Het Urinewegstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Het urinewegstel

Leerdoelen:

De student kan.. 

de onderdelen van het urinewegstelsel benoemen en de belangrijkste functies beschrijven;

de plaats en kenmerken van de nieren beschrijven, de weg van het bloed volgen naar, in en uit een nier en de structuur van het nefron beschrijven;

het proces van aandrang en urinelozing uitleggen;

oorzaken en verschillende vormen benoemen voor urine-incontinentie;

uitleggen wat een urineretentie is en hierbij de diagnostiek en oorzaken benoemen;

uitleggen wat een urineweginfectie is en hierbij de diagnostiek en oorzaken benoemen.

Leerdoel

De onderdelen van het urinewegstelsel benoemen en de belangrijkste functies beschrijven;

Urinewegstelsel

 Urethra

 Ureter 

 Nieren

 Blaas 

urinebuis (urethra) vrouw: 3-5cm

man: 20-25 cm

De juiste volgorde van het urinewegstelsel is ...

1. Nieren - Blaas - Urineleiders
2. Nieren - Urineleiders - Blaas
3. Urineleiders - Nieren - Blaas
4. Urineleiders - Blaas - Nieren

Urinewegstelsel

Circulatiestelsel

Ademhalingsstelsel

Voortplantingsstelsel

Zenuwstelsel

Spijsverteringsstelsel

Wat is de functie van de nieren?
Kies het juiste antwoord

1. afvalstoffen uit bloed verwijderen
2. regeling van de bloeddruk
3. alle antwoorden zijn juist
4. regeling van water- en zoutenhuishouding

Leerdoel

de plaats en kenmerken van de nieren beschrijven, de weg van het bloed volgen naar, in en uit een nier en de structuur van het nefron beschrijven;

Is homeostase 1 van de taken van de nieren?

1. Ja
2. Nee

Hoeveel % van het bloed dat het hart uitpompt gaat naar de nieren?

1. 5%
2. 10%
3. 20%
4. 1%

De nieren worden omgeven door

1. nefronen
2. slijmlaag
3. hoornlaag
4. dikke vetlaag

Wat wordt er in de nierschors (cortex) en niermerg (medulla) voornamelijk gedaan door de nier?

1. Bloed opgenomen
2. Bloed gefilterd
3. Bloed afgestaan
4. Bloed getransporteerd

Wat is de primaire functie van de nieren?

1. Het reguleren van de lichaamstemperatuur
2. Het filteren van afvalstoffen uit het bloed
3. Het produceren van insuline
4. Het opslaan van vet

Waar liggen de nieren?

1. In het bekken
2. In de buikholte, aan de zijkant
3. In de buikholte, achterin
4. In het nierbekken

Verbind de juiste namen bij de onderdelen van de nier.

Nierschors

Urineleider

Nierslagader

Nierbekken

Nierader

Niermerg

Via de nierslagader wordt het zuurstofarm en nog niet gezuiverde bloed naar de nier toegevoerd.

1. ja
2. nee

Hier zie je een Nefron, een filtertje uit de nieren waar we er wel 2 miljoen van hebben. Sleep de juiste naam naar de juiste plek

Verzamelbuisje

Lis van Henle

Glomerulus

Kapsel van bowman

Vul de onderstaande nummers in, zodat er een correcte tekst ontstaat.
Bij het proces van ultrafiltratie wordt........ (1) zonder de grote eiwitten in de glomeruli uit de bloedbaan geperst. Deze vloeistof wordt ...................(2) genoemd. Als het bloed in de nieren ...........(3) stroomt wordt er .............(4) voorurine gevormd.
De energie van dit proces wordt geleverd door de ............(5) en dus door het .......(6).

1. 1. bloedplasma 2. voorurine 3. sneller 4. meer 5.bloeddruk 6. hart
2. 1. urine 2. bloedplasma 3. sneller 4. minder 5. bloeddruk 6. nieren
3. 1. bloedplasma 2. urine 3. langzamer 4. minder 5. bloeddruk 6. hart
4. 1. voorurine 2. bloedplasma 3. Langzamer 4. meer 5. bloeddruk 6. nieren

Van links naar rechts: 
De weg die urine aflegt vanaf de nieren is als volgt:

Glomerulus

Kapsel v Bowman

Lis v Henle

Pyelum

Ureter

Leerdoel

het proces van aandrang en urinelozing uitleggen;

oorzaken en verschillende vormen benoemen voor urine-incontinentie;

Wat kan een oorzaak zijn van urine-incontinentie

1. Verslapte spieren van de bekkenbodem
2. Zwangerschap
3. Verzakking van de baarmoeder
4. Alle drie de antwoorden zijn goed

Urge-incontinentie

Stress-incontinentie

Overloop incontinentie

Reflex incontinentie

Bij aandrang meteen plassen. Blaasspier is te actief. 

Bekkenbodemspier is verslapt. Bij lachen, niezen of sporten verlies je druppels/scheutjes urine

De blaas is zo vol dat er urine uitloopt. Blaas krijgt niet vanzelf aandrang

Door een dwarslaesie, Parkinson of MS worden de blaasspieren niet goed meer aangestuurd

onvrijwillig urineverlies bij druk in en op de buik, bijvoorbeeld wanneer iemand lacht, niest.

 Niet op te houden hevige plasdrang. Vaak heeft de cliënt een (voortdurende) drang tot plassen

combinatie van, waarbij één van de twee vormen meer naar voren komt. 

Als iemand niet in staat is zelfstandig naar het toilet te gaan door lichamelijke of praktische beperkingen. 

onwillekeurig verliezen van kleine hoeveelheden urine uit een volle blaas.

Stressincontinentie

Gemengde incontinentie

Aandrangincontinentie

Functionele incontinentie

Overloopincontinentie

Leerdoel

uitleggen wat een urineretentie is en hierbij de diagnostiek en oorzaken benoemen;

Retentie

Residu

als het onvermogen om de blaas volledig of gedeeltelijk te legen

 de hoeveelheid urine die achter blijft in de blaas na het plassen

Leerdoel

uitleggen wat een urineweginfectie is en hierbij de diagnostiek en oorzaken benoemen.

Wie heeft de meeste kans op een urineweginfectie?

1. Man
2. Vrouw

Casus mevrouw van der Marel

Mevrouw van der Marel (86 jaar) is gevallen en heeft een collumfractuur opgelopen.
Ze is geopereerd en kreeg een kop-halsprothese. Na de operatie kreeg ze tijdelijk een CAD, die voor ontslag uit het ziekenhuis werd verwijderd. Een paar dagen later, tijdens haar revalidatie in het verpleeghuis, kreeg ze dysurie, frequente mictie en loze aandrang. Ze had geen koorts.

De urinedipstick toonde: nitriet positief, leukocyten +++, erytrocyten +.
De arts stelde de diagnose cystitis en startte nitrofurantoïne 2 dd 100 mg mga gedurende 5 dagen.

Wat is een cystitis?

1. Een ontsteking van de plasbuis
2. Een ontsteking van de blaas
3. Een infectie aan de urinewegen
4. Een infectie van de blaas

Wat zijn specifieke symptomen bij een cystitis?

1. Bloed in de ontlasting, incontinentie voor ontlasting en vaker naar het toilet moeten
2. Pijn bij het plassen, kleine beetjes plassen en vaker naar het toilet, koorts
3. Pijn bij het plassen, minder vaak plassen en plotselinge incontinentie
4. Moe, misselijk, weinig eetlust en vaker naar het toilet moeten voor ontlasting.

Tot welke groep geneesmiddelen behoort nitrofurantoïne, en wat betekent 2 dd 100 mg mga?

Wat betekent nitriet positief, leukocyten +++ en erytrocyten + in de uitslag van de dipstick test?

welke psychische crisissituatie kan ontstaan door een aanhoudende urineweginfectie.

1. psychose
2. Depressie
3. Angststoornis
4. Delier

Wat zijn in het algemeen adviezen om urineweginfecties te voorkomen?

Wat heb je geleerd?