H3 Wie heeft het voor het zeggen? 3.3 De overheid heeft geld nodig (Plein M 4e editie) Deel 1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij economie!

Hoofdstuk 3: Wie heeft het voor het zeggen?

3.3 De overheid heeft geld nodig 

3.3 De overheid heeft geld nodig

Aan het einde van de les:

• kun je uitleggen waarom we belasting betalen en hoelang we dat al doen.
• weet je wie btw en wie inkomstenbelasting betalen.
• kun je uitleggen waarom de overheid op bepaalde producten accijns heft.
• kun je voorbeelden geven van andere inkomsten van de overheid.

Collectieve (= gezamenlijke) voorzieningen, waar iedereen gebruik van kan maken.

Noem twee voorbeelden van collectieve voorzieningen

Hoe komt de overheid aan geld om collectieve voorzieningen te betalen?

Geld voor de overheid

Om collectieve voorzieningen te betalen, heeft de overheid inkomsten nodig.

De verplichte bijdrage die burgers en bedrijven betalen noem je belasting

Belasting vroeger:

• grondbelasting tijdens Romeinse bezetting
  
• belasting op graan, zout en brandstof in de Middeleeuwen
  
• belasting op paarden, honden en rijwielen eind 19e eeuw.
  

Welke belasting betaal je?

De belasting die iedereen over zijn inkomen betaalt,                                                                                                noem je inkomstenbelasting

• Deze belasting betaal je rechtstreeks aan de                                                                                                       overheid. directe belasting

Inkomstenbelasting die de werkgever op het loon van                                                                                      de werknemer inhoudt, heet loonbelasting of loonheffing

Welke belasting betaal je?

Als consument betaal je btw over je aankopen.

Btw betekent: belasting over de toegevoegde waarde

De ontvangen btw draagt de winkelier af aan de Belastingdienst.

21% voor de meeste
producten

9% verlaagde tarief

voor bijv etenswaren

en diensten

                      

Iedereen met een inkomen

alle consumenten

werknemers

BTW

Loonbelasting

Inkomstenbelasting

Voor welke van de 2 producten geldt
het lage btw-tarief en waarom?

Belasting als rem op de verkoop

Een extra verbruiksbelasting op alcohol, tabak en brandstof noem je accijns

 

Waarom heeft de overheid accijns op deze producten?

Antwoord

Ze zijn slecht voor je gezondheid of het milieu.

Accijns maakt producten duurder waardoor je ze minder zal kopen

Andere overheidsinkomsten

De overheid heeft niet alleen belastinginkomsten. 

Ze heeft ook: niet-belastingontvangsten

Welke niet-belastingontvangsten heeft de overheid?

• boetes voor o.a. verkeers-overtredingen
• winst uit overheidsbedrijven

De overheid is mede-eigenaar van:

• NS
• Schiphol
• Nederlandse Loterij

Belastingontvangsten

Niet-belastingontvangsten

Accijns

Boetes

BTW

Inkomstenbelasting

Loonbelasting

Winst van schiphol

Zelfstandig aan het werk 

Aan de slag
Vanaf blz. 100: opdr 2, 3, 5, 7, 8, 9, 10

Hulp nodig? In deze volgorde: 

1. Boek

2. Klasgenoot

3. Docent

Je krijgt 15 minuten de tijd

Klaar? Maak herhaling en verdieping