5.4 Voortplanten (les 2)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Les 2 

Leerdoelen 5.4: Voortplanten

• Je kunt de delen van een bloem in een afbeelding benoemen en hun functie beschrijven.
• Je kunt de delen van de meeldraad en stamper in een afbeelding benoemen en hun functie beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe bestuiving gaat en wat het verschil is bij de bestuiving van een insecten- en windbloem.
• Je kunt beschrijven hoe de zaden in een bloem ontstaan.
• Je kunt 3 manieren opnoemen van hoe zaden zich kunnen verspreiden.
• Je kunt de levenscyclus van een plant beschrijven.

Onderdelen van een bloem met de functie

• Bloembodem: Hierop zitten andere delen van de bloem vast.
• Kelkbladeren: groene blaadjes, beschermen de bloem tegen kou, uitdroging en beschadiging als de bloem in de knop zit.
• Nectarkliertjes: Klieren onderin de bloem, die nectar maken = zoete stof die insecten eten.
• Kroonbladeren: gekleurde bloemblaadjes, hiermee lokt de plant insecten.
• Stamper: vrouwelijke deel van de bloem dat middenin de bloem zit, is voor de voortplanting
• Meeldraden: mannelijke deel van de bloem en staan rondom stamper, zijn voor voortplanting

De stamper

Stamper = stempel, stijl en vruchtbeginsel

In het vruchtbeginsel zitten zaadbeginsels. 
In elk zaadbeginsel zit een eicel. 

Dit zijn de 'vrouwelijke geslachtsdelen' van de bloem! 

De meeldraad

Meeldraad = helmknop en helmdraad
De stuifmeelkorrels zijn de mannelijke voortplantingscellen, te vergelijken met zaadcellen van mensen.

Dit zijn dus de 'mannelijke geslachtsdelen' van de bloem!

Bestuiving

 "stuifmeel van de meeldraden van een bloem gaan naar de stamper van een bloem van dezelfde soort plant"

Dit kan zijn eigen vrouwelijke deel zijn. (=zelfbestuiving)

Of het vrouwelijke deel van een andere bloem. (=kruisbestuiving)

Zelfbestuiving of kruisbestuiving?

Ontstaan van zaden

1. Stuifmeelkorrels plakken op de stempel

2. Celkern gaat door de stuifmeelbuis tot in de eicel

3. Elke bevruchte eicel (zaadbeginsel) groeit uit tot een zaadje, daaromheen groeit het vruchtbeginsel tot vrucht

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 5.4

Maken: opdracht  11 t/m 20

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

De stamper bestaat uit:

stempel

stijl

vruchtbeginsel

De meeldraad bestaat uit:

helmdraad

helmknop

Mensen met hooikoorts zijn allergisch voor stuifmeelkorrels.
Van welke planten komen deze stuifmeelkorrels?

1. windbloemen
2. insectenbloemen
3. zowel wind- als insectenbloemen
4. alleen van gras

Kelkbladeren

6

Helmknop met helmhokjes

8

Stuifmeelkorrel (mannelijke geslachtscel)

2

Kroonblad

1

Eicel

5

Zaadbeginsel

4

Vruchtbeginsel

13

Stijl

12

Stempel

11

Stamper

14

Helmdraad

9

Stuifmeelbuis (Pollenbuis)

3

Meeldraad

10

Leer de onderdelen van de bloem

Bloemsteel

7