Het spijsverteringsstelsel

• Gezond en wel
• Secundair onderwijs

Het spijsverteringsstelsel

De spijsvertering

DEF: dit is het geheel van organen dat instaat voor

• opname voedingsmiddelen
• vertering voedsel
• uitscheiden afvalstoffen

• proces begint bij mond, eindigt bij anus
• eten wordt afgebroken tot voedingsstoffen, worden opgenomen in het bloed
• zorgt voor verwijdering van afvalproducten

De stofwisseling

DEF: dit is het proces waarbij voedingstoffen worden omgezet in bruikbare stoffen voor het lichaam = metabolisme

Enkele begrippen

Verteren = voedsel afbreken tot kleine deeltjes die dan door het bloed kunnen worden opgenomen.

Bouwstoffen = stoffen die je nodig hebt om te groeien, sterk te worden. Deze stoffen haal je uit wat je eet en drinkt.

Energie = de kracht die je nodig hebt om iets te doen.

1. De mond

Het is de plaats waar eten ons lichaam binnenkomt. In de mond begint de vertering.

Taak van de mond

• voedsel wordt kleiner gemaakt
• speeksel wordt toegevoegd = eerste verteringssappen

2. De slokdarm

• 25 cm lang
• Verbind de mond met de maag
• De voedselbrij wordt door de spieren in de slokdarm naar de maag geduwd = transportfunctie (taak)

Peristaltische beweging in de slokdarm

3. De maag

Na de slokdarm komt de maag 

• In de maag wordt het voedsel gekneed en met het maagsap vermengd.
• Het maagsap zorgt voor de verdere vertering van ons voedsel

Taak van de maag

• kneden en fijnmaken van voedsel
• doden van bacteriën
• afbreken van eiwitten en vetten 

Braken 

= het ongewild teruggeven / overgeven van een deel van de maaginhoud en soms van de  twaalfvingerige darm via de mond

NIET TE VERWARREN MET OPRISPING/ BOERTJE

4. De twaalfvingerige darm, de lever en de alvleesklier

Vanuit de maag komt het zure voedsel in de twaalfvingerige darm 

• lever maakt galsap
• galblaas is tijdelijke opslagplaats voor gal van de lever
• alvleesklier (= pancreas) maakt alvleessap en staat in voor aanmaak insuline en hormonen

alvleesklier

A

galblaas

G

twaalfvingerige darm

T

Taak van de twaalfvingerige darm

• gal en darmsappen worden toegevoegd aan de voedselbrij
• de vetten worden uit de voedselbrij genomen
• het zuur uit de maag wordt onschadelijk gemaakt 

5. Dunne darm

De dunne darm is 5m lang. Hierin vindt de grootste opname van voedingsstoffen plaats.

De darmwanden zijn sterk geplooid om een zo groot mogelijk contactoppervlak te krijgen.

Taak van de dunne darm

• bruikbare voedselbestanddelen worden door de darmwand aan de bloedbaan doorgegeven 

6. Dikke darm

Onverteerbare resten komen vanuit de dunne darm in de dikke darm terecht. Deze is ongeveer 1,5m lang.

De functie van de dikke darm is...

• het onttrekken van water (indikken van de resten)

7. Endeldarm

• Afvalproducten worden hier verzameld tot de anus zich ontspant
• 35 cm lang 

endeldarm

8. Anus

• Zorgt bij ontspanning voor uitscheiding van de stoelgang 

Wat is de functie van de slokdarm?

1. Voedsel verteren en opnemen
2. Speeksel produceren
3. Gas uit het lichaam verwijderen
4. Voedsel naar de maag transporteren

Hier vindt de grootste opname van voedingsstoffen plaats?

1. Mondholte
2. Maag
3. Dunne darm
4. Dikke darm

Zorgt bij ontspanning voor uitscheiding van de stoelgang

1. Maag
2. Anus
3. Dikke darm
4. Endeldarm

Het ongewild naar buiten brengen van de inhoud van de maag en soms de twaalfvingerige darm via de mond

1. Verteren
2. Bouwstoffen
3. Braken
4. Energie

De ingang van het spijsverteringskanaal

1. De mond
2. De maag
3. De slokdarm
4. De twaalfvingerige darm