarin de meerderheid vindt dat vrouwen geen politieke rol behoren te spelen.

1. Grote versus kleine machtsafstand

In Azie is er sprake van grote machtsafstand, en is er sprake van volgzaamheid en gehoorzaamheid. In Nederland en Zweden is een kleine machtsafstand. 

Hier zijn mondigheid en assertiviteit belangrijke waarden.

2. Individualisme versus collectivisme

Familie-eer en belangen van de groep wegen hier zwaar.

3. Masculiniteit versus feminiteit

VRAAG:

In welke situatie kan een botsing ontstaan als een migrant uit een land met een masculiene cultuur in Nederland komt wonen? 

4. Lage versus hoge onzekerheidsvermijding

5. Gerichtheid op de lange termijn versus korte termijn

Langetermijninstelling: 

• China

Kortetermijninstelling: 

• VS

Oordelen over cultuurverschillen

Culturen verschillen dus van elkaar. Maar of de ene cultuur beter is dan de andere, of dat culturen juist gelijkwaardig zijn, daarover lopen de meningen uiteen. We onderscheiden 2 visies:

kijken naar de maatstaven van die cultuur. Als uithuwelijken normaal is en dan geef je geen waardeoordeel en tolereer je deze traditie.

Hier ga je uit van het bestaan van universele waarden voor iedereen. De mensenrechten die zijn vastgelegd in de UVRM (1948) zijn een voorbeeld. Zij keuren vrouwenbesnijdenis en kinderarbeid af.

Etnocentrisme

Veel mensen hangen in het dagelijkse leven niet zozeer de ene of de andere visie aan. Vaak redeneren mensen bewust of onbewust vanuit de normen en waarden van de eigen groep.

Denk weer eens terug aan de 2 beelden aan het begin van de les. Beide vrouwen kunnen denken:

'Dat is toch niet normaal!'

Tekst

Actualiteit Aalten

Leerdoelen behaald?

In deze paragraaf leer je:

• Hoe cultuuroverdracht plaatsvindt.
  
• Het verband tussen cultuur en identiteit.
  
• Waarin culturen verschillen van elkaar.

Aan de slag!

2. Maken van 4.2: opdracht 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9

3. Bijlage: AZC Aalten