4.3 Isoleren

• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Kennen en kunnen: herhaling

Wat heb je nodig:

Rekenmachine, schrift, pen

Wat ga je doen:

Noteer de 6 verschillende energiebronnen met voor en nadeel

Test 1

Leg uit wat het versterkte broeikaseffect is en wat de gevolgen ervan zijn.

Herhaling kennenlijst les 1 Kennenlijst.

Denken delen en uitwisselen. Noteer (in stilte) bij ieder puntje wat jij nog weet.

• Wat zijn energiebronnen.
• Wat zijn fossiele energiebronnen.
• Wat is biomassa.
• Wat is aardwarmte.
• Wat is kernenergie.
• Wat is zonneenergie en windenergie.

Deel je antwoorden met je buurvrouw / buurman (rustig)

Doormiddel van aanwijzen worden de antwoorden uitgewisseld met de klas.

Kennenlijst.

• Wat zijn de drie vormen van warmte transport
• Hoe kun je de warmtetransport tegen gaan
• Isoleren van een huis

Kunnenlijst

Warmte transport of warmte overdracht

Warmte (een vorm van energie) kan op drie manieren verplaatsen.

1. geleiding
2. stroming
3. straling

Warmte transport of warmte overdracht

Net als water, wind en knikkers gaat ook energie van een plaats met veel energie (warmte) naar een plaats met weinig energie (warmte).

Deze verplaatsing noemen we warmte transport.

Omdat wij de warmte willen vasthouden (in huis of rond je lichaam) noemen we dit warmte verlies.

Warmte transport of warmte overdracht

Als de warmte door een metaal gaat noemen we deze vorm van transport geleiding.

Alle metalen kunnen de warmte goed geleiden, alle andere stoffen houden de warmte meer tegen en zijn isolatoren.

Warmte transport of warmte overdracht

Als de warmte met een vloeistof of een gas mee gaat (de moleculen van het gas of de vloeistof gaan sneller bewegen en nemen zo de warmte mee) noemen we dit stroming.

Warme lucht is lichter dan koude lucht dus de warme lucht stroomt omhoog. Dit geldt ook voor een vloeistof.

Demo

Stroming 1.

De docent laat zien dat een warme vloeistof naar boven stroomt. Let op de paarsekleur van de kleurstof.

Stroming 2. Je ervaart zelf dat warme lucht omhoog stroomt.

• Steek het waxinekaarsje aan.
• Voel naast de vlam (10 cm) en boven de vlam (30 cm).
• Waar is het het warmste?

Warmte transport of warmte overdracht

Als er geen tussenstof is kan de warmte zich ook verplaatsen. Dit noemen we straling. (Zonlicht komt middels straling op de aarde, tussen de zon en de aarde zit geen stof = vacuum).

De stralingswarmte is heel plaatselijk, ga maar even vanuit de zon naar de schaduw.

Isolatie

Het tegen gaan van warmtetransport noemen we isolatie.

De beste isolator is stilstaande lucht, tussen veren, haren, isolatieschuim, dubbelglas, ... zit altijd een laagje lucht die nergens heen kan. Dit zorgt voor de isolatie

Isolatie

Omdat warmte stroming omhoog is verliest een huis de meeste warmte door het dak.

Ook je kopje thee blijft langer warm als je het aan de bovenkant isoleert (een dekseltje). Dit helpt meer dan het isoleren van de zijkant vanhet bekertje.

Vragen

Neem je telefoon of je laptop er bij en meld je aan op Lesson-up (student of leerling).

Noteer je eigen naam of namen in.

Vul de code in.

Leg ook je rekenmachine klaar!

Voor iedere vraag heb je 10 seconde, dus zit klaar.

Test 2 Welke manier van warmtetransport gaat door een metaal?

1. geleiding
2. stroming
3. straling

Test 3 Welke manier van warmtetransport gaat door een vloeistof?

1. geleiding
2. stroming
3. straling

Test 4 Warme lucht stroomt ...

1. omlaag
2. omhoog

Test 5 De zon verwarmt de aarde door

1. geleiding
2. stroming
3. straling

Test 6 Hoe heet het als je de warmte binnen wilt houden en je werkt de warmtetransport tegen

1. straling
2. stroming
3. geleiding
4. isolatie

Klassenopdracht (of huiswerk als het niet af is)

Wat moet je doen:

Leren paragraaf 4.3

Invullen kennenlijst deel 3

Maken opdrachten 21 t/m 27uit het boek (blz 154/155)

Wat kun je doen:

Samenvatting of mindmap maken van paragraaf 4.3

2 vragen verzinnen voor de docent

kunnenlijst bestuderen en/of filmpjes bekijken

Starter for Ten (antwoorden)

Antwoorden zijn te vinden in de vorige les (kijk op de digitale studiewijzer)