Afweer afrondende les

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Waarom heb je een huid?
Noem zoveel mogelijk dingen.

In welke huidlaag worden continu nieuwe opperhuidcellen gemaakt?

Waarom moet je huid beschermd worden tegen UV straling?
Kies het beste (minst vage) antwoord

1. UV straling zorgt voor mutaties in het DNA
2. UV straling zorgt voor beschadiging van de cel
3. UV straling veroorzaakt altijd kanker
4. UV straling heeft effect op de deling van cellen

Antistofproducerende cel + tumorcel = gefuseerde cel die deelt én antistoffen produceert

Antistoffen 'markeren' dus ziekteverwekkers, zodat ze makkelijker op te eten zijn. Welk type cel 'eet' ziekteverwekkers op?

Antistoffen zijn specifiek. Wat betekent dat?

1. Ze werken alleen tegen kanker
2. Ze werken tegen één soort ziekteverwekker
3. Geen één antistofmolecuul is hetzelfde
4. Ze werken tegen allerlei ziekteverwekkers

Hoeveel verschillende antistoffen kan één witte bloedcel maken?

1. 1
2. 2
3. best veel
4. witte bloedcellen maken geen antistoffen

Wat is fagocyteren ?

1. opvreten van ziekteverwekkers door witte bloedcellen
2. de specifieke afweer van T cellen
3. de specifieke afweer van B cellen
4. verhoogde bloedingsneiging

Specifieke afweer is afweer ....

1. .. door de huid
2. ... door fagocytose
3. .. door koorts
4. ... door antistoffen

Hoe 'weet' een B-lymfocyt dat hij moet gaan delen en specialiseren tot plasmacel?

1. Hij is in contact geweest met een wond
2. Hij is in contact geweest met een antigeen
3. Hij is in contact geweest met een antistof
4. Hij is in contact geweest met een allergeen

Waar in het lichaam wachten B- en T-lymfocyten tot ze in actie kunnen komen?

1. Alleen in de lymfeknopen
2. In het beenmerg en in de lymfeknopen
3. In de milt en de lymfeknopen
4. In de thymus en het beenmerg

Juist

Onjuist

Het griepvirus leidt niet tot de vorming van geheugencellen, omdat je ieder jaar wel de griep kunt krijgen.

Macrofagen hebben niets te maken met antistoffen, en zijn alleen belangrijk in de algemene afweer.

Ook zonder Tc cellen kan je een virusinfectie bestrijden, omdat antistoffen ook virussen aanvallen

Je bent actief immuun geworden tegen een bepaalde ziekteverwekker als je... (kies het beste antwoord)

1. de ziekte hebt gehad
2. ingeënt bent tegen deze ziekte
3. antiserum tegen deze ziekte hebt gekregen
4. ingeënt bent of de ziekte hebt gehad

Een nadeel van passieve immuniteit is...

1. het is duur omdat het maken van antistoffen duur is
2. het is kortdurend omdat de antistoffen afgebroken worden
3. het is kortdurend omdat de antistoffen maar kort aangemaakt worden door je lichaam
4. het is gevaarlijk om antistoffen in je lichaam te spuiten

Bij reuma worden de cellen van kraakbeen aangetast door T-lymfocyten. Andere cellen blijven intact. Hoe kan dat?

1. Kraakbeencellen hebben ander DNA
2. Kraakbeencellen hebben andere antigenen
3. Kraakbeencellen hebben andere antistoffen
4. Kraakbeencellen zijn kwetsbaarder dan andere cellen

Is de celwand onderdeel van de plantencel?

1. Ja, het zit om elke cel
2. Nee, het is tussencelstof

Op de afbeelding zien we een tabaksplant. Deze plant heeft de gifstof nicotine in zijn bladeren. Dit is een voorbeeld van...

1. mechanische afweer
2. chemische afweer
3. een combinatie van chemische en mechanische afweer
4. Signaalstoffen

Bloedgroep bepalen

• P heeft dus bloedgroep A
• Q heeft bloed groep B
• R heeft bloedgroep AB
• S heeft bloedgroep 0

Bloedgroepen

- Bloedgroep A

- Bloedgroep B

- Bloedgroep AB

- Bloedgroep 0

- Antistoffen

- Antigenen

9.4:  +  of - bloedgroep

Resusfactor: aanwezigheid van resusantigeen op je bloedcel

Rh+ = resuspositief, resusfactor aanwezig

Rh- = resusnegatief, geen resusfactor aanwezig

Bloed heeft van nature geen antistof tegen resus. Ontstaat pas bij besmetting

Resusfactor

Resusantigenen

- Rh+ als je het resusantigeen 

hebt op je bloedcellen.

- Rh- als je geen resusantigeen

hebt op je bloedcellen.

Resusbaby

• Als de moeder is resusnegatief is, en is in verwachting van een resuspositief kind dan komt de resusfacot van de vader. 
• Bij deze zwangerschap levert dat geen problemen op
• Bij bevalling: contact tussen bloed moeder en kind -> moeder maakt anti-resus en geheugencellen 
  
• Bij tweede zwangerschap: anti-resus door placenta naar foetus -> bloedafbraak bij het kindje
  

Resusfactor

In deze afbeelding is te zien wat er gebeurt als een vrouw in verwachting is van een resuspositief kindje.