Samenvattingsles_hst 6_3HV

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Samenvattingsles_hst 6_3HV

Hoofdstuk 6 exclusief paragraaf 6.4

Leerdoelen les 1 par 6.1

• Je kunt omschrijven wanneer een land een open of gesloten economie heeft.
• Je kunt rekenen met import- en exportquote
• Je kent de kenmerken van de Europese Unie als handelsblok
• Je kent de voordelen voor NL inzake de EU als handelsblok

Goederen= tastbaar

Diensten = Niet- tastbaar

Import en export

Geldstroom

Export Nederland:

- goederen/diensten NL uit

- geld komt NL binnen

Import Nederland:

- goederen/diensten NL binnen

- geld gaat NL uit

Goederenstroom

Import en Export

Uitleg import en exportquote

BBP= Bruto Binnenlands Product

Exportquote=​BBP​​exportwaarde​​x100

Importquote=​BBP​​importwaarde​​x100

Berekening invoer- en uitvoerwaarde

Berekening import- en exportquote

Open of gesloten economie

Nederland heeft een OPEN eonomie > hoge export en importquote.

Landen met veel grondstoffen, industrie of landbouw hebben een GESLOTEN economie > lage export en importquote.

3 kenmerken interne markt EU

1. Vrij verkeer van goederen en diensten.
   Dat betekent dat er vrijhandel is tussen de EU-landen. Je mag vrij goederen en diensten importeren uit andere EU-landen
   (geen invoerrechten).
2. Vrij verkeer van personen.
   Inwoners van een EU-land mogen in een ander EU-land werken / wonen.
3. Vrij verkeer van kapitaal.
   Je kunt je geld op een spaarrekening bij een bank in een ander EU-land zetten. En je mag geld investeren of beleggen in andere EU-landen.

Voordelen exporteren en EU handelsblok

• levert werkgelegenheid en inkomen in NL op;
• export naar buiten de EU levert buitenlandse valuta op (geld)
• schaalvoordelen door grotere afzetmarkt > beter concurrentie aan met sterke bedrijven uit VS en Azië

Leerdoelen les 2 par 6.1

• Je kunt de begrippen multinational en internationale arbeidsverdeling in eigen woorden omschrijven
• Je kent de drie protectiemaatregelen van de EU

Multinational: 

een bedrijf met vestigingen in veel landen.

Internationale arbeidsverdeling: Ieder land produceert goederen en diensten waar hij het best of het goedkoopst in is.

Leerdoelen paragraaf 6.3

• Je kunt in eigen woorden de opbouw van de collectieve sector beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe de overheid subsidie en accijns kan gebruiken om de consumptie van bepaalde goederen te stimuleren en af te remmen.
• Je kunt in eigen woorden uitleggen wat collectieve goederen zijn.

Subsidie

• Subsidie is een bijdrage van de overheid aan consument of producent.
• Verlaagt de kostprijs
• doel is stimuleren goederen met positieve effecten/

De overheid grijpt in

• negatief effecten van autorijden worden voor een deel doorbelast naar autorijder via Accijns.
• Prijs wordt dus hoger van benzine
• Opbrengst gebruikt om negatieve gevolgen te bestrijden 

In paragraaf 6.3 komt dit terug

Accijns

• extra belasting op goederen waarvan de overheid de consumptie wil afremmen.
• kostprijsverhogende belasting 

Kostprijsverhogende belasting

• belasting op goederen en diensten die de kostprijs verhogen
• BTW
• Accijns
• invoerrechten

Collectieve goederen

• Goederen die niet goed individueel leverbaar zijn
• worden gemaakt en/of geleverd door de overheid

Leerdoelen les 2 par 6.3

• Je kunt in eigen woorden omschrijven waarom belasting op inkomen, winst en vermogen een directe belasting is en progressief is.
• Je kunt in eigen woorden het begrip vlaktaks uitleggen.

Directe en indirecte belasting

Inkomstenbelasting

Belastingschijven inkomstenbelasting

Inkomstenbelasting

Nederland:

• Progressief systeem
• mensen met een hoog inkomen betalen naar verhouding (= procentueel) meer belasting.
• voorbeeld berekening volgende sheet

Vlaktaks b.v. Rusland, Estland:

• Proportioneel systeem
• iedereen betaalt hetzelfde percentage aan belasting ongeacht het inkomen.

Leerdoelen paragraaf 6.6 deel 1

• Je kunt het belastingsysteem van NL beschrijven (boxen)
• Je kunt vanuit het bruto inkomen het netto inkomen uitrekenen.
• Je weet wat bijtellingen en aftrekposten zijn.

Samenvatting stappenplan

1. Neem het bruto inkomen
2. Bereken het belastbaar inkomen
3. Bereken met het belastbaar inkomen het belastingbedrag in de schijven
4. Bereken de belasting in box 2 en 3
5. Bereken het totaal aan belastingen
6. Trek de heffingskortingen af van het bedrag van stap 5.
7. Bereken het netto inkomen 

Stap 1: Bruto inkomen

• Staat op je salarisstrook die je elke maand van je werkgever ontvangt. 

Bruto minimumloon 2023

Stap 2: Bereken belastbaar inkomen

Belastbaar inkomen = bruto inkomen – aftrekposten + bijtelling 

Bruto inkomen =          € 100.000,00

Aftrekposten =              €    6.000,00   -   (hyp.rente: 2% van €500.000) 

Bijtelling =                       €    2.000,00   +   (eigenwoningforfait uitleg berekening                                                                                    volgt later)

Belastbaar inkomen = € 96.000,-

Stap 3: Bereken met het belastbaar het belastingbedrag in de schijven.

Belastbaar inkomen uit stap 2 = € 96.000,- 

• over de 1e €73.031 betaal je 36,93%
• dus €73.031:100x 36,93 = 26.970
• Over het MEERDERE betaal je 49,5%
• dus 96.000- 73.031= €22.969 aan inkomen wat in 2e schijf valt.
• dus€ 22.969:100 x 49,5= €11.369
• Totaal belastingbedrag stap 3:
  €26.970 + €11.369 = €38.339

Stap 4: Bereken de belasting in box 2 en 3

Wordt volgende les behandeld

Stap 5: Bereken het totaal aan belasting 

Belasting Box 1 + belasting Box 2 + belasting Box 3

Stap 6: Trek de heffingskortingen af van het bedrag bij stap 5 

• Stel stap 5 totale belasting box 1 t/m 3 is €38.339.
• Je hebt recht op algemene en arbeidskorting.
• Dus €38.339 - €3.070 - €5.052=
  €30.217 aan belastingen

Heffingskortingen

Stap 7: Bereken het netto inkomen

• Netto inkomen = Bruto inkomen - berekende inkomstenbelasting stap 6
• 
  

Bruto inkomen	€100.000
- berekende inkomstenbelasting	€ 30.217
Netto inkomen	€ 69.783

Par 6.6 deel 3_box 3

Stappenplan box 3 oude systeem

Stap 1: Bereken het totale vermogen in box 3

Stap 2: Bereken het belastbaar vermogen in box 3 door "totale vermogen stap 1 - vrijstelling box 3.

Stap 3: Bereken het fictief rendement over je belastbaar vermogen.

Stap 4: Bereken de belasting over het fictief rendement.

Stappenplan box 3 vanaf 2022 bij alleen spaargeld

Stap 1: Bereken het fictief rendement per vermogenssoort

Stap 2: Bereken het totale vermogen in box 3

Stap 3: Bereken de grondslag voor sparen en beleggen

Stap 4: Bereken uw aandeel in de rendementsgrondslag

Stap 5: Bereken uw voordeel uit sparen en beleggen

Stap 6: Bereken de inkomstenbelasting (32% in 2023) over voordeel stap 5.

Voorbeeld vanaf 2022

Belastingdienst bij spaargeld

Bij toets kijk goed naar de toelichting van de vraag

Tarieven inkomstenbelasting 2023

Tarieven Fictief rendement  

Heffingsvrij vermogen 2023: € 57.000,-

Zelf aan de slag

Lees de samenvatting van hst 6 (exclusief par 6.4)

Leer de begrippen hst 6 (exclusief par 6.4)

Maak de begrippentrainer online