Spreekwoorden en gezegdes

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Spreekwoorden en gezegdes

Lesdoel: Je kunt na de les het verschil tussen een spreekwoord en een gezegde vertellen. Je kunt het verschil tussen letterlijk en figuurlijk uitleggen door een voorbeeld te geven. Je hebt geleerd hoe je de betekenis van een spreekwoord kunt opzoeken.

Bekijk het filmpje op dia 3. 

Fred haalt uitdrukkingen door elkaar.

Noteer minstens twee uitdrukkingen die je herkent. Doe dit

bij dia 4.

 

Welke uitdrukkingen herken
je in het filmpje? noem er minstens
twee

Wat is het verschil tussen letterlijk en figuurlijk?

1. Letters staan in het alfabet en figuren niet.
2. Figuurlijk is dat het precies zo bedoeld als er staat. Letterlijk is anders bedoeld.
3. Letterlijk is dat het precies zo bedoeld is, als het er staat. Figuurlijk is anders bedoeld.
4. Er zit geen verschil tussen letterlijk en figuurlijk. Je mag kiezen wat je gebruikt.

Hij laat zijn tanden zien.
1. Hij verweert zich als ze hem plagen.
2. De tandarts controleert zijn gebit.
Wat is figuurlijk? Wat is letterlijk?

1. 1=letterlijk 2= figuurlijk
2. 1=figuurlijk 2= letterlijk
3. 1 en 2 zijn letterlijk.
4. 1 en 2 zijn figuurlijk.

Je krijgt iets in je schoot geworpen.
1. Iemand gooit een bal naar jou.
2. Je krijgt iets zonder dat je er moeite voor doet.

1. 1=letterlijk 2=figuurlijk
2. 1=figuurlijk 2=letterlijk
3. 1 en 2 zijn letterlijk
4. 1 en 2 zijn figuurlijk

Spreekwoord

Onveranderlijk. Dezelfde woorden in dezelfde volgorde. 

-Na regen komt zonneschijn.

-Niet geschoten, altijd mis. 

Gezegde

Veranderlijk. De zin kun je aanpassen en veranderen. 

-Hij lacht als een boer die kiespijn heeft. 

-Je ergens met hart en ziel voor inzetten. 

Het woordenboek

Als je de betekenis van een spreekwoord niet weet, kun je deze opzoeken in een woordenboek.

Hoe doe je dat?

                  1 -Na regen komt zonneschijn.

                  2-Iemand een hart onder de riem steken.

Wat is het eerste belangrijkste woord in deze zin?

Bij zin 1 regen

Bij zin 2 hart

Welke betekenis staat in het woordenboek (dia10) bij 'Na regen komt zonneschijn?

Noteer minimaal vijf uitdrukkingen die je in de tekening van dia 12 kunt vinden.