HC 3: de interne markt, mededingingsbeleid en Brexit (Markt)


Europese integratie



Roberto Alvarez
1 / 36
next
Slide 1: Slide
economieHBOStudiejaar 1

This lesson contains 36 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson


Europese integratie



Roberto Alvarez

Slide 1 - Slide

Agenda HC3 (Markt)
  • Terugblik HC 2 (inclusief verwerkingsvragen)
  • De interne markt
  • Mededingingsbeleid
  • Brexit 

Slide 2 - Slide

Terugblik college 2
  • Vragen over de theorie?
  • Bespreking verwerkingsvragen?
timer
15:00

Slide 3 - Slide

Leerdoelen

Slide 4 - Slide

Actualiteit: Meta krijgt EU-boete van 1,3 miljard dollar
  • Lees het nieuwsbericht rustig door.

2 vragen:

  • Waar is de EU bang voor?
  • Welke rol speelt Het Hof van Justitie?                                                     
Link

Slide 5 - Slide

Interne markt

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Vormen van economische integratie

Slide 8 - Slide

Economische integratie EU
  • 1957: oprichting EEG (Verdrag van Rome)  = start van vrijhandelsgebied  

  • 1 juli 1968: voltooiing vrijhandelsgebied door afschaffing interne invoerrecht én gemeenschappelijke buitentarieven (= Douane Unie) → vooral landbouw

  • Jaren 80: onder invloed van globalisering, ec crisis, rol Thatcher, druk om van douane unie richting een gemeenschappelijke markt te komen.  

  • 1986: afspraken gemaakt om tot gemeenschappelijke markt te komen in 1992.  

Gemeenschappelijke markt
vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal. 

Link (juridische kant)
rol globalisering
Japan(tech) + V.S.(lib. markt: grote MNO) leken te winnen van Europa(meer regels). Lobby MNO's in Europa.

Slide 9 - Slide

Europese integratie: waarom?
  • Gemeenschappelijke markt: vrij verkeer van goederen(1), diensten(2), personen (3) en kapitaal(4).  

Waarom?: Welvaart↑→ innige banden↑→ kans op oorlog↓ 
Productie door producenten met de laagste prijs-kwaliteitsverhoging. 
Goed voor consumenten en producenten die inkopen. 



Slide 10 - Slide

Winnaars 

  • Grote bedrijven 
  • Consumenten 
  • Werknemers in het algemeen, met name met hogere opleiding. 

Verliezers

  • Weggeconcurreerde sectoren/bedrijven
  • Laagopgeleiden
  • Eigenheid producten/streekproducten
  • Arbeidsvoorwaarden
  • Omstandigheden sociale voorzieningen onder druk. 
Vb: sociale dumping

Slide 11 - Slide

Slide 13 - Slide

Voor- en nadelen EU-lidmaatschap
Voordelen
Nadelen
vrede
Verlies van soevereiniteit
welvaart
kosten lidmaatschap
investeringsklimaat
Controle munteenheid
Grensoverschrijdende problemen
praktische voordelen
agentschappen
link

Slide 14 - Slide

Verliezers: Sociale dumping (vervolg)
Arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden verslechteren omdat; 
  • er (deels illegale) uitzendconstructies zijn (zie filmpje).
  • lidstaten willen voorkomen dat bedrijven naar andere           lidstaten vertrekken 
  • lidstaten bedrijven uit andere lidstaten willen lokken 

Slide 15 - Slide

Spanningsveld tussen economische integratie en sociaal beleid
Lees het volgende artikel: Artikel bij top in Zweden nov. 2017

Opdracht: verzin een krantenkop bij dit artikel dat de strekking van het artikel weergeeft.  

Slide 16 - Slide

Weinig sociaal beleid op EU-niveau
Redenen:
  1. EU is in beginsel een neo-liberaal project: opheffen van obstakels voor ec integratie die het gevolg zijn van nationale regels. Doel: ec groei realiseren, als motor voor meer welvaart
  2. Nationale spelers willen hun macht op dit terrein behouden (= subsidiariteitsbeginsel)           → politieke winst te behalen (AOW, uitkeringen en huursubsidies)

Toch wel iets van sociaal beleid:
  • arbeidsvoorwaarden, gelijke kansen soc. zekerheid en werkgelegenheid
  • Waarom? Legitimiteit → draagkracht onder de bevolking vergroten voor Europese integratie 
  • 2017: Raad + EP kondigen 'Europese pijler van sociale rechten' af → samen met EC
Steunfonds

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Verklaring van Porto (2020)
  • In 2030 minstens 78% van alle EU-burgers 
tussen 20 en 64 jaar een baan
  •  Ten minste 60% van alle volwassenen 
moet elk jaar minimaal één cursus volgen.
  • 15 mln Europeanen uit de armoede (5 mln kind).                                                            
Link

Slide 19 - Slide

Gevolgen NL van economische integratie
  • Niet langer mogelijk om staatssteun te bieden aan zwakke bedrijven d.m.v. overheidssubsidies of producten van concurrenten te belasten. 

  • Verslechterde arbeidsomstandigheden in sommige sectoren(o.a. post) 

  • Verdwijnen kartels, meer toezichthouders (NMa → ACM, AFM, NZa)

  • Minder zeggenschap overheid op bepaalde gebieden. (post, trein, energie). Baart ookzorgen: wordt er nog straks post geleverd bij afgelegen huizen? Houden buitenlandse energieleveranciers rekening met NL of meer met de belangen van grote lidstaten (Du FR)?
  • Maar ook:  Economische groei

Slide 20 - Slide

Casus:
DNB-baas Knot: zonder verdere integratie is euro op termijn onhoudbaar
Lees het Word-bestand 'Economische integratie en interne markt DNB' en beantwoordt de onderstaande vragen:

  • Wat is volgens Klaas Knot de prijs als eurolanden niet verder integreren en risico's delen?
  • Knot pleit voor meer draagvlak  voor verdere Europese integratie. Hij schetst de voordelen van de interne markt voor Nederland, maar ziet ook dat die ongelijk verdeeld worden. Beschrijf die ongelijkheid vanuit het artikel.
  • Wat is zijn driestappenplan? 
  • Welke consequentie zit er volgens Knot aan zijn eigen plan?

Slide 21 - Slide

Korte pauze

Slide 22 - Slide

Mededingingsbeleid

Slide 23 - Slide

Hoe speelt de EU een rol in de interne markt?
Niet elke sector kent al een volledige vrije markt...

O.a. energie→ infra en gezamenlijk energiebeleid niet op orde (actueel: olie & gas t.a.v. Rusland)

Personenverkeer: tot 2014 Bulgaren en Roemenen zonder werkvergunning weren

Fiscaal: o.a. BTW (wel minimum btw voor hoog en laag, geen gezamenlijke)

Defensie: volledig buiten de interne markt (koppeling 'nieuwsblik' eerder vandaag)

Slide 24 - Slide

Hoe speelt de EU een rol in de interne markt?(vervolg)
DG GROW: ontwerpen regelingen voor standaarden en normen voor producten (onder verantwoordelijkheid van EC-commissaris Interne Markt). → Veel gelobby

DG Mededinging: voorkomen monopolievorming, liberalisering staatsbedrijven, bestrijden overheidssteun  (Google, Nike, Facebook, MC)


DG = verantwoordelijk voor specifieke beleidsterreinen, soort 'ministeries' 



Slide 25 - Slide

Brexit

Slide 26 - Slide

Brexit

Slide 27 - Slide

Brexit: referendum 23 juni 2016
Premier David Cameron treed hierdoor af

Slide 28 - Slide

Bekijk de video en vul in 'Brexit vooraf' (video)

Slide 29 - Slide

Bekijk de video en vul in 'Brexit erna' (video)

Slide 30 - Slide

Brexit
Tijdlijn Brexit
Softe- of harde Brexit?
Brexit: achtergrondinfo

Slide 31 - Slide

"Een Brexit zal de economie van Nederland relatief hard raken omdat de Nederlandse economie, in vergelijking met die van de EU, meer met de economie van het Verenigd Koninkrijk (VK) via handel verweven is. In 2030 kunnen de kosten voor Nederland oplopen tot 1,2% van het bbp, wat neerkomt op zo’n 10 miljard euro. Als we conform recente voorbeelden uit de literatuur ook aannemen dat de groei afhangt van handelgedreven innovatie, dan kunnen de kosten voor Nederland van 10 miljard euro zelfs 65% hoger uitvallen" - CPB, 2016 (document)
Kosten NL 2030 WTO
Kosten NL 2030 FTA

Slide 32 - Slide

Debat: Brexit. Deal or no deal? (5 min. per stelling)
  1. Beluister de stelling 
  2.  Neem een positie in tussen de 1 en 5. 
  3. 1 = ‘helemaal mee oneens’ en 5 = ‘helemaal mee eens’
  4. Korte discussie

Stellingen:
  1. Als Europees land ben je beter af als je niet in de EU zit. 
  2. Het is voor de Britten beter om helemaal met de EU te breken, dan om nog allerlei afspraken te maken over handel.
  3. Britten moeten opnieuw inspraak krijgen over de Brexit via een tweede referendum.

Slide 33 - Slide

Link naar de werkvorm debat Brexit

Slide 34 - Slide

Brexit: afgesloten onderhandelingen
  • Lees de volgende pagina van Eenvandaag en bekijk de onderste video (6 minuten) (KLIK). Maak vervolgens de onderstaande vragen in breakoutrooms:
  1. Wat was het mandaat dat Barnier van de EU meekreeg voor de onderhandelingen?
  2. Welke zorgen uit Barnier ten aanzien van voedselveiligheid?

  • Lees de volgende pagina van Eenvandaag en bekijk de onderste video (4 minuten) (KLIK). Maak vervolgens de onderstaande vragen in breakoutrooms:

  1. Waarom is export vanuit het VK nu duurder geworden?
  2. Econoom Sampson is pessimistisch over de Brexit en vermoed dat een deel van de schade permanent zijn zal zijn. Leg uit waarom.

Slide 35 - Slide

Huiswerk
  • Maak de verwerkingsvragen van college 3
  • Lees H4 + H6 uit 'Europese Unie' → voorbereiding HC 4

Slide 36 - Slide