13.2 Ademhalen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Startopdracht: Braindump

1. Wat is de reactievergelijking van de fotosynthese?
2. Pak je boek en lees vast de tekst in de groene vak van blz. 163-164
3. Sla je boek dicht en schrijf op wat je hebt onthouden. Je mag de leerdoelen hiernaast als geheugensteuntje gebruiken.

Leerdoelen 13.2

- Je kunt beschrijven hoe insecten ademhalen.

- Je kunt uitleggen wat diffusie is.

- Je kunt beschrijven hoe vissen ademhalen.

- Je kunt uitleggen hoe planten zuurstof maken. 

HUISWERK CONTROLE:

13.1  Opdracht 12, 14, 16 t/m 18, 21 t/m 23

Hoe ademen insecten?

Insecten zoals vlinders en vliegen hebben geen longen maar: tracheeën. 

Trachee: vertakte buizen in het achterlijf gevuld met lucht. Hierdoor komt er zuurstof bij de cellen. 

Stigma: Hierdoor komt lucht met zuurstof in de trachee en gaat er koolstofdioxide naar buiten 

https:

0

Diffussie

Bij diffussie wordt de concentratie in het ene  gebied gelijk gemaakt met die in het andere gebied. 

Daarbij stroomt de zuurstof van plekken met een hoge concentratie naar plekken met een lage concentratie

Diffusie 

Hoe ademen vissen?

Vissen halen zuurstof uit het water met kieuwen.

Een kiew bestaat uit een kieuwboog met daaraan kieuwplaatjes

De wanden van de kieuwplaatjes zijn sterk geplooid en heel dun ze bevatten veel bloedvaatjes. 

Vanaf de kieuwplaatjes stroomt het zuurstofrijke bloed naar alle andere organen.

In de kieuwplaatjes wordt koolstofdioxide vanuit het bloed aan het water afgegeven. 

Onderdelen kieuwen

https:

Tegenstroonprincipe

https:

13.2

Maken opdrachten:

3, 4, 5, 7, 8, 9 en 11. 

 

Nakijken. 

Hoe zorg je dat je de stof voor de toets bijhoudt?

Pak de leerdoelen erbij

Kun je ze uitleggen? 

Na de opdrachten:

Keuze mogelijkheden om te werken aan leerdoelen:

• Samenvatting boek gebruiken/ zelf een samenvatting maken
  
• Kijk goed naar de bronnen!!
  
• Leren, hoe? begrippen opschrijven?
  
• Aantekeningen leren
  
• Oefenen met test jezelf/ oefentoets/ (examentraining). In je boek/online.
  
• werkboekvragen doornemen, welke vond je moeilijk? Snap je ze nu?
  
• LessonUp lessen doornemen
  
• ??
  

Leerdoelencheck 

Bespreek per tweetal of je onderstaande leerdoelen beheerst: 

- Je kunt beschrijven hoe insecten ademhalen.

- Je kunt beschrijven hoe vissen ademhalen.

opening waardoor lucht in een trachee komt

ademhalingsorgaan waarmee dieren boven water ademhalen

luchtbuis in het lichaam van een insect

ademhalingsorgaan waarmee dieren onder water ademhalen

stigma

long

kieuw

trachee

Hoe heten de gaatjes in een insect waardoor ze ademhalen?

1. Tracheeën
2. Stigma's
3. Plaatjes
4. Deksels

Welke tekening geeft op de juiste manier de ademhaling bij vissen weer?

1. Tekening 1
2. Tekening 2
3. Tekening 3

Wat is diffusie?

1. Doorlatendheid van de wand.
2. Een stof beweegt zich van een hoge concentratie naar een lage concentratie.
3. Een stof wordt door de hoge druk vervoerd.
4. Een manier om stoffen te verbranden

Zet de gebeurtenissen bij de ademhaling en bloedsomloop van vissen in de juiste volgorde

1

Zuurstofrijk water stroomt langs de kieuwen

2

3

4

5

Zuurstof lost op in het bloed en CO₂ lost op in het water

Zuurstofrijk bloed stroomt naar de weefsels

Het hart pompt het zuurstofarme bloed naar de kieuwen

Zuurstofarm bloed stroomt naar het hart

Fotosynthese vs verbranding

Planten maken glucose uit het gas koolstofdioxide en water m.b.v. zonlicht

Plant kan 2 dingen doen met glucose:

1. Verbranden voor energie
2. Andere stoffen (vet, eiwit, koolhydraat) maken voor groei 

Overdag: Netto maakt de plant meer glucose en zuurstof dan hij verbruikt voor verbranding -> groei

S'nachts: Geen licht -> geen fotosynthese -> de plant doet alleen verbranding -> verbruikt zuurstof 

Vraag

Hoe komt de plant aan zijn water en hoe aan zijn koolstofdioxide? (Via welk onderdeel)

Kleine uitlegafsluiter

1. Wat doen planten met glucose?

2. Hoe komen planten aan glucose?

3. Welke stoffen moet de plant opnemen?

4. Hoe werkt de gaswisseling in planten en welke gassen worden uitgewisseld?

5. Wat is het verschil tussen de gaswisseling in bladeren en de gaswisseling in de longen van de mens?

13.2 opdrachten:

13, 14, 15A, 17

 Nakijken!

Vorige les: 

3, 4, 5, 7, 8, 9 en 11. 

LEERDOELEN:

- Je kunt beschrijven hoe insecten ademhalen.

- Je kunt uitleggen wat diffusie is.

- Je kunt beschrijven hoe vissen ademhalen.

- Je kunt uitleggen hoe planten zuurstof maken. 

Kun je ze uitleggen? 

Na de opdrachten:

Keuze mogelijkheden om te werken aan leerdoelen:

• Samenvatting boek gebruiken/ zelf een samenvatting maken
  
• Kijk goed naar de bronnen!!
  
• Leren, hoe? begrippen opschrijven?
  
• Aantekeningen leren
  
• Oefenen met test jezelf/ oefentoets/ (examentraining). In je boek/online.
  
• werkboekvragen doornemen, welke vond je moeilijk? Snap je ze nu?
  
• LessonUp lessen doornemen

Leerdoelencheck 

Bespreek per tweetal of je onderstaande leerdoelen beheerst: 

Je kunt uitleggen hoe planten zuurstof maken.