H7 kunst en macht

• Middelbare school

Opkomst van engagement

• mening geven
• start in 19e eeuw (realisme toont sociale underdog)
• gaat daarna door... 

• Ook propaganda-doeleinden voor het Communisme, Nazisme, Fascisme (H 7)

Engagement (letterlijk: zich ergens toe verplichten) duidt op de zelfopgelegde verplichting van de kunstenaar zich met zijn werk in dienst te stellen van een politiek, sociaal of religieus ideaal en zo mee te werken aan de verandering van de samenleving om dat ideaal te verwezenlijken.

Kunst tijdens het Nazi regime

Kunst moet gemaakt zijn volgens 

de klassieke regels: neo-classisistisch.

Dit schilderij is door Hitler zelf gemaakt. 

Alles wat daar niet aan voldoet wordt ENTARTETE KUNST genoemd. Dat is Duits voor ONTAARDE KUNST.

Entartete Kunst - bepaal welke kunst entartet is:

Entartete kunst

Kunst geaccepteerd door Hitler

Toneel = leren

Ook in het theater waren critici van oorlog, nationaal socialisme en fascisme te vinden. Een van hen was Bertolt Brecht. Hij bedacht een vorm van theater die de toeschouwer wilde laten nadenken over de samenleving (van Duitsland in de jaren 30)

Episch theater

Brecht had een grote hekel aan het lijsttoneel, waar een illusie wordt gecreëerd om het publiek zoveel mogelijk bij het verhaal en de personages te betrekken. Door die illusie vergat het publiek de wereld buiten het theater en dat was juist niet de bedoeling. 

Episch theater

Brecht wil juist zo min mogelijk inleving, zodat het publiek meer tot nadenken wordt aangezet. Wanneer je iets vanaf een afstandje beschouwt, kun je er kritischer naar kijken en een objectief oordeel vellen. Daarom moet het overduidelijk zijn dat het 'maar' toneel is, zodat Brecht een maatschappijkritische kijk kan overbrengen

Episch theater

Om extra te benadrukken dat het maar toneel is, maakt Brecht zoveel mogelijk gebruik van vervreemdingsaspecten. 

Voorbeelden: Hij laat de acteurs zich rechtstreeks tot het publiek richten, soms is er een ceremoniemeester die een inleiding geeft op het stuk, decorwisselingen zijn zichtbaar voor het publiek en er wordt gebruik gemaakt van gekke maskers en grime.

Bekijk het volgende fragment van de Drie stuivers opera van Brecht.

Hoe bereikt Brecht dat het publiek zich vooral niet kan inleven?

0

Noem zoveel mogelijk vervreemdingaspecten die Brecht hier gebruikt heeft

Waarom heeft Brecht zo'n hekel aan het lijsttoneel?

Wat is geen vervreemdingseffect?

1. overdreven grime
2. realistisch decor
3. acteur richt zich tot publiek
4. zichtbare decor wisselingen