8.3 Voedsel op aarde

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

8.3 Voedsel op aarde

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat het verschil is in schaalniveau en voedselkringlopen tussen de landbouw vroeger en nu.
• Je kunt uitleggen waarom er een voedselcrisis dreigt.
• Je kunt uitleggen welke maatregelen de voedselcrisis oplossen

8.2

Even herhalen

De wereldbevolking zal waarschijnlijk niet verder groeien dan 10 miljard omdat?

1. De natuur dan hard zal ingrijpen met veel natuurrampen
2. Het aantal kinderen dat erbij komt niet langer meer groeit
3. We kunnen niet meer mensen voeden,dus hongersnood en doden

Als de wereld bevolking toch 11 miljard wordt dan komt dat doordat:

1. Er toch meer kinderen worden geboren
2. omdat mensen ouder worden

Het urbanisatietempo in Nederland ligt hoger dan het urbanisatietempo in Nigeria

1. Waar
2. Niet waar

Wat heb je gisteravond gegeten?

Waar komt ons eten vandaan? 1. product. 2. land van herkomst.

19e eeuw: lokaal voedsel

• Voedsel vooral uit Nederland
• Boeren hadden een gemengd bedrijf: akkerbouw en veeteelt
• Schapen graasden overdag op het land. De mest werd gebruikt voor het bemesten van het akkerland. 
• Voedselkringloop was dicht bij huis. Boeren waren min of meer zelfvoorzienend. Producten werden dicht bij huis verkocht en het vee leefde van lokale producten. 

Voedselkringloop vroeger

Alles speelt zich af in de directe omgeving van de boerderij: weinig spullen van buiten.  Bijvoorbeeld: Bosstrooisel, hooi en plaggen in de stal met schapen, en mest eruit op de akker.

Tegenwoordig vind je eigenlijk geen gemengde bedrijven meer. Waarom niet?

Nu komen dus spullen van buiten de directe omgeving. Wat haalt de boer nu van buiten de directe omgeving?

Voedselproductie nu

Nu specialiseren boeren zich: veeteelt of akkerbouw

Want ze willen een hoge opbrengt. Dit kan met schaalvergroting (steeds grotere bedrijven).  

Vroeger een paar varkens, nu 3.000 varkens.

Vroeger productie voor zichzelf, nu productie voor anderen om omzet (en winst) maken

Globalisering

• Voedselproductie is sterk veranderd
• Zo veel mogelijk produceren voor zo weinig mogelijk geld
• Dit kan alleen door specialisatie en schaalvergroting

Globalisering in de landbouw

Ons eten komt overal vandaan, sla uit Spanje, boontjes uit Marokko, rundvlees uit Argenitinie, en wijn uit Australië. En wij exporteren ook weer veel naar het buitenland

Veel producten in Nederland worden in het buitenland verbouwd. Ook ingrediënten voor voedsel voor dieren in Nederland bijvoorbeeld.

Voedselcrisis

Er is genoeg voedsel in de wereld om alle mensen te voeden…en toch dreigt er een voedselcrisis .  Er zijn zijn voedseltekorten en stijgende prijzen. Hoe is dat mogelijk?  Er zijn 4 oorzaken:

Oorzaak 1: de wereldbevolking

groeit dus meer voedsel nodig

Oorzaak 2: Ongelijke voedselverdeling

De voedselafdruk van westerse landen is groter

- westerse landen halen veel eten uit het buitenland, en hebben dus meer eten en drinken

voedselafdruk: het aantal hectares dat nodig is om voedsel te verbouwen per inwoner of per land

Oorzaak 3: stijging welvaart

Door stijging welvaart veranderen eetgewoonten. In China en Brazilië wordt meer vlees en zuivel geconsumeerd. Er is 10 kilo graan nodig voor productie 1 kilo vlees

Dus hoe meer vlees er wordt gegeten hoe meer grond er nodig is. En weten jullie nog voor vlees was ook veel meer water nodig. Dus een veel hogere ecologische voetafdruk door welvaartsstijging

Oorzaak 4:  duurzame energiebronnen

Rijke landen schakelen over op duurzame energiebronnen want dat is goed voor milieu, maar niet voor de voedselproductie want veel biobrandstoffen worden gemaakt van eetbare gewassen. Dus nog meer voedsel te korten. Hoe duurzaam is dat dan?

Oplossingen voedsel crisis

1 .Hogere opbrengsten in de landbouw door een nieuwe Groene Revolutie. Dus ...betere irrigatietechnieken, zaaizaad, kunstmest, …

2 Anders consumeren voor een duurzamere voedselvoorziening. Dus minder verspillen, meer producten uit eigen land, en minder vlees eten, … 

Er is genoeg voedsel op de wereld om iedereen te eten te geven. Toch is er een voedselcrisis. Hoe dan?

Let op vragen na de video's over voedseltekorten

Je krijgt een clip te zien met een vraag erover. Zorg dat de ondertiteling aanstaat!

Leg in je eigen woorden uit waarom er in China een tekort aan calorieën is ontstaan.

0

Leg in je eigen woorden uit waarom Afrika de oplossing is voor de voedselcrisis volgens Sara Menker