Les 1

Examentraining Cel, Weefsel & Huid

www.ntr.nl

Gewrichten

Het openen van je mond, hurken en je neus aanraken: de bewegingen die je maakt worden mogelijk gemaakt door gewrichten. Het gewricht is de verbinding tussen twee beenderen.

Beenderen worden bewogen door spieren. Die beweging is mogelijk door een beweeglijke verbinding tussen twee beenderen: het gewricht. Voorbeelden van gewrichten zijn het kniegewricht, de elleboog, de enkel en het kaakgewricht. Kapsels en banden zorgen ervoor dat de botdelen bij elkaar blijven.

Bouw gewricht

- gewrichtskapsel

- gewrichtsbanden

- gewrichtsuiteinden

- slijmbeurs

- gewrichtsholte

- gewrichtskraakbeen

De genoemde onderdelen moet je kunnen benoemen.

De binnenste laag van het gewrichtskapsel scheidt het synoviaal vocht af. Dit vocht wordt ook wel gewrichtssmeer genoemd. De gewrichtsholte is gevuld met synoviaal vocht.

De gewrichtsuiteinden worden door de gewrichtskapsels en gewrichtsbanden bij elkaar gehouden.

Gewrichtsbanden noem je ook wel ligamenten. Voorbeelden van ligamenten zijn de kniebanden. Ook wervels zijn door ligamenten met elkaar verbonden.

https:

masterclass gewrichten

Gewricht

Beweeglijke verbinding tussen twee botstukken

• Straffe gewrichten
• Beweeglijke gewrichten

Gewrichten kun je onderverdelen in straffe gewrichten en beweeglijke gewrichten.

Straf gewricht

Weinig bewegingsruimte.

Gewrichtsvlakken vergroeid tot een taai kussentje van kraakbeen.

Gewrichten die weinig beweging van de verschillende botdelen toelaten, noem je straffe gewrichten. Bij straffe gewrichten zijn gewrichtsuiteinden vergroeid tot een taai kussentje van kraakbeen.

Voorbeelden van straffe gewrichten zijn:

• de handwortelbeenderen onderling
• de meeste voetwortelbeenderen onderling
• de verbinding tussen de voetwortelbeenderen en de middenvoetsbeenderen
• de verbinding tussen het scheenbeen en het kuitbeen
• de verbinding tussen het heiligbeen en het darmbeen

Beweeglijke gewrichten

Gewrichten die gemakkelijk kunnen bewegen.

-scharniergewricht

-rolgewricht

-draaigewricht

-eigewricht

-zadelgewricht

-kogelgewricht

Scharniergewricht

Buigen en strekken

Bijv.  knie, elleboog, vingerkootjes

• het kniegewricht
• het ellebooggewricht
• de verbinding van de vingerkootjes onderling
•  de verbinding van de teenkootjes onderling
•  de verbinding van de middenhandsbeentjes met de vingerkootjes

de verbinding van de middenvoetsbeentjes met de teenkootjes

Rolgewricht

• draait naar links of rechts, 
• draait om ander botstuk heen

Bijv. spaakbeen en ellepijp

Een rolgewricht kan naar links of naar rechts draaien. Daarbij draait het ene beenstuk om het andere beenstuk heen. Een voorbeeld van een rolgewricht is de verbinding van het spaakbeen met de ellepijp.

Draaigewricht

Draait in een ring die door een ander bot is gevormd.

Bijv.  atlas en draaier

Bij een draaigewricht draait een bot in een ring die door een ander bot gevormd wordt. Een voorbeeld van dit gewricht is de verbinding van de atlas (bovenste halswervel) met de draaier (tweede halswervel).

Kogelgewricht

• kop en kom
• meest beweeglijk

Bijv.  schoudergewricht en heupgewricht

Een kogelgewricht bestaat uit een kop en een kom. De kop heeft de vorm van een kogel. Zo’n gewricht heeft de grootste bewegingsmogelijkheid en laat bewegingen in verschillende richtingen toe. Het is een beweeglijk gewricht. Voorbeelden van kogelgewrichten zijn:

schoudergewricht: de verbinding van het opperarmbeen (kop) met het schouderblad (kom)

heupgewricht: de verbinding van het dijbeen (kop) met het heupbeen (kom)

Een kogelgewricht heeft de grootste bewegingsmogelijkheid. Dit gewricht laat bewegingen in verschillende richtingen toe. Dit komt doordat de kogel van het ene been kan bewegen in de gewrichtskom van het andere been. Voorbeelden van kogelgewrichten zijn het schoudergewricht en het heupgewricht.

Eigewricht

• lijkt op kogelgewricht
• wordt beperkt aan een kant

Bijv. tussen vingers en  middenhandsbeentjes 

Een eigewricht heeft verschillende bewegingsmogelijkheden. Het gaat om kleine bewegingen. De vorm lijkt op het kogelgewricht, maar bij een eigewricht is de kop niet rond, maar eivormig. Een voorbeeld van een eigewricht is de verbinding tussen de atlas en de gewrichtsvlakjes van het achterhoofd.

De pols bestaat uit meerdere gewrichten en lijkt nog het meeste op een eigewricht. Een eigewricht lijkt op een kogelgewricht, maar kan door zijn ovale vorm beperkt bewegen. 

Zadelgewricht

beweging tussen twee vlakken die op elkaar staan

Bijv. duim met handwortel

Een zadelgewricht maakt beweging mogelijk in twee richtingen die loodrecht op elkaar staan. Een voorbeeld van dit gewricht is de verbinding van de duim met de handwortel. De duim kan helemaal vlak op de hand aansluiten als je deze buigt. De ruim rijkt dan tot aan de pink.

Herhalen botten

Wat is een voorbeeld van een straf gewricht?

1. elleboog
2. knie
3. verbinding spaakbeen en ellepijp
4. verbinding kuitbeen en scheenbeen

Wat is het meest beweeglijk gewricht?

1. scharniergewricht
2. draaigewricht
3. rolgewricht
4. kogelgewricht

Wat voor een beenstuk ligt voor het kniegewricht?

1. Kuitbeen
2. Knieschijf
3. Thorax
4. kogelgewricht

Welk gewricht verbindt de vingerkootjes met elkaar?

1. een scharniergewricht
2. een kogelgewricht
3. een rol en draai gewricht
4. een eigewricht

Door wat wordt het scharniergewricht gevormd?

1. de ellepijp en het opperarmbeen
2. spaakbeen en de ellepijp
3. het schouderblad en het opperarmbeen

Met wat voor gewricht zijn de voetwortelbeentjes onderling verbonden?

1. Eigewricht
2. Kogelgewricht
3. Strafgewricht

Welk soort gewricht is het kniegewricht?

1. zadelgewricht
2. scharniergewricht
3. kogelgewricht
4. rolgewricht

Wat is een voorbeeld van een straf gewricht?

1. elleboog
2. knie
3. verbinding spaakbeen en ellepijp
4. verbinding kuitbeen en scheenbeen

Wat is het meest beweeglijk gewricht?

1. scharniergewricht
2. draaigewricht
3. rolgewricht
4. kogelgewricht

Opdracht

Ga naar opdrachten in teams.

MODETH Les 1 opdracht 4

Gewrichten

Gezamenlijk nakijken

Tijd over:

 3x Links : gewrichten 

https://www.bioplek.org/animaties/spieren_botten/gewrichtenx.html

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Bouwgewricht/bouwgewricht.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Skelet/beenverbindingen.htm

Opdracht

https://www.bioplek.org/animaties/spieren_botten/gewrichtenx.html

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Bouwgewricht/bouwgewricht.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Skelet/beenverbindingen.htm

Opdracht 

Ga naar opdracht in teams. 

MODTH M4 les 1 opdracht 1 woordzoeker

https://woordzoekerfabriek.nl/oplossen/rBALOicXhVBoeNYYNXQnOPldqVPr8efD.html

Vandaag

Herhalen 

De formatieve toets

Leerdoelen

De student maakt de formatieve toets over de gezichtsmassage