P1 Wassen en aan- en uitkleden van de zorgvrager

Wassen en aankleden
1 / 23
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1

This lesson contains 23 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Wassen en aankleden

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Lesopzet 
  • Aanwezigheid, PARS
  • Lesdoelen
  • Voorkennis activeren 
  • Aanvullende theorie
  • Huiswerk bespreken

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Lesdoelen
Aan het einde van les:

  • Kan je minimaal 4 aandachtspunten benoemen bij het ondersteunen van een zorgvrager bij  het wassen van de zorgvrager
  • Kan je 3 observatiepunten benoemen tijdens de persoonlijke verzorging.
  • Kan je 4 aandachtspunten bij het wassen van de geslachtsorganen benoemen.
  • kan je uitleggen waar je rekening mee houdt op welke plaats je de zorgvrager hygiënisch verzorgt.
  • weet je wat de juiste volgorde van aan- en uitkleden van de zorgvrager is met een aangedane zijde en
  • kan je uitleggen wat voor hem/haar geschikte kleding is bij zijn/haar gezondheidstoestand/ handicap


Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Voorkennis activeren
Waar denk je aan bij “het wassen van de zorgvrager”?

Denk aan:
  • benodigdheden
  • jouw (beroeps)houding
  • verpleegkundige aandachtspunten 
  • observatiepunten




Slide 4 - Slide

(Mogelijke) Werkvormen
Hang een grote flap aan de muur en deel post-its uit. Laat student op elke post-it zijn naam zetten. Per onderwerp gebruikt student een andere post-it. (Dus 4 post-its aan student geven.) Student hangt zijn post-it onder het juiste punt.

Dit bespreken, dan heb je  de meeste theorie (slides) besproken. 
Studenten kunnen de slides zelfstandig doornemen.

Wel het wassen van de genitaliën bespreken!




Doel persoonlijke verzorging
Het doel van de hygiënische verzorging is een bijdrage te leveren aan het optimaal functioneren van de mens, zowel  lichamelijk, sociaal als psychisch.

Wat bedoelen ze hiermee?

Slide 5 - Slide

Kan student dit uitleggen?

pers. verzorging is alles wat je doet om jezelf schoon en verzorgd aan de buitenwereld te presenteren.
Men wil zich graag schoon, fris en zeker van zichzelf voelen.

Lichamelijk functioneren
Een goede hygiëne heeft een gunstige invloed op de gezondheid van het lichaam. Het helpt bij het goed functioneren van het lichaam. 

Sociaal functioneren
De zelfzorg kan van invloed zijn op de omgang met anderen. Iemand die fris ruikt zal door de meeste mensen positief gewaardeerd worden, maar een zwerver die zich wekenlang niet heeft gewassen, zal in een volle treincoupé geen geliefd gezelschap zijn.

Psychisch welbevinden
Na een wasbeurt voelen mensen zich ook vaak geestelijk opgeknapt. Zelfs aan zeer zieke mensen is te merken dat ze zich na een wasbeurt fitter voelen.
Zelfzorgtekorten
Jouw taken en acties sluiten precies aan bij de zelfzorgtekorten van de zv. Belangrijk dat je de zorg coördineert en evalueert met anderen.


Oorzaken zelfzorgtekort:
Vaardigheidstekort
Motivatietekort
Kennistekort

Wat willen bovenstaande punten zeggen?

Slide 6 - Slide

Vaardigheidstekort: geheel of gedeeltelijke hulp nodig bij de verzorging (bijv. bij halfzijdige verlamming)

Kennistekort: zorgvrager weet niet hoe handeling moet

Motivatietekort:  zorgvrager ziet het nut er niet van in
Verzorgende aandachtspunten 
  • ga je na of de hulp geheel of gedeeltelijk nodig is en ga je na of de zv begeleid moet worden naar volledige of gedeeltelijke zelfstandigheid;
  • Voordat je begint met de dagelijkse wasbeurt, inventariseer je eerst de persoonlijke wensen van de zorgvrager over: wat voor huid heeft de zorgvrager; welke producten gebruikt hij/zij; temperatuur water
  • Goed afdrogen van de huid met name in huidplooien om smetten (intertrigo) te voorkomen
  • neem je maatregelen om beschadiging of infectie bij de zorgvrager te voorkomen;
  • observeer je de zorgvrager veranderingen in gedrag en gezondheid
  • houd je rekening met de hygiënische gewoonten van de zorgvrager. Factoren die hiermee samenhangen zijn o.a.: cultuur, beroep, klimaat, gezin 






Slide 7 - Slide

This item has no instructions

En....
  • je houdt rekening met schaamtegevoelens (toon begrip hiervoor en maak het bespreekbaar); 
  • je laat de zorgvrager niet onnodig bloot liggen;
  • je denkt aan privacy; het is een intieme gebeurtenis
  • je past het tempo aan aan dat van de zorgvrager
  • je hebt oog voor de culturele achtergrond

Slide 8 - Slide

Studenten moeten de informatie over smetten bestuderen
Uitgangspunten bij het wassen
Bij iedere wasbeurt gelden de volgende twee uitgangspunten:
  • werk van boven naar beneden;
  • werk van schoon naar vuil.

Denk je dat dit altijd mogelijk is ?
Zo nee, wanneer niet?



Slide 9 - Slide

Soms is dit niet mogelijk, wees dan extra attent op de hygiëne, bijvoorbeeld door extra handdoeken en washandjes te gebruiken. 

Bijv. Niet mogelijk als iemand incontinent en bed bevuild is. Dan start je vaak eerst met het wassen van het onderlichaam en verschoon je het bed.
Obervatiepunten
  • verbaal en non-verbaal gedrag van de zorgvrager;
  • luister naar de zorgvrager, wat zegt hij tussen de regels door??
  • toestand van de huid, bijvoorbeeld allergieën, bultjes of ontstekingen;
  • kleur van de huid, bijvoorbeeld bleek of juist rood, verkleuring naar geel of blauw, pigmentveranderingen;
  • elasticiteit van de huid (turgor);
  • algemene conditie, bijvoorbeeld beweeglijkheid,
    vermoeidheid en pijn




Slide 10 - Slide

alles wat jij observeert is vaak gevoelige en vaak intieme informatie. Ga er professioneel mee om!
ADL
Een veel gebruikte afkorting in de zorg is ADL

Dit staat voor Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen

Geef voorbeelden op de volgende slide

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Noem enkele voorbeelden van ADL

Slide 12 - Mind map

Bijv:
eten, inclusief medicijnen innemen
drinken
in en uit bed komen, in stoelen gaan zitten en weer opstaan
bewegen, lopen
ontspanning
zinvolle activiteit (hobby, sport)
aan- en uitkleden
praten
gehoor
plassen
ontlasting
lichaamswarmte regelen (bv. kachel hoger/lager kunnen zetten, dunne of dikke kleding uitkiezen)
lichamelijke hygiëne
reizen
Wassen van de genitaliën
Bij de vrouw:
Geen zeep gebruiken bij wassen vulva
Wassen van boven naar beneden

Bij de man:
voorhuid naar achter trekken (niet bij phimosis) om eikel (glanspenis) te wassen en smegma te verwijderen, daarna huid weer terug

Was bilnaad, van het perineum naar rug !!!



Slide 13 - Slide

Het gebruik van zeep hangt af van de persoonlijke gewoonten van de zorgvrager. Zeep kan irritatie veroorzaken en het ontstaan van witte vloed bevorderen. Zeep verstoort de zuurgraad van de vulva, waardoor infecties een kans krijgen. De zuurgraad van de vulva en vagina is een natuurlijke barrière tegen infecties.

smegma: witte, vettige huidsmeer, ,et evt. met spermaresten

Spaanse kraag

Slide 14 - Slide

Wees voorzichtig bij mannen met een vernauwing van de opening van de voorhuid (phimosis). Trek dan de voorhuid niet terug, want dit is erg pijnlijk en gevaarlijk. Wanneer je de voorhuid niet terug kunt schuiven, ontstaat er een Spaanse kraag.
Bij een Spaanse kraag blijft de voorhuid klem zitten achter de rand van de eikel. Dit komt meestal door een te nauwe voorhuid. Doordat de voorhuid klem zit kan uw voorhuid en eikel opzwellen. Het wordt Spaanse kraag genoemd. De penis lijkt dan namelijk een beetje op de brede ronde kragen die Spanjaarden in de zestiende eeuw droegen. 

Wassen op verschillende manieren
  • Liggend / zittend op bed
  • Aan de wastafel
  • Onder de douche
  • In bad

Leg uit waar je allemaal rekening mee houdt op de plaats waar je de zorgvrager  verzorgt.

Verzorgend wassen. Wat is dat?
(Filmpje van verzorgend wassen: www.zorgvoorbeter.nl/verzorgend-wassen)

Met of zonder handschoenen wassen?



Slide 15 - Slide

Zie filmpjes op www.samenbeterthuis.nl -> verzorgen. Hier staan 3 filmpjes op van wassen van de zv

Verzorgend wassen = ofwel wassen met wasdoekjes
Verzorgend wassen, of wassen-zonder-water, wordt gedaan met geïmpregneerde washandjes of -doekjes. Deze manier van wassen is minder belastend voor cliënten, en ook beter voor de huid. Daarnaast heeft het ook voordelen voor zorgmedewerkers.
Wasdoekjes
In plaats van washandjes en water wordt er steeds meer gebruikgemaakt van wasdoekjes. Uit een onderzoek bleek dat het wassen zonder water van zorgvragers in ziekenhuizen en verpleeghuizen zo veel voordelen bood dat het gebruik van wasdoekjes waarschijnlijk flink stijgt in de toekomst.
Zo zou de fysieke belasting bij het gebruik van wasdoekjes tot wel 25% minder zijn dan bij een wasbeurt met een waskom. Daarnaast worden zorgvragers, tijdens de wasbeurt, minder belast. 
Vier vroegere handelingen (zeep aanbrengen, naspoelen, drogen, en insmeren met lotion) worden met de doekjes in één keer gedaan. Hierdoor duurt een wasbeurt geen 20 tot 25 minuten meer, maar nog slechts 12 tot 15 minuten. Daarnaast wordt door het gebruik van de wasdoekjes ook nog het risico op kruisbesmetting geminimaliseerd.

Handschoenen? Volgens WIP (Wereld Infectie Preventie) niet nodig, mits je niet in aanraking komt met lichaamsvochten.

Hulpmiddelen bij het wassen

Slide 16 - Mind map

Beugels en handsteunen
Anti slipmatten
Douchekruk, - stoel
Thermostatische kraan

Doel: veiligheid van de zorgvrager te vergroten
Aan- en uitkleden van de zorgvrager
Regel aan- en uitkleden van een zorgvrager met een aangedane zijde

Bij het aankleden:
Eerst de aangedane arm en aangedane been aankleden.


Bij het uitkleden:
Eerst de gezonde arm of been uitkleden, daarna de aangedane kant.


Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Aandachtspunten bij aan- en uitkleden
  • Je houdt rekening met de wensen, gewoonten en gebruiken van de zorgvrager
  • Je benadert de zorgvrager respectvol, je let op privacy, schaamte-gevoelens en je hebt oog voor de culturele achtergrond zorgvrager
  • Je stimuleert de zorgvrager zichzelf aan te kleden. Adviseer over evt. hulpmiddelen
  • je past het tempo aan aan de zorgvrager
  • Je geeft advies  aan de zorgvrager over de juiste kledingkeuze passende bij hun handicap, gezondheidstoestand

Slide 18 - Slide

De kleding moet makkelijk aan te trekken zijn, bijvoorbeeld door een elastieken band, makkelijke sluitingen en rekbare stof.
De kleding moet makkelijk te wassen zijn 
De kleding moet veel vocht opnemen en warm of juist koel aanvoelen

Zorgvragers die veel transpireren, bijvoorbeeld omdat zij koorts hebben, kunnen het best kleding van natuurlijke stoffen (katoen, linnen) dragen. Natuurlijke stoffen nemen vocht op en geven koelte. Ze zijn ook makkelijk wasbaar.
Zorgvragers met besmettelijke aandoeningen of met minder weerstand tegen infecties, adviseer je katoen of linnen te dragen.
Katoen en linnen zijn op hoge temperaturen wasbaar, waardoor bacteriën gedood worden.
Een gemakkelijk zittende pyjama, soms met een vestje of trui erover, kun je adviseren aan bedlegerige zorgvragers. 

Kleding
Als verpleegkundige adviseer je soms de zorgvrager hoe ze hun kleding kunnen aanpassen aan hun handicap / gezondheidstoestand.

Wat voor kleding adviseer je een zorgvrager die koorts heeft en veel transpireert? Waarom?

Wat voor kleding adviseer je een zorgvrager die op bed ligt?  Waarom?

Slide 19 - Slide

De kleding moet makkelijk aan te trekken zijn, bijvoorbeeld door een elastieken band, makkelijke sluitingen en rekbare stof.
De kleding moet makkelijk te wassen zijn 
De kleding moet veel vocht opnemen en warm of juist koel aanvoelen

Zorgvragers die veel transpireren, bijvoorbeeld omdat zij koorts hebben, kunnen het best kleding van natuurlijke stoffen (katoen, linnen) dragen. Natuurlijke stoffen nemen vocht op en geven koelte. Ze zijn ook makkelijk wasbaar.
Zorgvragers met besmettelijke aandoeningen of met mindere weerstand tegen infecties, adviseer je katoen of linnen te dragen.
Katoen en linnen zijn op hoge temperaturen wasbaar, waardoor worden bacteriën gedood .
Een gemakkelijk zittende pyjama, joggingsbroek met t-shirt soms met een vestje of trui erover, kun je adviseren aan bedlegerige zorgvragers. 

Opdracht
TM Traject, Pers. basiszorg N4, theorie, PBZ1 Ondersteunen bij de persoonlijke lichamelijke verzorging'
Maak de volgende opdrachten:
1. Oriëntatie "Ondersteunen bij de persoonlijke lichamelijke verzorging". vraag 2 en 3
2. Hulp bieden bij de hygiënische verzorging: verwerkingsopdracht en begrijp je de theorie
3. Zelftoets: alleen vraag 4, 5 en 9

Let op: 
bij alle opdrachten alleen die vragen maken over de handelingen "wassen zorgvrager", "aan- en uitkleden" en  en "nagelverzorging".
 In week 4 behandelen we de overige handelingen!!!

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Lesdoelen bereikt?

  • Kun je 4 aandachtspunten bij het ondersteunen van een zorgvrager bij het wassen van de zorgvrager
  • Kun je 3 observatiepunten benoemen tijdens de persoonlijke verzorging.
  • Kun je 4 aandachtspunten bij het wassen van de geslachtsorganen benoemen.
  • kun je uitleggen waar je rekening mee houdt op welke plaats je de zorgvrager hygiënisch verzorgt.
  • weet je wat de juiste volgorde van aan- en uitkleden van de zorgvrager is met een aangedane zijde en
  • kun je uitleggen wat voor hem/haar geschikte kleding is bij zijn/haar gezondheidstoestand/ handicap


Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Wat vind je van de les ?
😒🙁😐🙂😃

Slide 22 - Poll

This item has no instructions

(Alvast toegewenst... ) 

Slide 23 - Slide

This item has no instructions