Nectar 2.5 Cellen van bacteriën, schimmels en planten 4H 2122

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 2.5: Cellen van bacteriën, schimmels en planten

Huiswerk gemaakt?

Wie heeft er vragen?

Doel en begrippen 2.5

Je leert een aantal kenmerken van bacterie-, schimmel- en plantencellen.

antibiotica, celwand, prokaryoten, eukaryoten, autotroof, heterotroof, gisten, chitine, cellulose, vacuole, plastiden, chromoplasten, chloroplasten/ bladgroenkorrels, fotosynthese, mineralen, zetmeel, reservevoedsel, amyloplasten, brandstof

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

Celwand: extracellulaire laag, mestal gemaakt van cellulose.

Geeft de plantencel vorm en stevigheid.

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

(centrale) vacuole:

grote blaas (membraan) met water en opgeloste stoffen (soms kleurstoffen, bijv paars)

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

bladgroenkorrels/ chloroplasten: hier vindt fotosynthese plaats (aanmaak van glucose met water en CO₂).

Groene plastide.

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

andere plastiden: amyloplasten: opslag zetmeel

chromoplasten: kleurstofkorrels (geel - rood)

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

Plastiden kunnen in het leven van een plant veranderen van de een naar de ander

1. chloroplast naar amyloplast
2. chromoplast naar chloroplast
3. chloroplast naar chromoplast
4. amyloplast naar chromoplast

1. chloroplast naar amyloplast
2. chromoplast naar chloroplast
3. chloroplast naar chromoplast
4. amyloplast naar chloroplast

Fotosynthese

In de bladgroenkorrels/ chloroplasten vindt fotosynthese plaats.

koolstofdioxide + water + zonlicht -> glucose + zuurstof

6CO2 + 6H2O + zonlicht -> C6H12O6 + 6O2

Glucose als bouwstof

De glucode kan de plant weer gebruiken als bouwstof om alle andere benodigde stoffen te maken:

eiwitten, andere koolhydraten, vetten, DNA.

Omdat die stoffen soms ook andere atomen zoals stikstof (N), fosfor (P) of zwavel (S) bevatten moeten planten deze stoffen binnen krijgen als mineralen uit de bodem (via de wortels).

Glucose als reservestof

De plant maakt glucose ook om zelf te verbranden voor alle celprocessen die energie kosten.

Glucose wordt opgeslagen in de vorm van zetmeel = amylose.

Zetmeel is een lange keten van glucosemoleculen aan elkaar. Zetmeel ligt opgeslagen in amyloplasten.

Glucose als reservestof

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

DNA:

cirkelvormig DNA vrij in het cytoplasma

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Plasmide:

klein cirkelvormig DNA molecuul

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Celwand: altijd aanwezig

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Kapsel: bescherming tegen afweerstoffen, niet altijd aanwezig

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Flagellen: zweepharen, voor voortbeweging

Bekijk BINAS 79A

Welke soorten bacteriën zijn autotroof?

Welke bacteriën zijn nuttig voor ons?

Welke termen ken je niet?

Schimmelcellen (heterotroof/ eukaryoot)

Celwand (chitine), vacuole.

Eencellige schimmels: gist

Bij de afbraak van glucose (buiten de mitochondriën) produceren ze alcohol en CO₂.

Hierdoor wordt brood luchtig en krijgen bier en wijn hun alcohol.

Meercellige schimmels

Veel schimmels zijn detrivoren, ze eten dood organisch materiaal.

Meercellige schimmels: paddenstoelen

Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen (sporenvormers/ verspreiders) van schimmels.

Het grootste deel van het organisme bevindt zich onder de grond (schimmeldraden)

Vier rijken - celkenmerken

Vier rijken - celkenmerken

Autotroof: maakt eigen voedingsstoffen

Heterotroof: voedingsstoffen uit andere organismen

Vier rijken - celkenmerken

Prokaryoot: zonder celkern

Eukaryoot: met celkern

Doel en begrippen 2.5

Je leert een aantal kenmerken van bacterie-, schimmel- en plantencellen.

antibiotica, celwand, prokaryoten, eukaryoten, autotroof, heterotroof, gisten, chitine, cellulose, vacuole, plastiden, chromoplasten, chloroplasten/ bladgroenkorrels, fotosynthese, mineralen, zetmeel, reservevoedsel, amyloplasten, brandstof

Huiswerk

In de online methode.

Kies een leerweg (default B).

Maak alle opdrachten van 2.4 

(3 t/m 7 en 11 t/m 15)

Maak een samenvatting van de paragraaf.

Aandacht voor de begrippen.