gebruik gerundium en gerundivum (-nd-vorm)

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Gerundium en Gerundivum

Gerundium

- werkwoord dat als zelfstandig naamwoord wordt gebruikt

- actieve betekenis

- uitgangen: di, do, dum, do

Ars scribendi non facilis est.

vertaal: necando Augustum Cinna princeps fit

Seneca natus est ad cogitandum

1. Seneca is geboren terwijl hij dacht
2. Seneca is geboren om te denken
3. Seneca is geboren van het denken

Gerundivum

- werkwoordsvorm die als bijvoeglijk naamwoord wordt gebruikt. 

Gerundivum

- werkwoordsvorm die als bijvoeglijk naamwoord wordt gebruikt.  --> het congrueert, rijtje van bonus, -, um

- passieve betekenis

- vaak als naamwoordelijk deel van het gezegde

- kan ook onpersoonlijk voorkomen

Voorbeelden:

1. Passief en congruerend: 

Epistula scribenda est. --> De brief moet geschreven worden.

Voorbeelden:

1. Passief en congruerend: 

Epistula scribenda est. --> De brief moet geschreven worden.

2. naamwoordelijk deel vh gezegde:

Dei colendi sunt. --> 

Voorbeelden:

1. Passief en congruerend: 

Epistula scribenda est. --> De brief moet geschreven worden.

2. naamwoordelijk deel vh gezegde:

Dei colendi sunt. --> de goden moeten vereerd worden.

Vertaal: Dei hominibus colendi erant.

Vertaal: Censeo deos colendos esse.

Voorbeelden:

1. Passief en congruerend: 

Epistula scribenda est. --> De brief moet geschreven worden.

2. naamwoordelijk deel vh gezegde:

Dei colendi sunt. --> de goden moeten vereerd worden.

NB 1: kan dus ook in een aci

NB 2: door wie/wat in dativus = dativus auctoris

Voorbeelden

3. Onpersoonlijk gebruikt:

Nunc est bibendum --> 

Voorbeelden

3. Onpersoonlijk gebruikt:

Nunc est bibendum --> nu moet er gedronken worden.

Maar ook woorden als.....agenda, legenda etc.

Wat betekent in het Latijn het woord 'legenda'

Wat betekenen in het Latijn de namen 'Miranda' en 'Amanda'

Gerundium

Gerundivum

Gerundium

zelfst. nw.

-di, -do, -dum, -do

vertaling volgens naamvallen

behalve ad scribendum

Gerundivum

bijv. nw.

-dus, -da, -dum en verder

congrueert

'moet worden...'

af en toe met dat. auctoris

ook onpersoonlijk:

nunc est bibendum

Liviae Augustus dixit: Cinna damnandus est.

Livia Augusto dixit: Cinnae tibi parcendum est.

Ars epistulae scribendae difficilis est

1. gerundivum van verplichting
2. dominant gebruik
3. gesubstantiveerd

Pater tibi vocandus est.

1. gerundivum van verplichting
2. dominant gebruik
3. gesubstantiveerd

Agenda

1. gerundivum van verplichting
2. dominant gebruik
3. gesubstantiveerd

Vertaal: legenda

Vertaal: Miranda

Cupidus sum narrandarum fabularum: is een gerundivum: betekent Cupidus sum narrandi fabulas hetzelfde of niet?

Vertaal: Augustus dixit Cinnam sibi damnandum esse

Vertaal: Ceterum censeo Carthaginem delendam esse.

Vertaal: Nunc est bibendum

Vertaal: nunc pede libero pulsanda tellus