Les 60/ 61 3H schooljaar 2024/25 (kw 25)

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Willkommen!

Lernziele für diese Woche

1. Je kunt informatie vinden en begrijpen in alledaags materiaal.
   
2. Je kunt belangrijke feitelijke informatie in artikelen begrijpen.
   
3. Je kunt het woordenboek gebruiken.

Leesvaardigheid Duits

Wörterbuch

Hoe zoek je Entwicklungsländer op in het woordenboek

1. Entwicklungs Länder
2. Entwicklung en Land
3. Entwicklungsländer

Hoe zoek je Großstädte op in het woordenboek?

1. Großstädte
2. Groß en Städte
3. Groß en Stadt
4. Groß en Stad

Uit welke twee woorden bestaan het volgende samengestelde zelfstandig naamwoord: Polizeipraktikum

Zet in de goede alfabetische volgorde
Freispruch - freundlich - Frechheit - fressen freisprechen - freuen

Pak het woordenboek en zoek de eerste betekenis van dit woord op:
Einflüsse

Pak het woordenboek en zoek de eerste betekenis van dit woord op:
Gegenstand

MEERDERE BETEKENISSEN

• Sommige woorden hebben meerdere betekenissen: gebruik niet de eerste betekenis die in het woordenboek staat, maar kijk of het past in de zin!

Moet je alles opzoeken?

Je hoeft niet altijd direct een woord op te zoeken:

Soms kun je het woord 'herkennen', bijvoorbeeld aan: de klank of omdat het op een Nederlands woord lijkt

Soms kun je de betekenis van een woord uit de context halen: Zwei Jungen aus Berlin konnten ihr Haus nicht mehr finden, sie hatten sich verirrt.

Wie funktioniert das Wörterbuch?

1. Alfabet

2. Werkwoordsvormen

3. Meervoudsvormen

4. Samengestelde woorden 

5. Meerdere betekenissen

Das Wörterbuch: werkwoorden

Het woordenboek laat nooit vervoegingen van werkwoorden zien!
 
Hoe vind je dan de juiste vertaling en vorm van een werkwoord?

• Je zoekt het hele werkwoord op in het woordenboek en past dan de werkwoordregels toe. (esttenten-regel en voltooid deelwoordregels)
• Voorbeeld 'hij loopt': In het woordenboek vind je het hele werkwoord 'lopen' (= 'laufen').
  

Das Wörterbuch: zelfstandige naamwoorden

Het woordenboek kan op verschillende manieren laten zien of een woord een der, die, of das-woord is.

(Check vooraf goed hoe jouw woordenboek het doet!)

3 Opties:

Achter het woord staat m, v, of o  (mannelijk, vrouwelijk, onzijdig).

Achter het woord staat m, w, of s (männlich, weiblich, sächlich).

Achter het woord staat der, die of das.

Das Wörterbuch: zelfstandige naamwoorden

In het woordenboek staan géén meervoudsvormen. Je zoekt dus altijd naar een woord in het enkelvoud! 

bv: Väter     zoek je bij     Vater

      Menschen     zoek je bij     Mensch

Das Wörterbuch: samengestelde woorden

De meesten samengestelde woorden staan niet in het woordenboek.
 
Hoe vind je dan de juiste vertaling van een woord?

• Het is belangrijk dat je de woorden waaruit het woord is opgebouwd uit elkaar kunt halen. Je zoekt dan de betekenissen van de losse woorden op en je vindt de betekenis van het samengestelde woord.
• Haustür -> Haus + Tür = huisdeur of voordeur
• Hundenrasse -> Hund + Rasse = hondenras (soort hond)

Das Wörterbuch: meerdere betekenissen 

Sommige woorden hebben meerdere betekenissen: gebruik niet de eerste betekenis die in het woordenboek staat, maar kijk of het past in de zin/context!

Zusammengefasst...

In het woordenboek vind je:

1. of een woord een der, die of das woord is
2. alleen hele werkwoorden, geen vormen van een werkwoord
3. alleen enkelvoud, geen meervoud
4. alleen losse woorden, geen samengestelde woorden

Wat is het hele werkwoord van
geflogen

1. geflogen
2. flogen
3. gefliegen
4. fliegen

Wat is het hele werkwoord van
genommen

1. genommen
2. nommen
3. nehmen
4. nahmen

Welke woorden zitten in
Grünanlage

1. Grü-nanlage
2. Grün-anlage
3. Grünan - lage

Welke woorden zitten in
Krankenhausbett

Sucht ...

verwandelte

ausgebrannt

mustert

träumte

veranderd, omgetoverd

uitgebrand

scherp aankijken, keuren

droomde

Complete Uitdrukkingen!

• Das kann man nicht auf Pump kaufen.
• Johann wurde zur Rede gestellt.
• Er will ihm den Marsch blasen.

Vertaal de zinnen met gebruik van je woordenboek.

op de pof kopen

ter verantwoording roepen

lage mening

Voor de winst...

• Wer kehrt das Zimmer?
• Das ist ein Naturdenkmal.
• Es gibt dort keine Zivildienst.
• Das ist ein physikalischer Effect.

Zoek op:  kehrt - Naturdenkmal - Zivildienst - physikalischer

vegen

natuurmonument

vervangende dienst

natuurkundig

Lesen mit Wörterbuch

K6 L5

S. 152/ 153

Aufgabe 12

Oefentoets

• alleen woordenboek toegestaan
• geen gesprekken
• je hebt vragen, schrijf het op een kladpapier
• antwoorden komen aan het eind 

Viel Erfolg!!!!

ENDE

 Noch Fragen?

Schönes Wochenende!