3HV H8.1: een bemand ruimteschip

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

8.1 Een bemand ruimteschip

Aan het eind van deze les

kun je uitleggen welke dingen er nodig zijn voor het leven op een duurzame aarde, en kan je uitleggen op welke wijze mensen daar zelf invloed op kunnen uitoefenen.

Wat denk jij dat het leven op aarde mogelijk maakt.

Welke redenen geeft André Kuipers voor het leven op aarde?

Vijf factoren voor leven op aarde

1. Afstand tot de zon
2. Dampkring
3. Zwaartekracht (aantrekkende kracht van de aarde)
4. Water
5. Voedsel (natuurlijke hulpbron)

Mist 1 van de 5? Geen leven mogelijk op aarde!

1. Afstand tot de zon

• Zonder natuurlijk broeikaseffect op aarde: -18 graden
• De dampkring houdt warmte vast voor ons, gelukkig is het gemiddeld 15 graden op aarde.

2. Dampkring

• In de dampkring zit zuurstof, wat wij inademen
• We ademen koolzuurgas (CO2 uit)
• Planten en bomen groeien daar door, en zetten het weer om tot zuurstof

3. Zwaartekracht

• Zorgt ervoor dat de gassen uit de dampkring niet in de ruimte verdwijnen
• Zorgt er ook voor dat mensen en voorwerpen op de grond blijven staan. Zonder zwaartekracht vlogen we de ruimte in.

4. Water

• Onmisbaar voor leven op aarde: vrouwen bestaan al voor 50% uit water, mannen voor 65%.
• Naast mensen en dieren kunnen planten ook niet zonder water
• Het meeste water zit in de oceanen (97,5%). Het meeste zoete water is opgeslagen in ijs of diep onder de grond (in aquifers). Slechts een klein deel zoet water ligt aan de oppervlakte.

5. Voedsel

• Mensen hebben eten nodig om te leven
• Het is een noodzakelijke natuurlijke hulpbron voor mensen

Waar denk jij aan
bij duurzaamheid?
(5 woorden)

Ecologische voetafdruk

• Hoeveel ruimte op aarde wordt er gebruikt door 1 persoon
• Met andere woorden: hoeveel aardes zijn er nodig als iedereen zo leeft als jij.

Uit de vorige les komt naar voren, dat 70% van jullie 2 tot 4 aardes nodig hebben, 20% heeft 4 tot 6 aardes nodig en 10% minder dan 2 aardes.

Alles wat je doet heeft ruimte nodig. Is er genoeg ruimte op deze aarde voor alles wat we doen?

Ga naar http://voetafdruktest.wnf.nl 

Beantwoord de vragen voor jou hele
gezin. Bereken jou ecologische voetafdruk

Wat is jouw ecologische voetafdruk?

Vijf factoren voor leven op aarde

1. Afstand tot de zon
2. Dampkring
3. Zwaartekracht (aantrekkende kracht van de aarde)
4. Water
5. Voedsel (natuurlijke hulpbron)

Mist 1 van de 5? Geen leven mogelijk op aarde!

Mijn ecologische voetafdruk is ....

1. Minder dan 2 keer de aarde
2. Tussen 2 en 4 keer de aarde
3. Tussen 4 en 6 keer de aarde
4. meer dan 6 keer de aarde

Geef 5 voorbeelden uit de video hoe je zelf je ecologische voetafdruk kan verminderen.

Zou jij minder vlees eten om je voetafdruk te verminderen?

1. Ja, ik ben al vegetariër / vegan
2. Ja, ik ben een flexitarier, ik eet niet alle dagen vlees
3. Nee, ik eet wat op tafel wordt gezet
4. Nee, ik vind vlees veel te lekker

Lees de volgende basisboeknummers

B34 Planeet aarde

B35 Draaiing van de aarde

B93 Systeem aarde

B118 Waterkringloop

B123 koolstofkringloop

De aarde is de derde planeet vanaf de zon. Naast de aarde vind je de planeten Venus en Mars

1. Waar
2. Niet waar

Op 20 maart hadden we de lente-equinox. De zon stond toen loodrecht boven de zuidelijke keerkring.

1. Waar
2. Niet waar

Het systeem aarde bestaat uit 3 sferen: biosfeer, hydrosfeer en atmosfeer.

1. Waar
2. Niet waar

Bomen en planten kunnen transpireren.

1. Waar
2. Niet waar

CO₂ vinden we niet alleen in de lucht, je kan het ook vinden in cola, fanta en sprite.

1. Waar
2. Niet waar

Aan de slag

Maak de volgende opdrachten uit het werkboek voor de volgende els.

Havo: opdracht 1 t/m 8 + 11

Vwo: opdracht 1 t/m 10 + 13

Maar voordat je begint: maak nog de laatste twee vragen op de volgende slides. 

Noteer twee dingen die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen