4.03 Taalverandering

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Taalverandering

Vandaag:

- Taalverandering

Aan het einde van de les kun je vertellen hoe nieuwe woorden ontstaan en wat een 'leenwoord' is. 

Wat valt onder taalverandering?

Nieuwe woorden: Taal verandert continu door de toevoeging van nieuwe woorden, vaak leenwoorden uit andere talen of nieuwe combinaties van bestaande woorden.

Verandering in uitspraak: De uitspraak van woorden kan veranderen, soms spontaan, soms als gevolg van klankwetten die beschrijven hoe klanken in een taal veranderen, aldus Wikipedia.

Verandering in zinsbouw: De zinsbouw van een taal kan evolueren, waarbij nieuwe constructies of veranderingen in bestaande constructies ontstaan.

Taalcontact: Interactie tussen verschillende talen kan leiden tot taalverandering, bijvoorbeeld door de opname van woorden of zinsbouwpatronen uit een andere taal.

Sociale factoren: Sociale veranderingen, zoals migratie, kunnen ook van invloed zijn op taalverandering.

Domino-effect: Taalveranderingen hebben vaak een domino-effect, waarbij een kleine verandering in de ene plaats een reeks andere veranderingen in de taal kan veroorzaken.

Historische verandering: Taalverandering is een continu proces en kan teruggevolgd worden door de geschiedenis van een taal

Welke 'oude' woorden ken je?

Leenwoorden

Wat is een leenwoord?

Wat is het meest uitgeleende Nederlandse woord en komt terug in 57 andere talen?

1. Boot
2. Baas
3. Aardappel
4. Tulp

Uit welke taal hebben wij het woord 'Humor' geleend?

1. Duits
2. Pools
3. Frans
4. Engels

Uit welke taal hebben wij het woord 'Robot' geleend?

1. Tsjechisch
2. Duits
3. Amerikaans
4. Russisch

Wat is straattaal nou
eigenlijk?

Straattaal:

Het taalgebruik van jongeren in grote meertalige steden die Nederlandse woorden en uitdrukkingen vervormen of vervangen door materiaal uit andere talen zoals bijvoorbeeld het Sranan (Surinaamse taal), Marokkaans (Arabisch en/of Berber) en/of (Amerikaans-) Engels.

Wanneer is straattaal ontstaan?

1. eind 20e eeuw
2. eind 19e eeuw
3. Begin van het jaar 2000

Uit welke taal is het woord 'Doekoe' afgeleidt?

1. Antiliaans
2. Surinaams
3. Marrokaans
4. Turks

Hoe komt het dat veel jongeren straattaal overnemen?

1. Het wordt gebruikt in songteksten
2. Jongeren zijn gevoelig voor populariteit en nemen dit van elkaar over.
3. Jongeren die straattaal spreken zijn vaak tweetalig opgevoed en leren dit thuis.

Wat zou volgens jou een nieuw woord moeten zijn?

Aan de slag

Werkboekje!