L11 Zinsdelen

• Nederlands
• Secundair onderwijs

pag. 106

Even herhalen...

Zet de stappen in de juiste volgorde.

Stap 1:

Stap 2:

Stap 3:

Stap 4:

Stap 5:

Stap 6:

Zoek de persoonsvorm.

Zoek het onderwerp.

Duid de zinsdelen aan.

Benoem het gezegde.

Duid het LV aan.

Duid het MV aan.

Mogelijke zinsdelen

ZWW

HWW

KWW

LV

O

MV 

WWG

NWG

Zelfstandig werkwoord

- PV

- VD

- INF

ZWW = enige betekenisvolle werkwoord in de zin.

Hulpwerkwoord

- INF

- PV

HWW= helpt om een ZWW te vervoegen.

Koppelwerkwoord

Koppelt het naamwoordelijk deel aan het onderwerp.

ZWoBBeLS

Lijdend voorwerp

Het lijdend voorwerp ondergaat de handeling van het werkwoordelijk gezegde.

Wie/wat + WWG + O?

Onderwerp

Wie/wat + WWG?

Meewerkend voorwerp

Het meewerkend voorwerp duidt aan voor/aan wie/wat de handeling bedoeld is.

Aan/voor wie/wat + WWG + O + LV?

Werkwoordelijk gezegde

WWG bestaan uit alle werkwoorden in een zin en mogelijke niet-werkwoordelijke aanvullingen.

Niet-werkwoordelijke aanvullingen: wed. VNW, ADPV of een NWU.

Naamwoordelijk gezegde

Het naamwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden van een zin en het naamwoordelijk deel. Er is enkel sprake van een naamwoordelijk gezegde als het zelfstandig werkwoord een koppelwerkwoord is.

Hij belde haar op.

Verdeel in zinsdelen.

Hij/ belde/ haar/ op.//

O

PV

ZWW

HWW

KWW

NWD

ADPV

VD

INF

LV

MV

Hij belde haar op.

Wat is het gezegde?

1. NWG
2. WWG

De wilde eenden zijn ongelooflijk mooi.

Verdeel in zinsdelen.

De wilde eenden/ zijn/ ongelooflijk mooi.//

O

PV

ZWW

HWW

KWW

NWD

ADPV

VD

INF

LV

MV

De wilde eenden zijn ongelooflijk mooi.
Wat is het gezegde?

1. NWG
2. WWG

Hij heeft jullie toetsen verbeterd.

Verdeel in zinsdelen.

Hij/ heeft/ jullie toetsen/ verbeterd.//

O

PV

ZWW

HWW

KWW

NWD

ADPV

VD

INF

LV

MV

Hij heeft jullie toetsen verbeterd.

Wat is het gezegde?

1. NWG
2. WWG

Zinsleer

Oefening 1

onderwerp - persoonsvorm - gezegde

pag. 106

Oefening 1

Duid onderwerp en persoonsvorm aan.

pag. 106

pag. 106

nadruk op ACTIES (WWG)

Oefening 1c: Geef een zin met een naamwoordelijk gezegde.

Dat staat in het reglement van het tornooi.

1. NWG
2. WWG

Hermelien keek twijfelachtig naar het bord dat hij haar voorhield.

1. NWG
2. WWG

Ze zouden de Cruciatusvloek nooit gebruiken tegen de kampioenen.

1. NWG
2. WWG

Koekeroekus was opgetogen van opwinding bij het voorzicht dat hij een brief mocht bezorgen.

1. NWG
2. WWG

Oefening 2

lijdend voorwerp

pag. 107

Welke zinsdelen kunnen een lijdend voorwerp (LV) zijn?

Welke zinsdelen kunnen een lijdend voorwerp (LV) zijn?

Kies 2 woorden uit de oefening.
Maak 2 zinnen waarbij je steeds dat zinsdeel als LV gebruikt.

Oefening 3

bepaling

pag. 107

pag. 107

Verder oefenen

zelftest in cursus p. 107 (verbetering Smartschool)

remediëring / verdieping

Volledig stappenplan

Dit schema vind je ook terug op Smartschool 

(documenten >> hulpmiddelen).

Theorie Trajectwijzer

pag. 97 t.e.m. 105

NWG = ww + naamwoordelijk deel

stappenplan zinsontleding

1. onderwerp (O) --> wie/wat + pv?
2. WWG (actie) of NWG ('=' of ZWoBBeLS)?
3. lijdend voorwerp (LV) --> wie/wat + wwg + o?
4. meewerkend voorwerp (MV) --> aan wie/wat + pv + o? 
5. bepaling (B) --> waar/wanneer/hoe/... + pv + o?

! geen LV in NWG --> naamwoordelijk deel (NWD)

(pag. 109) oef. 3

(pag. 109) 

(pag. 110) 

(pag. 109) oef. 2

(pag. 111) oef. 1 t.e.m. 5  + deel 5

Toets

Oefeningen op de toets:  zinsdelen aanduiden, juiste stelling aankruisen, zelf een tekstje schrijven (p. 193)

Hoe voorbereiden?

1. Studeer het stappenplan van buiten: begrijp wat je leert!
2. Oefenen: Bookwidgets (LV, B, zelftest), Diddit, cursus
   (verbetersleutels op Smartschool)

Theorie Trajectwijzer

pag. 97 t.e.m. 105