4.4 De macht van vorsten deel 2 moi

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

H4 p4 De macht van vorsten

Lesdoelen

Je kan uitleggen:

• Wat centralisatie en staatsvorming zijn
• Welke macht de derde stand had

Belangrijke begrippen:

 inspraak, 

3e stand, parlement, staten generaal

Hoe kon een middeleeuwse stad stadsrechten krijgen?

1. Bij een bepaald aantal inwoners gebeurde dit automatisch
2. Door een dikke stadsmuur te bouwen
3. Die konden ze kopen van hun heer
4. Door belasting te betalen aan de koning

Wat is een ander woord voor vorst?

Wat zijn ambtenaren?

1. Soort soldaten
2. Werken voor de katholieke kerk
3. Predikers
4. Mensen in dienst van een bestuur

Wat is staatsvorming?

1. Een koning met zijn eigen ridders om het land te beschermen.
2. De koning wetten maakt voor het land.
3. Als een land steeds meer als een eenheid wordt bestuurd.
4. Het recht van een stad op een eigen bestuur en eigen wetten.

Wat is centralisme?

1. Land wordt bestuurd vanuit verschillende provincies.
2. Land wordt bestuurd vanuit 1 plek
3. Het bestuur van het land wordt centraal geregeld.
4. De gewesten zijn de baas over het bestuur.

Nederland

Vroeger was Nederland geen koninkrijk

Rond 1400 waren de hertogen van Bourgondië hier de baas

Zij regeerden over 17 provincies, oftewel gewesten

Dit gebied werd de Nederlanden of Lage landen genoemd

Het gebied van de Bourgondiërs (Bourgondië + de 17 gewesten)

Duitsland

In Duitsland had de koning weinig macht

Hij werd gekozen worden door hoge edelen en geestelijken

Deze keurvorsten hadden meer macht dan de koning

Waarom was de Duitse koning afhankelijk van lagere machthebbers?

Niet

Wel

Hij werd door hoge edelen gekozen

Hij werd door hoge geestelijken gekozen

Hij werd door lage edelen gekozen

Hij werd door lage geestelijken gekozen

Sleep de titels en uitspraken naar de juiste groepen

Geestelijken

Edelen

De paus zal tevreden zijn met mijn keuze

Na mijn dood zal mijn zoon als hertog ook weinig last hebben van de koning

Frankrijk en Engeland

In Frankrijk en Engeland had de koning meer te vertellen

Daar was de titel namelijk erfelijk

Samen met de steden kon de koning leenmannen verslaan

Hierdoor kregen de Franse en Engelse koning meer macht

Dat het koningschap erfelijk was betekent dat de zoon van de koning de nieuwe koning wordt. Hij hoeft dus niet gekozen te worden.

Wat wilden de steden terug voor de hulp aan de koning?

1. Geld
2. Stadsrechten
3. Grond
4. Voedsel

Derde stand

Burgers kregen voor het geld dat ze aan vorsten betaalden stadsrechten, maar ze wilden ook

inspraak : hun mening geven als de vorst een besluit nam. 

Om aan deze wens te voldoen gingen vorsten de burgers behandelen als

derde stand , naast de adel en geestelijkheid.  

Staten- Generaal

(afbeelding 19).

Derde stand

Als vorsten geld of advies nodig hadden, hielden ze een vergadering met de drie standen. 

In Engeland heette die vergadering

parlement

 en in Frankrijk en de Nederlanden

Staten- Generaal

Staten-Generaal

De derde stand werd in de steden erg rijk en belangrijk

De koning moest hen soms om advies of geld vragen

Hiervoor riep hij alle standen bij elkaar voor een vergadering

Deze vergadering werd de Staten-Generaal

Staten = standen

Generaal = algemeen

Staten-Generaal = een algemene vergadering van alle standen

Huiswerk

Leer H4 Steden en staten p4

Maak in je werkboek p4 vraag 5 en 7

Kijk je werkboek na met de antwoordenbladen.