Technasium combinatie 5.1 en 5.4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Les 5.1 Andere tijden & de multiculturele samenleving

Hoofdstuk 5.1 en 5.4: Nederland na 1945

op tafel: boek en schrift

in tas: ipad, oortjes etc.

• Uitleg 'andere opvattingen' en rol jongeren.
  
• Ontstaan multiculturele samenleving
• oefentoetsvragen

• Je kunt verklaren  hoe vanaf de jaren 1960 nieuwe opvattingen ontstonden.
• Je kunt verklaren hoe door pluriformiteit in de samenleving groter werd.
  

Naoorlogse economie

Na de wederopbouw volgt de modernisering van de economie:

• Industrie uitgebreid door productie nieuwe producten
  
• Rotterdamse haven uitgebreid door o.a. olieraffinaderijen
• Landbouw gemechaniseerd
  

Oorzaak van deze wederopbouw en modernisering:

Marshallhulp*, samenwerking werkgevers, vakbonden en de regering: zij maken afspraken over lonen en prijzen (geleide loonpolitiek) waardoor concurreren en economische groei mogelijk was

Andere opvattingen

Door bloei economie ontstaat consumptiemaatschappij: door de televisie en de auto komen Nederlanders in contact met andere culturen en levensbeschouwingen.

• bijzonder want er was nog steeds verzuiling* (video)

Door deze andere ideeën start de ontzuiling en de ontkerkelijking: losmaken van geloof, eigen keuzes maken en medezeggenschap.

• Mensen worden individueler en bepalen hun eigen moraal

Ook zichtbaar in de politiek: ontstaan D66, een niet-verzuilde partij

Jeugdcultuur

Door bloei economie ontstaat een jeugdcultuur: een subcultuur waarin mensen zich gingen afzetten tegen de normen en waarden van hun ouders

In Nederland zijn er verschillende groepen jongeren:

• Nozems: zelfbewust en voor zichzelf opkomend
• Provo's: anarchistische protestbeweging (provoceren) 
• Hippies: verzetten zich tegen het kapitalisme en materialisme

Naoorlogs Nederland

Nederlandse infrastructuur is verwoest, maar wederopbouw gaat snel

• in 1950 is landbouw terug op naoorlogs peil
• industrie produceert meer dan voorheen
• bevolkingsgroei door babyboom

maar:

• nog steeds enorm woningtekort,
  ook door babyboom ondanks de vele
  nieuwe woningen
  

Keuzeplanwoningen in de Zeeheldenbuurt

De multi-etnische samenleving

Vanaf 1945 enorme migratiestroom richting Nederland door verschillende push and pull factoren

• Push: redenen om te vertrekken
• Pull: Aantrekking om te blijven

Nederlandse overheid moedigt assimilatie aan.

Bij Indonesiërs en Antillianen ging dit soepel, bij de Molukse immigranten niet.

Arbeidsmigranten

Gastarbeiders komen vanaf 1950 tijdelijk naar Nederland om de wederopbouw te ondersteunen.

• Eerst veelal uit Italië, getrouwde mannen
• Minder arbeidsmigranten na 1973 door stop economische groei
  
• Integratie moeilijk door grote verschillen in cultuur

Hoe reageert de politiek op deze veranderingen?

video

Oefentoetsvraag 1

Gebruik bron 1. Leg uit waarom de bron past bij de sociale veranderingen van de jaren 1960.

Bron 1: Op 12 april 1967 wordt in Amsterdam het eerste Turkse restaurant in Nederland geopend. Op de foto zie je dat de Turkse ambassadeur een kijkje neemt in de keuken

Oefentoetsvraag 2

Gebruik bron 2. Leg uit waarom de bron past bij de sociale veranderingen van de jaren 1960.

Bron 2: Jong en oud in Valkenburg (omstreeks 1965)

Oefentoetsvraag 3

Gebruik bron 3.

a. De prent gaat over assimilatie. Leg dit uit.

b. Leg uit wat de tekenaar duidelijk wilde maken met de houding van de man rechts.

Bron 2: Nederlandse prent, toelichting: op de prent staan twee arbeidsmigranten en twee nederlander (Collignon, 1980)

a. De arbeidsmigranten zingen met de Nederlanders luid een bekend Nederlands lied.

b. Hij schrikt omdat hij begrijpt dat de arbeidsmigranten menen wat ze zingen.