examen 2024

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

examen 2024

1) 'vochtige doornstruiksavanne en steppe savanne'

1. punt
2. geen punt

alleen landschapszones, geen subtypen

1) 'droge savanne en vochtige savanne'

1. punt
2. geen punt

toch wel. Want eigenlijk liggen ze allemaal in 1 landschapszone.. de tropische. Ja, dan moet je wel kiezen voor twee subtypes

2) demografisch:
Mondiaal treedt er vergrijzing op. Oude mensen gebruiken meer cremes om er jonger uit te blijven zien.

1. punt
2. geen punt

het is niet zo duidelijk of vooral ouderen dit willen hebben. Belangrijker, het antwoord is te simpel en het is volkomen begrijpelijk dat je met dit soort antwoorden zou komen

2) economisch
de vraag naar duurzame producten neemt toe

1. punt
2. geen punt

zowel soja als shea zijn plantaardig, en dat is duurzamer dan dierlijke producten....

3) 'Afrika' en 'buiten Afrika' in plaats van periferie en centrum...

1. punt
2. geen punt

Buiten Afrika heb je niet alleen 'centrumlanden'...

3) de karitenoten worden in centrum machinaal verwerkt, in de periferie handmatig

1. punt
2. geen punt

Docenten vonden het wel goed leek het. 
Maar klopt niet als je de kaart bekijkt. Ze doen het hooguit 'iets meer handmatig'

3) 'de karitenoten duurder maken'

1. punt
2. geen punt

Dit antwoord is formeel afgekeurd.
Toch kan het goed zijn, zolang je de eindproducten die je uit die nootjes haalt niet alsnog importeert.. want dan moet je ook hogere prijs betalen...

4) 'sheaboter is duurzamer dus duurder en dat kopen mensen niet'

1. 2
2. 1
3. 0

duurzaam staat al in tekst, en duurzaam betekent niet gelijk duurder...

1e streepje: 'het is arbeidsintensief'

1. punt
2. geen punt

1e streepje: 'kariteboom groeit in beperkt gebied'

1. punt
2. geen punt

hoe moet je eigenlijk weten dat palmolie zoveel makkelijker is om te produceren? Staan oliepalmen dichter bij elkaar of leveren ze daar sneller nootjes? Je moet het allemaal maar aannemen...

5) handel gebeurde met schepen, dus controle van Suezkanaal was essentieel

1. punt
2. geen punt

nu is het meeste vervoer ook over water. 

Echter: je zou eigenlijk die economische ontwikkeling niet per se hoeven te benoemen, puur taalkundig gezien. Het gaat om het belang van dat Suezkanaal.

Betere vraag was wellicht:  'leg uit waarom het voor de economie van GB rond 1900 essentieel was om controle over het Suezkanaal te hebben. Geef een oorzaak-gevolgrelatie'. 

Overigens: in genoemde periode was er al sprake van de-industrialisatie...

5) tweede streepje: 'zodat er meer handel was met kolonie'

1. punt
2. geen punt

ik denk een punt. Dat het om industrie gaat is al duidelijk bij eerste streepje, dat zou bij tweede punt niet nog eens herhaald hoeven te worden

6) eerste streepje: 'de route is nu korter geworden' (zonder benoemen van landen)

1. punt
2. geen punt

ik zou zeggen dat het niet per se nodig is. Het hoeft niet alleen om schepen te gaan die tussen Azie en Europa varen, ook al zal overgrote deel daar wel bij horen...

6) tweede streepje: 'Je kunt nu meer vervoeren'

1. punt
2. geen punt

Meer vervoeren betekent lagere transportkosten door schaalvoordeel. In dat opzicht is de relatieve afstand korter

Echter, er waren ook studenten die schreven 'je kunt meer vervoeren dus het gaat sneller' of 'je kunt meer vervoeren dus nu hoef je niet heen en weer te varen'. Dan begeef je je op glad ijs...

7) 'de Nieuwe waterweg'

1. punt
2. geen punt

tja, tussen Rotterdam en China... al zit het wel erg dicht op R'dam, maar toch..

maar werd formeel afgekeurd. 

7) 'de smalle doorgang tussen Spanje en Marokko'

1. punt
2. geen punt

'de Yang-Tze' (rivier in China)

1. punt
2. geen punt

die containerschepen lossen bij de havens aan de kust, die gaan het binnenland echt niet in...

8) eerste streepje: schepen moeten nu om heel Afrika heen varen

1. punt
2. geen punt

8) tweede streepje: 'Europa moet het nu zelf maken'

1. punt
2. geen punt

Tja, geen duidelijkheid over gekomen. Moet het om ontwikkeling op korte termijn of lange termijn zijn? Oftwel is die blokkade meer een AANLEIDING om na te denken over reshoring?