Leerdoelgericht lesgeven Comenius

• Communicatie
• HBO
• Beroepsopleiding
• Studiejaar 1-4

Tekst

Sophie van Slageren

Leerdoelgericht lesgeven: de kennismaking

Comenius College

5 november 2020

Kennismaken

Wie ben ik en waarom sta ik hier?

Wie ben jij?
(bv. vak, aantal jaar onderwijservaring, ervaring met leerdoelen)

Wat wil jij vandaag leren?

Doelen

Aan het einde van deze module...

1. Kun je leerdoelen selecteren die passen bij het onderwijs dat jij wilt geven;
2. Kun je doeltreffende leerdoelen formuleren die voor leerlingen begrijpelijk zijn;
3. Kun je leerdoelen gebruiken als basis voor je lessen en maatwerkuren.

Inhoud training

• Doel van leerdoelen
• Leerdoelen selecteren
• Leerdoelen formuleren
  
  

• Leerdoelen benutten
• Leeropbrengst vaststellen
  
  
• Eindopdracht
  

Definities

• Leerdoelen vs lesdoelen
• Leerdoelen vs succescriteria
• ...?

Doel van leerdoelen

Wat wil je dat het werken vanuit leerdoelen je gaat opleveren?

Waarom leerdoelen?

• Meer houvast, doelgerichtheid
• Meer motivatie, eigenaarschap
• Makkelijker leerwinst te meten
• Doelgerichter differentiëren
• Meer groeigericht werken / formatief evalueren
• ...?

Leerdoelen selecteren

Leerdoelbronnen

• Eindtermen (syllabus)
• ERK
• SLO (leerplan in beeld / kerndoelen onderbouw)
• methode
• vakcommunities
• Google
• ...?

Wat maakt een leerdoel belangrijk voor jou / jullie / je school?

Leerdoelen van waarde

• voor het eindexamen
• voor een ander vak
• voor de vervolgopleiding
• voor het echte leven
• gewoon interessant
• ...?

Welke vakinhoudelijke (globale) leerdoelen vind jij zelf belangrijk?

Aan welke leerdoelen besteed je weinig tijd, maar zou je wel aandacht aan willen besteden?

Leerdoelen formuleren

Leerdoelen formuleren voor de les van morgen (of de eerstvolgende les). 

Waar moet je aan denken? Docenten zélf aan het denken zetten. 

Een paar voorbeelden

Wat vind jij goede leerdoelen? En waarom?

Paragraaf 2 t/m 6 van hoofdstuk 5

1. Goed leerdoel
2. Niet zo goed leerdoel

Je leert over de stelling van Pythagoras

1. Goed leerdoel
2. Niet zo goed leerdoel

Je moet met enkele voorbeelden kunnen uitleggen dat de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland totalitaire dictaturen waren.

1. Goed leerdoel
2. Niet zo goed leerdoel

Ik kan (in het Frans) iets kopen of bestellen en naar de prijs vragen.

1. Goed leerdoel
2. Niet zo goed leerdoel

De kandidaat kan de relatie tussen de bouw van hart en bloedvaten en hun functie beschrijven en de relatie tussen de bouw en werking uitleggen.

1. Goed leerdoel
2. Niet zo goed leerdoel

Handvatten

• Start met 'ik kan' of 'je kunt'
• Gebruik begrijpelijke taal
• Plaats vakinhoud in het leerdoel
• Gebruik een handelings-werkwoord
• Maak het leerdoel niet te groot
• Maak het leerdoel los van de context

Praktijkopdracht

• Noteer je leerdoelen voor volgende week.
  Kies zelf even welke jaarlaag / jaarlagen
• Klaar? Ruil met je buur voor feedback op de formulering (dus niet op de inhoud!)
  

Handvatten

• Start met 'ik kan' of 'je kunt'
• Gebruik begrijpelijke taal
• Plaats vakinhoud in het leerdoel
• Gebruik een handelings-werkwoord
• Maak het leerdoel niet te groot
• Maak het leerdoel los van de context

Dus niet:

Je kent de onderdelen van een vulkaan

Maar:

Ik kan de onderdelen van een vulkaan (zoals benoemd in de begrippenlijst) aanwijzen in een doorsnede van een vulkaan

Vragen?

Pauze

Pauze

Inhoud training

• Doel van leerdoelen
• Leerdoelen selecteren
• Leerdoelen formuleren
  
  

• Leerdoelen benutten
• Leeropbrengst vaststellen
  
  
• Eindopdracht
  

Leerdoelen benutten

Leerdoelen formuleren voor de les van morgen (of de eerstvolgende les). 

Waar moet je aan denken? Docenten zélf aan het denken zetten. 

Het model

Hoe?

• Welke "werkvormen"?
• Hoeveel tijd?
• Hoeveel keuzevrijheid?

• Hoe richt je dit in (ELO)?
• ...?

Praktijkopdracht

• Pak je leerdoelen erbij.
• Noteer het "hoe".

Als je genoeg tijd hebt, kun je dit ook gelijk in de ELO klaarzetten!

Controle (1)

• Wanneer stel je vast of een leerling de leerdoelen heeft behaald?
• Wie stelt dit vast, jij of de leerling? 
• Hoe doe je dat?

Vinklijstje

Mini whiteboard

Entry Card

Exit Card

Kahoot

Socrative

Praktijkopdracht

• Pak je leerdoelen erbij.
• Noteer je "controle".

Als je genoeg tijd hebt, kun je dit ook gelijk in de ELO klaarzetten!

Controle (2)

• Welke acties verbind je aan de uitkomst -- voor jou en voor de leerling?
• Hoe doe je dat (praktisch)?

Praktijkopdracht

Beantwoord met je vakgroep:

• Wat is hierin de rol van de reguliere uren en van de maatwerkuren?
• Wat doen jullie hetzelfde, waar is verschil tussen docenten wenselijk?
• ...?

Wat gaat (nog) niet lukken?
Welke vragen liggen er nog?

Inhoud training

• Doel van leerdoelen
• Leerdoelen selecteren
• Leerdoelen formuleren
  
  

• Leerdoelen benutten
• Leeropbrengst vaststellen
  
  
• Eindopdracht
  

Eindopdracht

• Kies het leerdoel waar je mee wil gaan werken
• Beschrijf dit in leerlingtaal
• Doorloop de fases van het LGL-model en bereid deze voor
• Bedenk waar lln'en tegenaan lopen en wat er fout kan gaan en speel daarop in (bereid voor)

Evaluatie

• Hoe vond je het vandaag?
  
  
• Vul de enquête in

Vervolg

• Vandaag: tijd om aan de eindopdracht te werken
  
• Extra materiaal op de digitale leeromgeving
• 19 november: Feedbacksessie

Bedankt en succes!