Waarnemingsprincipes en professioneel waarnemen

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 1

Waarnemingsprincipes en professioneel waarnemen

Met welke zintuigen nemen we waar?

Prikkel > ....... > verwerking > waarneming
Welk woord hoort op de puntjes?

1. Waarnemen
2. Gewaarwording
3. Bewustwording
4. Bekijken

Doel van de les

Aan het einde van deze les ken je de vier waarnemingsprincipes:

• Gelijkheid
• Nabijheid
• Geslotenheid
• Logische voortzetting

Waarom waarnemings-principes?

Als we waarnemen, hebben we de behoefte om structuur aan te brengen in wat we zien. We willen al deze informatie ordenen.

Je kunt het vergelijken met kleine

lades in je hoofd. 

1. Principe van gelijkheid

Mensen hebben de neiging om een groep te maken van prikkels die op elkaar lijken.

Het lukt je in dit plaatje bijna niet om verticale lijnen te zien.

We delen mensen in op basis van hun sekse en afkomst. 

Hoe sterker mensen verschillen van uiterlijk, hoe sterker die neiging. (racisme)

2. Principe van nabijheid

Prikkels die dicht bij elkaar liggen, zie je als eenheid.

Een toevallige voorbijganger die op het verkeerde moment vlak langs een groepje relschoppers loopt, heeft een goede kans om samen met die groep opgepakt te worden.

3. Principe van geslotenheid

Mensen hebben de neiging om losse brokken informatie samen te voegen tot een gesloten geheel. 

Ondanks de stippellijnen zie je een cirkel en een driehoek.

Vol overtuiging beweer je dat je Pieter een dropje uit de snoeppot zag pakken. In werkelijkheid zag je Pieter richting de snoeppot lopen, je hebt niet gezien dat hij daadwerkelijk dat snoepje heeft gepakt.

4. Principe van logische voortzetting

De neiging om prikkels zo waar te nemen dat ze vloeiend in elkaar overlopen, is het principe van logische voortzetting.

Als twee gebeurtenissen vlak na elkaar plaatsvinden,

denk je dat de laatste gebeurtenis een gevolg is van de 

eerste gebeurtenis. Dat hoeft niet altijd zo te zijn.

Wat zijn valkuilen van waarnemen, denk je?

Valkuil

Je verwachtingen beïnvloeden je waarnemingen.

Bijv.: Cliënt Henk schreeuwt vaak als hij agressief is.

Henk schreeuwt. Je denkt meteen aan agressie.

In werkelijkheid schreeuwt Henk van vreugde.

Professioneel waarnemen

Het is belangrijk om zoveel mogelijk waardevrij en zonder oordeel te kunnen kijken naar de mensen met wie je werkt. 

We hebben als de neiging om 'overal wat van te vinden'.

Aan de slag

Lees Thema 3.10.9 t/m 10.11 blz. 130 t/m blz. 131 van je theorieboek Methodiek MZ (

Maak de volgende verwerkingsopdrachten in je digitale werkomgeving Methodiek MZ:

Opdracht 3 t/m 5 van 3.10 Waarnemen