11.1 Man en vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga zitten volgens de plattegrond

H11.1 Man en vrouw

Leerdoelen 11.1 Man

- Je kan de onderdelen en functies van het voortplantingsorgaan van de man benoemen.

- je kan in je eigen woorden vertellen wanneer de zaadballen zaadcellen gaan maken,

- je kan de weg die de zaadcellen afleggen uitleggen

Geslachtsorgaan man

Ken je alle onderdelen?

1 = urinebuis

2 = eikel

3 = voorhuid

4 = urineblaas

5 = zaadblaasje

6 = prostaat

7 = zaadleider

8 = zaadbal

9 = balzak

Spermacellen

Wanneer hormonen vanuit de hypofyse worden afgegeven aan de zaadballen, start de productie van zaadcellen/spermacellen.

Hiernaast maken de zaadballen vanaf dit moment ook het hormoon testosteron.

Puberteit jongens

• In zaadballen ontstaan zaadcellen
• Bijballen slaan deze op
• Bij een zaadlozing vervoert de zaadleider zaadcellen
• Zaadblaasjes en prostaat voegen vocht toe (daarna heet het sperma).

Jongens zijn vruchtbaar vanaf hun eerste zaadlozing (soms tijdens de slaap = natte droom).

Zaadlozing

1. Zaadcellen opgeslagen in de bijballen gaan door de zaadleider omhoog
2. Zaadcellen gaan langs het zaadblaasje en de prostaat, vocht wordt toegevoegd > het is nu sperma.
3. Een spiertje sluit de toegang af van de blaas naar de urinebuis.
4. Uitsluitend sperma kan nu via de urinebuis naar buiten.

Geslachtsorgaan man

Welke onderdelen ken je al?

1 = 

2 = 

3 = 

4 = 

5 = 

6 = 

7 = 

8 = 

9 = 

Geslachtsorgaan man

Ken je alle onderdelen?

1 = urinebuis

2 = eikel

3 = voorhuid

4 = urineblaas

5 = zaadblaasje

6 = prostaat

7 = zaadleider

8 = zaadbal

9 = balzak

Aan de slag!

Maken:

3 t/m 8 (blz 9)

is ook huiswerk

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen.

Leerdoelen 11.1 vrouw

- je kan in je eigen woorden vertellen waardoor en wanneer er in de eierstokken eicellen gaan rijpen,

- Je kent de verschillende stappen van een eisprong

- Je kent de verschillende fases van de menstruatiecyclus, zie bron 7

- Je kunt uitleggen wat er tijdens de menstruatie gebeurt.

Een vrouw is vruchtbaar als...

Cyclus van de vrouw

Een man is in principe 'altijd' vruchtbaar want maakt altijd zaadcellen aan.

In de eierstokken van een vrouw rijpt iedere maand (28 dagen) maar 1 eicel. Als de eicel rijp is komt het vrij. Je lichaam maakt zich klaar voor een mogelijke zwangerschap. Meestal vindt er geen bevruchting plaats en dan wordt een vrouw ongesteld. Het proces begint dan weer opnieuw.

Een cyclus duurt ongeveer 28 dagen..

Menstruatie dus ook om de 28 dagen

Gebeurtenissen tijdens menstruatiecyclus:

1. eicel rijpt

2. baarmoederslijmvlies groeit

3. eisprong

4. menstruatie

Tijdens de menstruatie wordt het verdikte deel van het baarmoederslijmvlies afgestoten.

Rijping eicellen

• In de eierstokken liggen (onrijpe) eicellen
• De eileider vervoert eicellen naar de baarmoeder
• Een eicel rijpt in een follikel in een eierstok. Na ongeveer 2 weken is die rijp, barst deze uit de follikel en komt in de eileider.                  = ovulatie         
• * een meisje is vruchtbaar als haar eicellen gaan rijpen

www.bioplek.org

Welke 4 gebeurtenissen vinden plaats in een menstruatiecyclus.
In de juiste (logische) volgorde!

 Hormonen en menstruatiecyclus

Menstruatiecyclus wordt geregeld door hormonen uit de hypofyse 

en de hormonen progesteron en oestrogeen.

• Hypofysehormoon     -> zorgen dat de follikel gaat groeien

• Oestrogeen                -> wordt gemaakt door follikel vooral vóór ovulatie

(baarmoederslijmvlies wordt daardoor dikker en ovulatie vindt plaats)

• Progesteron               -> wordt gemaakt door lege follikel na de ovulatie. 

Zorgt ervoor dat baarmoederslijmvlies dik en goed doorbloed blijft.

Menstruatiecyclus

Bij de geboorte van een meisje zijn alle eicellen al aanwezig in de eierstokken

1. waar
2. niet waar

Op welke dag vindt meestal de eisprong plaats tijdens de menstruatiecyclus

1. 13
2. 14
3. 15
4. 16

Menstruatiecyclus: Hoe lang blijft een eicel bevruchtbaar?

1. 14 dagen
2. 28 dagen
3. 12 - 24 uur
4. 0 - 12 uur

1. Op dag 1 van de menstruatie cyclus begint de menstruatie
2. Op dag 1 van de menstruatie begint een eicel te rijpen

1. 1 is waar
2. 2 is waar
3. 1 en 2 zijn waar
4. 1 en 2 zijn niet waar

Welke functie heeft het baarmoederslijmvlies ?

1. Zorgt ervoor dat een meisje ongesteld wordt
2. Heeft geen functie
3. Zorgt ervoor dat een bevruchte eicel kan innestelen
4. Zorgt ervoor dat de hypofyse geslachtshormonen gaat afgeven

Aan de slag!

Maken:

10 t/m 19 (sterretjes opdrachten alleen voor vwo)